Ekonomide sıkıntılar büyüyor. Enflasyon çift haneli rakamları geçti. Vatandaşın enflasyonunun resmî rakamların çok üzerinde olduğu da ortada... Pirinçte yaşanan sıkıntılar had safhaya yükselmiş, yüzde 100-150’lik artışlar yaşanmıştı. Benzinde ve elektrikte zamlar ardı ardına geliyor. Zamların Anasollu hükümetlerde olduğu gibi otomatiğe bağlanacağı seslendirilmeye başlandı. Memur, işçi, çiftçi kesimleri hükümeti uyarıyor. İşsizlik artıyor.
Ekonomide TOBB’un verilerine göre, 2008’ın ilk dört ayında geçen yılın ilk dört ayına göre açılan şirket sayısında yüzde 1.08 artış olurken, yine aynı dönemde kapanan şirket sayısında yüzde 22.22’lik bir artış olduğu görülüyor. Carî açık, Mart ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 37 artarak 4 milyar 157 milyon dolara yükseldi.
Memurlar, maaşlarına yıllık yüzde 4 enflasyon hedefini esas alıp yılın ilk yarısı için yüzde 2 zam yapan hükümetin, Ocak-Nisan dönemi yıllık tüketici enflasyonunun yüzde 9,66’yı geçmesi sebebiyle enflasyon farkını vermesini istiyor, bekliyor. Hükümet içinde ekonomi iyi yolda diyen de var, ekonominin gidişatından endişelerini dile getiren de…
Şu anda ortalama bir memurun maaşı 800-850 YTL, asgarî ücretin asgari geçim indirimi dahil yaklaşık 500 YTL olduğu, büyükşehirlerin en ücra köşelerde bile kiraların 400 YTL, belediye otobüslerinin bilet fiyatının 1.5 YTL, ekmeğin 300-400 YKRŞ’un altında olmadığı göz önüne alındığında çalışanların sıkıntılarını anlamak zor değil. Tabiî bunların üstüne bir de zarurî ihtiyaçlar olan gıda, giyecek fiyatları, su, elektrik, doğalgaz, telefon faturalarını koyunca bu paralarla geçinmenin imkânsız olduğu görülüyor.
* * *
BEM-BİR-SEN tarafından Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri baz alınarak yapılan 2008 Nisan ayına ait “Asgari Geçim Sınırı” ile “Asgari Gıda Harcaması Sonuçları”na bakıldığında milletin hali ortaya çıkıyor. Çalışan, eşi, (0-6) ve (6-15) yaş gruplarından iki çocuğun Dünya Sağlık Örgütü’nün belirlediği asgarî kalori miktarı dikkate alınarak tesbit edilen 2008 Nisan ayında 4 kişilik bir ailenin tüketmesi zorunlu olan gıdalar için harcaması gereken tutar 745,32 YTL olarak belirlenmiş. Dört Kişilik bir ailenin asgarî geçim sınırı, gıda, giyim, sağlık, barınma ve eğitim başta olmak üzere, vazgeçilmesi mümkün olmayan 14 zorunlu harcama kalıpları esas alınarak belirlenen araştırmada ise 2008 Nisan ayında 4 kişilik bir ailenin asgarî şartlarda geçinebilmesi için harcaması gereken tutarın 2.163.40 YTL olduğunu ortaya koyuyor.
Başka bir araştırmayı da Türkiye Kamu-Sen yayınladı. Bu hesaplamalara göre de, çalışan tek kişinin yoksulluk sınırı 1.266,42 YTL, dört kişilik bir ailenin asgari geçim haddi ise 2.537,94 YTL... Çalışan tek kişinin açlık sınırı ise bir önceki aya göre yüzde 0,84 oranında artarak, 961.92 YTL oldu. Yine, aynı hesaplamaya göre, Türkiye’de 4 kişilik bir ailenin ortalama gıda ve barınma harcamaları toplamı 2008 yılı Nisan ayında 993,75 YTL olarak tahmin edildi.
Demokrat Parti AR-GE Başkanı Sabri Erdil’in verdiği bilgilere göre ise, milletin son dört ay için mutfakta ortalama yüzde 23 ve günlük hayatta, giyim kuşam gibi temel harcamalarda karşılaştığı enflasyon ortalama yüzde 18 düzeyinde. Yine, sanayi sektörünün ana girdisi olan metal sanayinde ve enerji sektöründe bu rakamlar ortalama yüzde 21 düzeyinde gerçekleşti. Erdil, uzun bir süredir ekonomiye ilişkin hükümetin dikkatini çekmeye çalıştıklarından, ama başaramadıklarından yakınıyor.
* * *
Yılbaşından itibaren ekonomiden anlayan çevreler hükümetin dikkatini çekmeye çalıştı. Ama hükümet bu uyarılara dikkate almadan “ekonomi doğru yolda” diyerek bildiği gibi devam etti. Enflasyondaki kıpırdanmalardan ders çıkarıp tedbir almakta yavaş kaldı. Ve bu günlere geldik.
Ekonomist değiliz, ancak içinde yaşadığımız ortamda ekonominin gidişatındaki göstergelere bakarak da hâl-ü pür melalimizi anlayabiliyoruz. Esas olarak yapılması gereken “yatırım, üretim ve istihdam” eksenli politikalar uygulamaktır. Üretim ve ihracat odaklı bir ekonomi hem carî açığı azaltır hem de istihdamı arttırır.
Kapatma dâvâsı, 1 Mayıs olayları derken yine milletin asıl gündemi unutturuldu. Hükümetin acil olarak ekonomiyi öncelikli gündemine almak zorunda olduğu ortaya çıktı. Konuşmaktan, başkaları ile atışmaktan, ekonominin son 6 yılda nasıl iyiye gittiğini anlatmaktan vazgeçip icraat yapılmalı.
11.05.2008
E-Posta:
[email protected]
|
