Recep TAŞCI |
|
Fırsat kolluyor |
Çarşı pazarda… Hissetmesek de… TÜİK verilerine göre hayat ucuzluyor. Hem de son üç aydır. Temmuz ayında TÜFE eksi çıktı. Yüzde 0,48 oranında. Yıllık bazda enflasyon yüzde 7,58. Enflasyon hesabında 454 çeşit madde esas alınıyor. Giyim, ayakkabı ve gıda fiyatları gerilemiş. Mevsimsel etkenlerin rolü büyük. Buna karşılık et, süt ve unlu mamüllerin fiyatları artmış. Şimdilik düşük seyreden enflasyon faizin üzerindeki baskıyı hafifletiyor. Çünkü faizle enflasyon arasında sıkı bir ilişki var. Birbirlerini gölge gibi takip ederler. Yükselişleri ve inişleri birlikte olur. Daha doğrusu faiz enflasyonu dizginlemek gibi bir misyon üstlenmiştir. Diğer faktörleri bir yana bırakırsak enflasyonun sebebi talep fazlasıdır. Yani tüketimin üretimi aşmasıdır. Kıt olan malın fiyatı artar. Bunu engellemek için izlenecek yol bellidir. Ya piyasaya daha fazla mal verirsiniz… Ki her zaman mümkün olmayabilir… Ya da faiz silâhını kullanır, oranları yükseltirsiniz. Faizler yükselince… Bir bölüm tüketici mal satın almaktan vazgeçer, parasını bankaya yatırarak ek kazanç elde etme yolunu seçer. Böylece talep kısılır. Üretim ve tüketim dengelenir, fiyatlar makul seviyeye iner. İktisat kitapları böyle söylüyor. Merkez bankaları ve siyasî otoriteler de kitaba uygun politikalar üretirler. Ne var ki bu mekanizma bazen işe yaramaz. Faiz-enflasyon kısır döngüsüne girilir. Bunun da şöyle bir mantıksal açıklaması olabilir. Faizin yükselmesiyle tüketim yerine bankaya giden para, her halde kasada kilitli kalmayacak. Bir maliyeti olduğundan bir şekilde satılacak. Piyasaya girecek. Talebi tetikleyecek. Bu da bir tez. Geçenlerde Türkiye’ye gelen IMF heyeti ise aksi görüşte. Faizlerin yavaş yavaş arttırılmasını öneriyor. Hem de enflasyonun inişe geçtiği şu sırada. Neden? Çünkü IMF, enflasyon riskine işaret ediyor, şimdiden tedbir alınmasını tavsiye ediyor. Faiz arttırımıyla ilgili görüşüne katılmıyoruz. Ama enflasyonun her an azabileceği endişesini paylaşıyoruz. Kaldı ki enflasyon diğer ülkelere göre hayli yüksek. Ve de daha da tırmanmak için fırsat kolluyor. Önümüzdeki yıl yapılacak genel seçimler bunun için uygun ortam. Umarız iktidar hesapsız kitapsız bir şekilde kesenin ağzını açarak enflasyonu körüklemez. 16.08.2010 E-Posta: [email protected] |