Ethem Bey:
*“Bakara Suresi 57. ve Taha Suresi 80. âyetlerinde geçen ‘Üzerlerinize bıldırcın eti ile kudret helvası indirdik’ cümlesini açıklar mısınız? Bu âyetlerin açıklaması Risâle-i Nur’da var mı?”
Hazret-i Musa (as) İsrail oğullarını Mısır’dan çıkarıp Tîh çölüne getirince burada konakladı. İsrail oğullarının yiyecek ve içecekleri yoktu. Her türlü ihtiyaçları bakımından Hazret-i Musa’ya bağımlı bulunmaktaydılar. Hazret-i Musa (as) onlardan emirlerine harfiyen uyacaklarına dair kesin söz aldı. Bunun üzerine asasını taşa vurdu. Taştan on iki kabile için on iki gözlü pınar fışkırdı. Sudan kana kana içtiler. Güneşin yakıcı sıcağına karşı ince bir bulut gölge oldu. Belirli zamanlarda gökyüzünden kudret helvası ve bıldırcın eti indi.
Fakat İsrail oğulları nankör ve doymak bilmeyen bir milletti. Bıldırcın kuşlarına bakarlar, iyi besili ise alırlar, zayıf ise serbest bırakırlardı. Az sonra Hazret-i Musa’dan daha farklı yiyecek istemeye başladılar. “Biz Mısır’da iken balık, hıyar, kavun, karpuz, pırasa, soğan, sarımsak yerdik” dediler. İsrail oğullarının bu bitmek bilmeyen istekleri ve aç gözlülükleri Hazret-i Musa’yı çok üzüyordu.
Bahsettiğiniz âyetler bu olaylardan bahseder. Âyetlerin devamında İsrail oğullarının bu nankörlük ve küstahlıklarına karşı “Yoksulluk ve düşkünlük damgası vurulduğu ve Allah’ın gazabına uğradıkları”1 kaydedilir.
Risâle-i Nur’da Hazret-i Musa’nın (as) on iki gözlü su fışkırtan asa mucizesinden haber veren Kur’ân’ın yerin altında depo edilmiş olan rahmet hazinelerine dikkat çektiği beyan edilir. Risâle-i Nur’a göre, bu âyetler insanlığa çok ileri bir ufuk çiziyor. İnsanlık Kur’ân’ı dinlerse yerin altında İlâhî kudretçe hazırlanmış olan birçok cevhere ve madene ulaşabilecektir.2
Yine Risâle-i Nur’da, Hazret-i Musa’nın (as) asasına karşı “taşların” on iki gözlü su akıttığından hareketle, insanoğlunun Allah’ın emirlerine karşı taştan daha da katı olduklarına dikkat çekilir.3
Risâle-i Nur’a göre, Allah’ın her baharda ve yazda yeryüzünün kalbine indirdiği haddi ve hesabı olmayan “gıda, yemiş, meyve, yiyecek, sebze” unvanlı “Cennet Helvaları”, Tih çölünde İsrail oğullarına inen kudret helvalarından aşağı değildir ve bütün bu nimetler insanoğlunu şükre ve Allah’ı tanımaya davet eder. İnsan, helvalı şeker fabrikası ve ballı şurup makinesi hükmünde bulunan sert taneli üzüme, sert kabuklu cevize ve bunların yeryüzündeki sayısız emsâline ve sair tatlı tanecikli meyvelere bakmalı ve “Bunları böyle yapan, elbette bu kâinatı yaratan Zat olabilir!” demeli; Allah’ı tanımalı ve şükretmelidir.4
***
İstanbul’dan okuyucumuz:
*“Umreye giden birisine hac farz olur mu? Anne ve babasıyla birlikte umrede bulunan bir çocuk için hac farz mıdır?”
Bir kişiye haccın farz olmasının şartlarından birisi, zarurî ihtiyaçları dışında, hac mevsiminde hacca gidip dönünceye kadar kendisine ve aile fertlerine kifayet edecek ölçüde maddî imkâna sahip olmaktır. Hiç şüphesiz çocuk olmaması ve ergenlik çağına ulaşmış olması da haccın diğer bir şartıdır.
Hangi sebeple olursa olsun, hac mevsimi içerisinde Mekke’de bulunan birisine hac farz olur. Hac günlerinde başka bir sebeple Mekke’de bulunan birisi yalnız umre yapıp Mekke’den ayrılamaz; hac da yapar. Çünkü hac günlerinde Mekke’ye ulaşmak gibi bir imkâna sahip olmuştur ve vakit hac vaktidir. Netice olarak kendisine hac farz olmuştur. Haccını eda etmeden ayrılamaz.
Hac mevsimi dışında Mekke’ye gidip umre yapmış olmak, haccın farz olması için yeterli şart değildir. Yani yılın diğer her hangi bir gününde Mekke’ye gidip umre yapan birisine hac farz olmaz. Çünkü umreyi daha az bir imkân ve daha az bir süre içerisinde herkes, her zaman yapabilmektedir.
Ancak Şevval, Zilkade ve Zilhicce’nin ilk on günü içerisinde, yani hac günlerine yaklaşık iki ay kala Mekke’ye gider, umre yapar ve orada hac günlerini bekleyebilecek bir imkâna ve yasal bir izne sahip olursa hac günlerini bekleyerek hac yapması da farz olur. Fakat gerek burada bekleyecek imkâna sahip olmadığı, gerekse kalması için yasal izin verilmediği takdirde, bu şarta bağlı olarak haccın farziyeti düşer.
Hangi mevsimde ve hangi sebeple olursa olsun, umre esnasında ebeveyni yanında bulunan çocuklara, sırf bundan dolayı hac farz olmaz. Çünkü kabil-i teklif değildir. Ancak ergenlik çağına geldiğinde, hac için yeterli zenginliğe de ulaşmış olursa, daha önce ebeveyni ile umrede bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, zengin olmasına bağlı olarak hac farz olur.
Dipnotlar:
1- Bakınız: Bakara Sûresi, 2/47-61; A’râf Sûresi, 159-162; Tâhâ Sûresi, 20/77-98
2- Sözler, s. 231
3- Sözler, s. 227
4- Şuâlar, s. 144
28.04.2008
E-Posta:
[email protected]
|
