M. Latif SALİHOĞLU |
|
Savaş meydanında başlayan kardeşlik |
Birinci Kosova Savaşı, Osmanlı İslâm ordusu ile Balkan ittifakına dahil olan Slav Haçlı kuvvetleri arasında yaşandı. Kaynaklarda farklı tarihler nakledilmekle baraber, en kuvvetli rivâyete göre, bu savaş 27 Ağustos 1389'da vuku bulmuştur. Rivâyetlerde, ayrıca Sultan Murad–ı Hüdâvendigârın da aynı gün itibariyle şehit düştüğü bildiriliyor. Bu tarihten kısa bir süre önce Osmanlı ile harbe tutuşan Bulgar Krallığı ortadan kaldırılmış ve Mora Yarımadasının birçok şehri fethedilmişti. Buna rağmen, Balkan ittifakı kırılıp dağılmamış, aksine bu coğrafyadaki toplulukları Osmanlıya karşı daha da tedirgin edip teyakkuza sevk etmişti. Balkan ittifakının başını Sırplar çekiyordu. Sırplar, aynı Slav ırkından olan Bulgar, Boşnak, Arnavut, hatta bir kısım Leh, Ulah ve Macar askerlerini de yanlarına alarak savaş naraları atmaya başlamışlardı. Balkan ittifakının asker sayısı yüz binlerle (âzami 300 bin rakamı) ifade ediliyor. Osmanlı kuvvetlerinin ise, Karamanoğulları dışındaki Garbî Anadolu Beyliklerinin de yardımıyla ancak 40–50 bini bulduğu belirtiliyor. (Detaylı teknik bilgiler için bkz: İ. H. Danişmend; İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi–I/78) İşte, 1389 yılı Ağustosunda Balkan tarihinin belki de en çetin savaşı bu iki karma kuvvetler arasında yaşandı. Neticede, Sırpların başını çektiği Balkan ittifakı kesin bir mağlubiyete uğradı.
Aralarında ak saçlı adam yok
Zaferin kesinlik kazanılmasından sonra harp meydanını teftiş eden Sultan Murad–ı Hüdâvendigâr, ölen binlerce Slav askeri arasında "ak saçlı" bir tek kişiyi bulamadığını, hepsinin de bıyığı henüz yeni terlemiş gencecik askerler olduğunu hayıflanarak söyler. O esnada yanında bulunan vezirlerden biri de, Sultana dönerek şu izahatta bulunur: "Hünkârım, şayet aralarında ak saçlı adam bulunsaydı, başlarına bu felâket hiç gelir miydi?"
Sultan Hüdâvendigâr şehit oluyor
Yine, aynı teftiş esnasında Sırp esirlerden Miloş ismindeki bir şövalye, Müslüman olmak ve padişahın ayağına kapanmak isteğinde bulunuyor. İsteği kabul ediliyor. Ancak, yanında sakladığı ucu zehirli hançeri ânî bir hareketle çıkarıp Sultan Murad'ın kalbine saplıyor ve Hüdâvendigârı orada şehid ediyor. Tabiî, katil Miloş da hemen oracıkta parçalanarak öldürülüyor. Bu kişi, Sırplar tarafından asırlardır bir millî kahraman olarak yâd ediliyor. Birinci Kosova Zaferiyle birlikte, Balkan ittifakı dağıldığı gibi, Sırp Krallığı da tarihe karıştı. Bölge, bütünüyle Osmanlı hakimiyeti altına girmeye başladı. Osmanlı, böylelikle ileride birkaç muharebe ile hakimiyeti altına alacağı Macaristan'la sınır komşusu oldu. (1448'de yaşanan II. Kosova Savaşı, Macar kuvvetleriyle yapılan ve yine zaferle neticelenen en büyük muharebe oldu.)
Boşnakların Müslüman olması
Birinci Kosova Savaşının en önemli neticelerinden biri de, Balkan ve Rumeli coğrafyasında yaşayan bazı toplulukların Müslümanlarla tanışması ve İslâm dinini benimsemeye başlamasıdır. Bunların başında Boşnaklar gelir. Sonra da Arnavutlar, Pomaklar, vesaire... Kosova'daki karşılaşma, aynı zamanda farklı ırk ve dinlere mensup fert ve toplulukların yakından tanışmasıdır. Bu ilk karşılaşma ve tanışmadan önceki durum şudur: Bulgar ve Sırplar Hıristiyan Ortodoks, Hırvatlar Katolik, Boşnaklar ise Bogomildir. Bogomillerde teslis akidesi yoktur. Onlar tek Allah inancına sahiptir. Hz. İsa'yı (as) da Allah'ın resûlü olarak kabul ederler. Buna göre Bogomiller, hakiki mânâda İsevî olup, İslâm literatüründe "Hıristiyan muvahhidler" olarak addediliyor. Muvahhid, Tevhid ehli demektir. İşte, Boşnakların Müslümanlarla tanışmasından ve İslâm dininin temel akidesini öğrenmelerinden sonra Müslümanlığı kabul etmeye başlamalarının birinci sebebi, onların muvahhid olmasıdır. Boşnakların Murad–ı Hüdâvendigâr zamanında ve bilhassa Kosova Savaşı ile birlikte başlayan Müslümanlaşma vetiresi (süreci), Fatih Sultan Mehmed'in devr–i saltanatında tamamlanmıştır. Hâsılı: 1389'da Kosova'da yaşanan o kanlı meydan muharebesi, hikmet–i İlâhî'nin bir eseri olarak, şerden hayır ve felâketten saadet çıktığının bâriz bir misâlini teşkil ediyor. 27.08.2009 E-Posta: [email protected] |