Kurulan ve yeniden bağımsızlığa gidecek olan Balkan devletlerine baktıkça ve yeni gelişmeleri gördükçe, mazi ile kıyas yapmak mecburiyetinde kalmaktayız. Müsbet manzaralarla hazin tabloları müşterek görmekteyiz. Bunları temâşâ ederken ve yaşadığımız dönemde gördüklerimizi tahlil ederken, “Yok mu bir kurtarıcı, yok mu bir halaskâr ve müjdeci, yok mu bir mürşid-i kâmil?” diye fikir dünyasının silinmeyen sayfalarına bakmaktayız.
Balkanlar 24 milyon km² karelik Osmanlı devlet-i âliyesinin görkemli ve münbit bir parçası. Fikir dünyasından yer altı zenginliklerine kadar... Yüzyıllarca, büyük medeniyetlerin oturduğu, fikir dünyasının yaygınlaştığı ve maalesef savaşların meydanı olduğu tarihî toprak parçalarının birleştiği mekândır. Hangi kitabı açsan ve hangi toprak parçasını sıksan sana ibret vesikasını sunacaktır. Fakat alıcı, akl-ı selim olursa anlayacaktır, yol bulacaktır..
550 yıl civarında Osmanlı ecdadımızın hâkim ve hükümran olduğu bu aziz Balkan toprakları, 1920’lerde Osmanlı’dan ayrıldıktan sonra, 2008 itibarıyla millet olarak ve devlet olarak parça parça irili ufaklı devletler topluluğu haline geldi. Nereye varacak, ne yapacaklar, zaman gösterecek. Eski Yugoslavya, bir kez daha parçalandı ve parçalanacak... Kopanlar 4-5 derken, 6 ve 7’yi bulmaktadır. Hırvatistan böyle, Karadağ böyle, Sırbistan böyle.
Bunlardan Makedonya Cumhuriyetinin nüfusu 2 milyonu aşkın. Başşehri Üsküp’ün nüfusu, 2002 sayımlarına göre 600 bin kişidir. Etnik gruplar Makedonlar, Arnavutlar, Türkler, Çingeneler, Sırplar, Boşnaklar ve diğerleridir. Ülkede 1200 kilise, 400 cami bulunur. Üsküp’te Ortodoks ve İslâm dinine mensup insanlar için değişik okullar vardır.
17 Şubat 2008 tarihinde bağımsızlığına kavuşan Kosova’nın nüfusu 2 milyon civarında. Başşehri Priştine’nin nüfusu 600 bin. Nüfusunun büyük bir kısmını, Arnavutlar ve Çerkezler oluşturuyor. Sırplar, Boşnaklar, Türkler ve Çingeneler şehirde yaşayan diğer etnik gruplardır. Priştine’de Priştine Üniversitesi ve Priştine Ovası’nda I. Murat’ın türbesi bulunmaktadır.
Arnavutluk Cumhuriyeti: Başşehir Tiran’ın nüfusu 2008 yılı itibariyle 4 milyon. Komşuları Karadağ, Kosova, Makedonya Cumhuriyeti ve Yunanistan’dır. Arnavutluk’da irili ufaklı bir çok etnik grup bulunur. Nüfusun en büyük kesimi Arnavut’tur. Diğer önemli etnik gruplar Yunanlar, Müslüman Makedonlar, Goraniler, Romenlar, Karadağlılar, Bulgarlar, Balkan Mısırlıları ve Yahudiler’dir. Ülkenin yüzde yetmişi Müslüman olmakla birlikte Arnavut Ortodoksları nüfusun yüzde yirmisini oluşturur. Yüzde onluk bir kısım da Katoliktir.
Bosna Hersek: Komşuları; Hırvatistan, Karadağ, Sırbistan. Nüfusu, 5 milyon civarında.
Karadağ, Eski Yugoslavya’yı oluşturan altı cumhuriyetten biriydi. Yugoslavya’nın parçalanmasından sonra, 3 Haziran 2006’da ise Karadağ Parlamentosu, referandumda çıkan sonuca dayanarak Karadağ’ın bağımsızlığını ilân etti.
Diğerlerini saymak ve detaylarına inmek kitapları alır, biz ancak satır başlarını almaktayız.
Hz. Bediüzzaman, bugünkü ve bundan önceki bütün acı manzarayı o günden görür ve ırkçılığın ortadan kalkması ve gerçek ittihadın husûle gelmesi için 16 Haziran 1911’de üç haftalık bir seyahatte Balkanların kalbi olan Üsküp’te Osmanlı hünkârı Sultan Reşad ile birlikte bir üniversitenin temelini atarlar. Bahsi geçen üniversitenin senatosunda ve müfredatında esas maksat ittihad-ı İslâm, milletlerin bir arada yaşamaları ve Avrupa ile yarışmalarıydı. Ayrıca eğer bunun önemini idrak etmeseydi Sultan Reşad buralara kadar gelmezdi. İşte mürşid-ı kâmili anlayanlar…
Bu ittihadın ve bu üniversitenin hayata geçmesiyle ve İkinci Meşrûtiyetin oturmasıyla müjdelerin tahakkuk edeceğini ifâ eder ve der ki: “Bu kuvvetli Asya ve Rumeli tarlası çok şübban-ı vatan mahsulü vereceğinden kaviyen ümitvârız.” İnşallah, bütün menhus ruhlara ve şer güçlere rağmen, beklenen müjdeler bu yeni kurulan ve fikr-i hürriyetle ortaya çıkan yeni devletlerde tahakkuk eder. Keşke Balkanlar küçük AB olsa…
29.02.2008
E-Posta:
[email protected]
|