Faruk ÇAKIR |
|
Habur notları |
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) aylık ihracat rakamlarını her ay farklı bir ilde açıklama geleneğini sürdürüyor. Kasım ayı (2009) ihracat rakamlarını açıklamak için de Şırnak’ın Habur Sınır Kapısı seçilmişti. Önceki gün TİM heyetiyle birlikte İstanbul’dan hareketle Mardin üzerinden Habur’a ulaştık. Irak’a açılan kapımız olan Habur, geçmiş yıllarda kamyon kuyruklarıyla manşetlere taşınan bir yerdi. Ancak geçen “yap-işlet-devret” modeliyle yaptırılan yeni tesisler bu kuyrukları sona erdirmiş ve bölgeye yeni bir yüz kazandırmış. İhracat rakamları açıklanmadan önce, Şırnak Valisi Ali Yerlikaya’yı dinledik. Vali Yerlikaya, Şırnak’ın dertlerini sıraladı ve Habur’un Şırnak için önemine dikkat çekti. Şırnak bir il, ama sadece 11 bin kişi sigortalı. Bunlar da büyük ölçüde ‘devlet’ memuru. Anlaşılacağı üzere, sanayi yok denecek kadar az. Meselâ Cizre merkezinden geçen, burayı ‘tanker ve eski kamyon mezarlığı’na benzetebilir. Geçmiş yıllarda satın alınan binlerce tanker, işe yaramayınca otoparklara ya da yol kenarlarına terk edilmiş vaziyette. Ancak Habur sınır kapısından çok sayıda araç giriş çıkış yaptığı için şehir merkezi aynı zamanda ‘araba tamirhane’si görünümünde. Sanayi siteleri tamamlanamadığından ya da esnaf o sitelere taşınmak istemediğinden olsa gerek, şehir merkezlerindeki görüntü hiç de hoş değil... Habur Sınır Kapısı her türlü altyapıya sahip, ama Mardin’den, Cizre’den oraya doğru giderken gözümüze çarpan görüntüler biraz da Afganistan’ın fakirliğini hatırlatıyor. Yollarda kısmen iyileştirmeler var, ‘duble yol’lar hizmete açılmış, ama onların da ‘sağlam’ olmadığına, pek çok yerde asfaltın tahrip olduğuna şahit olduk. Şırnak Valisi Yerlikaya, terörün sadece Şırnak’a verdiği ekonomik zararla ilgili çok önemli bir bilgiyi basın mensuplarıyla paylaştı. ‘Terörden önce’ Şırnak yaylalarında 1 milyondan fazla küçükbaş hayvan varmış. ‘Terör sonrası’nda—şimdi—ise bu rakam 200 binin altında. Yapılan hesaplamalara göre; terörün, sadece Şırnak’a yalnızca hayvancılık noktasındaki zararı 100 milyar doların üzerindeymiş. Vali diyor ki: “Kendi imkânlarımızla hesaplayarak ulaştığımız bu rakamı açıklamaktan adeta ürktük. Araştırmanın daha ilmî kaynaklara dayanması için elde ettiğimiz bilgileri Ziraat Fakültesine gönderdik ve onlardan bu konuda bir rapor yazmalarını istedik. Raporun çok da farklı olmayacağını tahmin ediyoruz, ama bu raporu elde ettikten sonra neticeyi açıklayacağız.” Sadece Şırnak’ın, yalnızca hayvancılık yapılamaması sebebiyle meydana gelen terör zararı bu kadar olursa, bütün Güneydoğu’ya ve dolayısıyla Türkiye’ye verdiği zararı hesap edin... Elbette terörün zararını sadece maddî kayıplarla hesaplayamayız. Asıl kayıpların başka sahalarda olduğunun da farkına vararak bu musibete karşı her türlü tedbiri almak gerektiği her halde anlaşılır... Habur’da açıklanan Kasım 2009 ihracat rakamları, krizin etkilerinin halen devam ettiğini ve bu etkinin 2010’da da azalarak süreceğini gösterdi. Güneydoğu için hem ekonomik, hem de demokratik açılım şart vesselâm... 03.12.2009 E-Posta: [email protected] |