Siyasette bir dizi çarpıcı itiraf olmakta. Bunlardan biri, baştan beri başbakan ve bakanların “Bizi teğet geçer“ dedikleri ve bir türlü kabul etmedikleri “küresel ekonomik kriz”in Türkiye’yi de vurduğu itirafı.
Başbakan ve ilgili bakanlar, krizin “finansal” olduğunu ve reel ekonomiyi vurmayacağını uzun süre ileri sürüp kamuoyunu oyaladılar. Öylesine ki malûm medyatik mihraklar, Erdoğan’ın “Hamdolsun!” kelimesini tezyif edip dillerine doladılar. Tıpkı “Velev ki siyasî simge de olsa” çıkışında olduğu gibi inanç değerlerinin aleyhine istimal ettiler.
Ancak AKP siyasî iktidarı aynı yanlışı popülist hesaplarla IMF için de yaptı. Başbakan önce “IMF’ye ihtiyacımız yok” dedi. Meseleyi ekonomiden sorumlu Devlet Bakanına havale etti; zahiren uzak durdu. Hatta AB’ye olduğu gibi IMF’ye de “rest” çekti; kamuoyu nezdinde “Helâl olsun, IMF’ye hiç temennâsı yok!” havasını verdirdi.
Oysa hükümetin alttan alta IMF ile görüşmeleri devam ediyordu. Başbakan’ın, “Arkadaşlarımıza IMF’ye şunu söyleyin dedim; IMF eğer ümüğümüzü sıkmazsa eyvallah, bir esneklik çerçevesinde oturur anlaşırız” ifadesi, bunun örtülü ikrarı idi.
Kısacası altı yıldır Kemal Derviş’in IMF ile yaptığı mukaveleyi harfiyyen tatbik eden AKP hükümeti, yine “IMF’ye devam” diyordu. Ancak görünürde “karşı” gözükme taktiğiyle buna psikolojik ve politik ortam oluşturmaya çalışıyordu. Tıpkı krizi kabulde olduğu gibi…
KAN KAYBEDEN EKONOMİYE
ÂCİL TEDBİRLER ALINMALI…
Türkiye, uluslar arası boyutta “alarm” veren ve aylardır “geliyorum!” diyen tehlikeye karşı AKP hükümetinin yerel seçimler gailesiyle “krizi inkâr”la kayıtsız kalmasının ceremesini çekiyor.
Başbakan’ın “Tepeyi aşıyoruz” dediği sırada kriz tırmandı, yurdun dört bir yanında yüzlerce fabrika ve işyeri kapandı; resmî rakamlarla 10.1’e ulaşan işsizler ordusuna binler, on binler eklendi. Tekstilden otomotive birçok sektörün çökme noktasına geldiği ilân edildi.
Ne zaman ki Başbakan Amerika’ya gitti, IMF ve Dünya Bankası yetkilileriyle görüştü; “vaziyet” açığa çıktı. Erdoğan’ın “IMF bir akreditasyon kuruluşudur, sizi akredite ederse dünya finans kuruluşlarından kredi alırsınız” ifadesi, IMF ile anlaşmanın ilk sinyaliydi.
Ve Başbakan, iki milyona yakın insanın katledildiği Irak’ı işgalle küresel krizi tetikleyen Bush’la Amerika’da “kriz”i konuşurken, Çalışma Bakanının, binlerce işçinin işten çıkarıldığını, pahalılığın fiyatlara yansıdığını söylemesi, krizin kabulüydü.
Keza bu süreçte Dış Ticaretten sorumlu Devlet Bakanı’nın “Amerika ihraç ürünleri arasına krizi de kattı; kimsenin bunu almam deme şansı yoktur” cümlesi, Türkiye’nin ABD’den türeyen küresel ekonomik kriz tsunamisine tutulduğunun tesciliydi.
Nihayetinde Başbakan’ın Amerika dönüşü, “ülkemizde şu anda böyle anlatıldığı şekilde bir kriz sözkonusu değil” tekrarından sonra, “Ama tabiî ki bu esinti, bu dalga bizleri de tesiri altına alabilir, özellikle de yeni yılın ilk altı ayında sıkıntı yaşayabiliriz” cümlesi, bakanlarca peşpeşe deklâre edilen krizin “resmen” onayı oldu…
Neticede ekonomi kan kaybediyor. Ekonomistler aylardır âcil tedbirlerde bulunuyorlar. Ekonominin çarklarının döndürülebilmesi için öncelikle reel sektöre destek verilmesi, işten çıkarmaların önünün alınması gerektiğini belirtiyorlar. Çiftçiye ve esnafa faizsiz destek tedbirlerini sıralıyorlar.
Piyasaların canlanması ve talebin güçlendirilmesi için memurların, işçilerin, sabit gelirlilerin maaşlarının arttırılmasını zarurî buluyorlar. Son bir yıldır doğal gazdan elektriğe üstüste gelen ve bütün kalemlere sıçrayan zamlara karşı en azından ÖTV ve KDV’nin kaldırılması, vatandaşların prim ve vergi yükünden kurtarılmasının gereğini anlatıyorlar…
TUZU KURU “TAVSİYELER”LE
GEÇİŞTİRİLMESİN…
Ne var ki hükümette hâlâ hareket yok, hâlâ tutuk. Enerji Bakanı, yüzde 70’lere varan zamların geri alınmayacağını açıklıyor. Mâliye Bakanı yüksünmeden peşinen “vergilerde hiçbir indirim olmayacak” diye kesip atıyor. Sanki iktidar değilmişçesine ortadaki krizin kendilerini ilgilendirmediğini tuzu kuru fütûrsuzluklarla açıklıyor. “Herkes kendi tedbirini alsın!” diye âdeta “krizden bize ne!” tavrıyla sorumluluğu sektörlerin üzerine yıkma sorumsuzluğunu sergiliyor…
Başbakan ise gittiği Yeni Delhi’de, daha yeni yeni örtülü bir biçimde kabul ettiği krizden “Bizim elimizde sihirli bir değnek yok, bütün kuruluşlarımızı âbâd edeceğiz diye bir şey söz konusu da değil; herkes programını kararlı, ciddî bir şekilde yürütecek” tutumuyla yine örtülü bir biçimde işin içinden sıyrılmaya çalışıyor.
Dahası “büyüyen küresel ekonominin rekabetçi dünyası”nda finans sektörüne, “Bakın yanlış yapıyorsunuz; kredileri geri çağırmayın, müşterilerinizi köşeye sıkıştırıp faizleri yükseltmeyin; reel sektörün şikâyetleri var, yatırım taleplerine kapılarınızı kapamayın” çağrısıyla yetiniyor. “Hiçbir sektör hiçbir zaman bunları tehdit unsuru olarak bir fırsata dönüştürmemeli” tavsiyesiyle kalıyor…
Böylece önce inkâr ettiği, ancak aylar sonra telâffuz edip, “önümüzdeki dönemde bizi de vurabilir” diye kabul ettiği derinleşen ekonomik krize karşı köklü yasal tedbirleri almak ve âcilen uygulamak yerine, hükûmet lâkayt kalmaya devam ediyor…
Bakalım, tâ Hindistan’dan “Seçimlerde partim ikinci olursa genel başkanlığı bırakırım” diye gündemi değiştirme oltasını atan Başbakan ve hükümeti, bir türlü öngörmediği krize hangi tedbirleri alacak? Haftalardır alınacağı söylenen ve oldukça geciken bu “önlemler”in akıbeti ne olacak; nasıl bir “çözüm” çıkacak?
26.11.2008
E-Posta:
[email protected]
|
