H.İbrahim CAN |
|
ABD ordusu neden Türkiye yolunu kullanmıyor? |
Amerikan ordusunun muharip birlikleri verilen takvimden iki hafta önce Irak’tan ayrılıyor. Siz bu satırları okurken muhtemelen çok küçük bir kısmı hariç, tamamı Kuveyt sınırını geçmiş olacaklar. Geriye kalan 50 bin asker ise muharebe amacıyla kullanılmayacak birliklerden oluşuyor. Amerikalıların resmî rakamlara göre 4 bin 200 askeri ölürken, 30 bin askeri de yaralandı bu uzun savaş boyunca. Buna karşın vefat eden Iraklı sayısı 1,5 milyona yaklaştı. Bu çekilişle ilgili olarak kafamıza takılan birkaç soruyu sizinle paylaşmak istedik. Birincisi; ünlü tezkere krizinin yıllar sonra ortaya çıkan bir sonucu; ABD bu kez Türkiye yolunu kullanmayıp, Kuveyt tarafından çekiliyor. Acaba Amerikalıların Türkiye’den böyle bir talebi olmadı mı, yoksa oldu da kabul mü görmedi? Talep yapılmamışsa, bunda teknik sebepler mi –meselâ ayrılan birliklerin Afganistan’a sevk edilecek olması dolayısıyla, Kuveyt yolunun daha uygun olması vs. gibi- yoksa, iki ülke arasındaki bir soğukluk nedeniyle mi yapılmadı? İkincisi; dün gazetelerde yer alan Irak Dışişleri Bakanı Zebari’nin ABD ve Türkiye dahil Irak’ın komşularını, Irak’a müdahale etmekle ve hükümetin kuruluşunu geciktirmekle suçlayan konuşmaları da dikkate alındığında, gücü azalmış bir ABD ordusu, işgalin üçüncü hedefi olan Irak’ta istikrarın sağlanması hedefine ulaşamadan gidiyor. Gerçekten Irak’ta hükümetin kurulamamasında, ABD’nin Baasçıları yok etmek adına Sünnilere karşı Şiilerle yaptığı işbirliğinden dönüp, Sünnileri Şiilere karşı güçlendirme çabalarının etkisi var mı? Bu Sünnî-Şiî dengesinin sağlanması –ya da sağlanmaması- konusunda komşu ülkeler olan Türkiye ve İran’ın rolü nedir? Bu konuda bölgeye ilişkin bir çok isabetli yorumun sahibi George Friedman’ın ilginç bir yorumu var: “İran, daha önce bir milyon vatandaşını kaybettiği İran-Irak savaşının benzerini yaşamamak için, Irak’ta hükümet kurulmaması ve istikrarın sağlanmaması için elinden geleni yapıyor”. 7 Marttan bu yana hükümetin ABD’nin ve Türkiye’nin bütün çabalarına rağmen kurulamamış olması, İran’ın bu çabalarında şimdilik başarılı olduğunu gösteriyor. Acaba Türkiye zayıflayan ABD gücü döneminde Irak’ta hükümetin kurulması ve istikrarın sağlanması, bu arada Kuzey Irak’taki çıkarlarımızın korunması konusunda neler yapabilecek? Üçüncü ve son aklımıza takılan soru ise; Obama ABD kamuoyunu Irak’taki operasyonun başarıyla sonuçlandığı konusunda nasıl ikna edebilecek? Hele bundan sonra kalan birliklere yönelik ciddî saldırıların olması ve can kayıplarının artması, Irak’ta –Allah korusun- iç savaşın büyümesi halinde, uluslar arası kamuoyunu operasyonun başarılı olduğuna nasıl inandıracak? ABD birliklerinin Irak’tan erken ayrılıyor olması, ilk planda bu soruları aklımıza getirdi. Bunun dışında bir çok soru daha var aslında ele alınması gereken. Kerkük’ün durumu, Kuzey Irak Yönetimi ile merkezi yönetim arasındaki gerginlik, PKK’nın Amerikan ordusunun çekilmesi sonrasında Kandil’deki durumu bunlar arasında yer alıyor. Bunları zaman içinde göreceğiz. Umarız Irak halkı, Amerikan ordusunun çekilmesini kendi kaderine sahip çıkma fırsatı olarak görür ve bütün düşmanlarının beklentisinin aksine, istikrar ve huzuruna sahip çıkar. Bütün ve istikrarlı bir Irak, ülkemiz için de çok önemli bir güvence olacaktır. 20.08.2010 E-Posta: [email protected] |