Eski tarihli sayılar
|
H.İbrahim CAN |
|
Filistin-İsrail görüşmeleri çıkmazda mı? |
 |
|
İsrail-Filistin doğrudan görüşmeleri yine tehlikeye girdi. İsrail’in yeni yerleşimleri askıya alma kararını sona erdireceğini açıklaması, başından beri sallantıda olan görüşmeleri durdurdu. Şimdi Fransa Cumhurbaşkanı Sarkozy, BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon, İngiltere Eski Başbakanı Tony Blair devreye girdiler. Filistin Devlet Başkanı Abbas, hemen görüşmelerden çekilmek yerine, bir haftalık süre vermeyi tercih etti. Peki, ne olacak? İsrail bu uluslar arası baskılara boyun eğip, askı süresini uzatacak mı? Bu sorunun cevabını daha müzakereler başlarken vermiştik: “Hayır!” Nitekim Netanyahu’nun yakın çevresi, onun bunun bir defaya mahsus bir jest olduğu yönündeki sözünü mutlaka tutacağını, bu yüzden yeni yerleşim inşasının askı süresini uzatmayacağını söylüyor. Tek yapacaklarını ise İsrail’in BM daimî temsilcisi Michael Oren’e göre; yeni inşaatların kontrollü, sorumlu ve sınırlı olacağı sözünü vermek. Öbür yandan Netanyahu, Filistin’i bu şartlarda müzakerelere devama zorluyor. Peki ya Obama yönetimi? Onlar ise her zamanki gibi davranıyor. “Çok üzgünüz İsrail’in bu davranışından. Ama elimizden ne gelir ki?” diyorlar. Ancak ne Filistinliler ne de diğer Müslüman ülkelerin halkları, Amerika’nın İsrail karşısında bu kadar acz içinde olabileceğine inanmıyor. Filistin müzakere heyetinde yer alan Şaath “Amerika’nın bu yerleşimleri durduramaması karşısında şaşkınım” diyor. Halbuki, şaşıracak bir durum yok ortada. Amerikan derin devleti, Obama yönetimi üzerindeki nüfuzunu kullanıyor. Böyle bir durumda İsrail ne yaparsa yapsın, Amerika’nın onun karşısında yer alması imkânsız. Göstermelik olarak zeytin dalı uzattığı İslâm dünyasını küstürme pahasına da olsa, Obama Netanyahu’ya ‘dur’ diyemez. Netanyahu ise hükümetlerde yer almaya başladığından bu yana aynı noktada duruyor. Önce iki devletli Oslo Planını işlemez hale getirdi ve hiçbir zaman başşehri Kudüs olan bir Filistin devletini kabul edeceğini açıklamadı. Böyle bir durumda bu müzakerelere başlamış olmasının tek sebebi; Obama’yı memnun etmek. Yoksa müzakerelerin sonucunu önceden belirlemiş kafasında. Peki Mahmud Abbas gerçekten bu şartlarda müzakerelere devam edebilir mi? Ya da başından itibaren Netanyahu’nun bu yapısını bilmesine rağmen müzakerelere neden başladı? Bunun da cevabı; iç politikada gizli. El Fetihli politikacılar ve seçmenleri bir barış için bastırıyor. O da bu müzakerelerde samimî olduğu görüntüsü vererek vaziyeti kurtarmaya çalışıyor. Halbuki İsrail’in istediği yerleşim yerleri dışındaki tavizleri de vermeyeceğini daha önceden açıklamıştı. Ne bir Yahudi devleti olarak İsrail’i tanımaya ne de Batı Şeria’da İsrail askerlerinin kalmasını kabul etmeye hazır değil. Hatta bu konuda baskı yapılırsa “Çantamı alır (müzakerelerden) ayrılırım” demişti görüşmeler başlarken. Öyleyse ortada bir tür oyun sergileniyor. Ancak Netanyahu’nun inadı, bu oyunun uzun süreli olmasını engelleyecek gibi görünüyor. Zaten yeni yerleşimlerin inşasının yeniden başlaması halinde, bu müzakerelerin sürmesinin hiçbir anlamı yok. Türkiye’nin bu konuda yapabileceği husus; uluslar arası kamuoyunu İsrail’e baskı yapmaya teşvik etmek. Aynı zamanda Gazze Konvoyu soruşturmasında olduğu gibi, İsrail’in tutumunun dünyanın gözü önüne serilmeye devam edilmesini sağlamak. Umarız Ortadoğu’ya barış gelir. Ancak iplerin Netanyahu’nun elinde olduğu bir ortamda, böyle bir barışın gelmesi bir hayalden ibaret. 29.09.2010 E-Posta: [email protected] |
|
|
