23 Nisan’ı yine alışılmış görüntü ve sözlerle kutladık. 1920’den bu güne 88 yıl geçmiş. Bir asra yakın bir zaman. İlkokul yıllarımızda her yıldönümünde büyük bir coşkuyla kutlardık “Millî Egemenlik ve Çocuk Bayramı”nı. Kürsüye çıkarak şiir okuyan arkadaşlarımızın kalbi göğsünden fırlayacak gibi olurdu. Hançeresinin bütün gücüyle “Bu günn Yirmiüç Nisannn / Nasıl sevinmez insan. Atamm bu günü……” falan filan diye öylesine heyecanla ve alelacele okurlardı ki onlar kadar bizler de heyecandan bayılacak hale gelirdik. Bayram konuşmaları yapan öğretmenlerimiz bayramın adını söylerken önceleri “Millî Hakimiyet ve Çocuk Bayramı” derlerdi. Sonraki bayramlarda değişiklik oldu. “Millî Eğemenlik” diye hitap eder oldular. Egemenlik kelimesindeki g harfini yumuşak g olarak okuyorlardı.” Eğemenlik deyince hakimiyet kavramından başka şeyler çağrışım yapardı bende. "Eğe” yani törpü gelirdi zihnime. "Millî törpüleme” gibi bir şey yani. Sonraki yıllarda bayramın adı tamamen öztürkçe olarak değiştirildi. "Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı” olarak geçer oldu. Ama biz çocukken zihnimizde kalan bayram imajı “çocuk”lara bakan yönüydü. Millî hakimiyet yönü çok da vurgulanmıyordu, arka planda kalıyordu. Rengârenk kıyafetler, sündürme kâğıtları, balonlar, şeker dağıtmalar gibi hep çocuklara bakan yönüyle dünyamızda yer etmişti. TBMM, millî irade, demokrasi gibi kavramlar lise yıllarında biraz biraz işlenmedi değil, ama 23 Nisan yine de çocukların tahta geçtiği bir bayram olarak algılandı. Bir kaç dakikalığına başbakanlık, bakanlık, valilik, belediye başkanlığı, il müdürlüğü vs. makamına oturan çocuklar öğretmenlerinin telkin ettiği konuda ve biçimde “Şu şöyle olsun, bu böyle olsun” diye sağa sola emirler verirlerdi. Büyükler de bıyık altından gülercesine muzip bir tebessümle itaat eder gibi görüntü verirlerdi. Sonra bayram biterdi, pek değişen bir şey olmazdı. Ve bize tam bir çadır tiyatrosu gibi gelirdi bu görevi devretmeler, devralmalar.
Sonraki yıllarda, 27 Mayıs 1960 ihtilâli sonucu, seçilmiş bir hükümetin ve ona destek vermiş bir millî iradenin bir gecede tepetaklak edildiğini öğrendik. Üstelik l961 yılında 23 Nisan’da yine “Millî egemenlik” kutlandığı halde. Aynı yılın Eylül ayında biri başbakan, ikisi bakan üç vekil yani milletvekili, yani milletin vekâlet verdiği üç devlet adamı asılıyordu. Bu feci olayı çocukluğumuzun son yıllarında hazmetmeye çalışırken bu defa bir 12 Mart 1970 muhtırası veriliyor, seçilmiş bir hükümet istifaya zorlanıyordu. Ardından CHP’li olan bir isim, Nihat Erim partisinden istifa ediyor bir müddet sonra hiçbir partiye mensup sayılmayarak, tarafsız bir vekil olarak başbakan ilân ediliyordu. Yine bir traji-komedi vardı. Tarafsız bir başbakan. Dünün taraflı, partili olan bir üyesi ertesi gün tarafsız sayılabiliyordu. Demokrasilerde partili olmanın, taraf olmanın sanki yanlış bir şeymiş gibi algılatılması bir yana bir istifa metni yazmakla bir insanın nasıl iki gün içinde tarafsız hale geldiğini de hâlâ anlamış değildim. Üstelik bütün bu tuhaf ve acaip uygulamalar bütün dünyanın ve milletin gözü önünde oluyordu. Ve her yıl millî egemenlik bayramları büyük coşkularla(!) kutlanıyordu. Çocuklar, kızılderili, asker, gelin, pamuk prenses, yavrukurt kıyafetleri içinde mutluydular her şeyden habersiz. Padişahlar kovulmuş, düşman denize dökülmüş, meclis açılmış, çocuklara bayram hediye edilmişti işte..
Sonra gençlik yıllarımda 12 Eylül 1980, olgunluk yıllarımda 28 Şubat, 27 Nisan’lar ve nihayet Ergenekon, Sarıkız, Ayışığı vs. vs. dönemeçleri. Kapatılan parti sayısıyla demokrasimiz, millî egemenliğimiz bir rekora doğru gidiyordu. Her şeyin bir kişinin iki dudağı arasında olduğu, bir maddenin yorumuna göre koca koca partilerin kapatılma, Büyük Millet Meclisinin kapısına kilit vurulma ihtimalinin hep genel geçer kural olarak karşılanabildiği ortamlarda bayramlar hâlâ kutlanmaya devam ediliyordu ve hâlâ günün çocukları kürsülere çıkartılıp “Bu gün 23 Nisan. Nasıl sevinmez insan?” diye avaz avaz bağırtılıyordu. Ağlamak mı lâzım, gülmek mi ben karar veremedim. Son kararı büyüklerimiz verecekler. Sevinin diyorlarsa sevineceğiz elbet… Çocuklar ne bilir ki? Demokrasimiz 88 yaşında bir çocuk daha. Nice bayramlara…
25.04.2008
E-Posta:
[email protected]
|
