Kuzey Irak’a gerçekleştirilen ‘sınır ötesi herakât’ın, beklenilenin aksine ‘erken’ sona ermesi muhalefet ile Genelkurmay arasında sert tartışmalara sebep oluyor. Çekilmede ABD’nin etkisinin olduğunun konuşulması askerin sert tepkisine yol açmıştı.
“Akredite basın”ın temsilcilerine Genelkurmay’da verilen brifingde Genelkurmay Başkanı Org. Yaşar Büyükanıt “ABD istedi operasyon bitti” denilmesinin TSK’ya değil, Türkiye Cumhuriyeti’ne yapılan çok seviyesiz bir saldırı olduğunu belirtmiş ve “ABD etkisini kanıtlayın üniformamı çıkartacağım” diyerek sert bir çıkış yapmıştı. Peşinden hem CHP, hem de MHP’den aynı sertlikle cevap gelmişti.
Org. Büyükanıt’ın Türkiye’nin siyasî tarihine “muhalefete muhtıra” olarak geçen açıklamasındaki “Hainlerden daha fazla zarar veriyorlar” sözleri ise muhalefet açısından bardağı taşıran son damla olmuştu. CHP, bu cümleyi maksadı aşan bir cümle olarak değerlendirirken, “kimse araya girmesin, muhatabımız Başbakan” demiş, MHP cenahından ise “MHP hainlerden daha fazla ülkesine zarar veren bir kurum olamaz” açıklaması gelmişti.
Askerlerle polemiğe giren partilerin askere yakın durduğu bilinen CHP ve MHP olması “ilginç” olarak değerlendirilmişti.
Burada şunu söylemek lâzım. Askerin siyasete müdahalesi olarak değerlendirilebilecek sözlerin iktidara da olsa muhalefete de olsa hoş karşılanmaması gerekirdi.
Gelinen noktada, Baykal’dan gelen “polemik sebebiyle üzüntülüyüz” açıklamasının ardından şimdilik karşılıklı restleşme durulmuş gözüküyor.
* * *
İşte böyle bir ortamda, yani Türkiye’nin Kuzey Irak’a yaptığı kara harekâtının sona ermesi ve peşinden yaşanan siyasetçi-asker polemiğinin bittiği anda Irak Devlet Başkanı Celal Talabani’nin, iki günlük “çalışma ziyareti” için önceki gün akşam saatlerinde Türkiye’ye gelmesi Türkiye-Irak ilişkilerinde yeni bir başlangıç olarak görülebileceği gibi, Türkiye’nin Talabani’ye karşı “kararlılık” gösterisi olarak da değerlendiriliyor.
Talabani “devlet ziyaret”lerindeki protokol yerine “çalışma ziyaret”lerinde uygulanan protokolle karşılandı. Askerî devlet töreni yapılmadı. Havaalanında Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek tarafından karşılanan Talabani onuruna Köşk’te verilen yemek geniş tutuldu. İşadamları, sivil toplum kuruluşları yemeğe dâvet edilirken, Talabani de yanında su, enerji, maliye, sanayi, ulusal güvenlik bakanları ile birlikte Türkiye’ye geldi. Burada yıllardır süren ABD işgali ve iç karışıklıklar neticesinde Irak’ın altyapısının yeniden inşasında Türkiye’nin de pay sahibi olması hedefleniyor.
Çalışma ziyaretleri programları arasında yer almayan “Anıtkabir ziyareti”nin bizzat Talabani tarafından “özellikle” talep edilmesi de ilginç bir ayrıntıydı.
Yazıyı kaleme aldığımız saatlerde görüşmelerle ilgili ayrıntılar olmadığı için başka bir “ayrıntıyı” aktarmak istiyorum.
Irak Devlet Başkanı Talabani’nin ziyareti sebebiyle bir ilk yaşandı. Cumhurbaşkanlığı Köşkü’nde Cumhurbaşkanı’nın basından sorumlu Başdanışmanı Ahmet Sever ile Irak Özel Temsilci Vekili Murat Özçelik ve Cumhurbaşkanlığı Dışişleri Başdanışmanı Gürcan Türkoğlu tarafından gazetelerin Ankara Temsilcilerine brifing verildi. Gerek basında çıkan “Asker Talabani’den rahatsız” gerekse de bazı “hassasiyetler” sebebiyle böyle bir yola başvurulduğu gazeteciler arasında konuşuldu. Burada yapılan açıklamalarda da yemeğe, “ziyaretin askerî boyutu olmadığı” için Genelkurmay Başkanı Yaşar Büyükanıt’ın katılmayacağı duyurulmuştu.
Özçelik, Irak’la ilgili güncel bilgileri anlatırken, ziyaretle ilgili teknik detayları da aktardı. Brifingde Özçelik, Türkiye’nin Irak politikalarını uzun uzadıya anlattı. Türkiye’nin Irak’ın toprak bütünlüğü ile ilgili tezlerinin artık uluslar arası camiaca da savunulduğunun ve 2008’in “kritik bir yıl” olacağının altı çizildi. Türkiye’nin hassas olduğu Kerkük referandumunun ertelenmesinin de önemi üzerinde durdu. Türkiye ABD’nin “ortak düşman” ilân ettiği PKK ile ilgili olarak Irak merkez yönetiminin “ortak belâ” demesinden de oldukça memnun. Bu ziyaretin Türkiye-Irak ilişkilerinde yeni bir sayfa, yeni bir ivme ve yeni bir dönem getireceği söyleniyor.
Akşam saatlerinde Türkiye’den ayrılacak Talabani’ye ikili görüşmelerde neler söylendi bilemeyiz, ama Türkiye’nin Irak’la ilgili tezi Irak’ın toprak bütünlüğünün korunması üzerine kuruluyor.
Türkiye askerî gücünü bölgede gösterdikten sonra şimdi diplomasi ile bölgede söz sahibi olma fırsatını kaçırmak istemiyor. Bu amaçla Talabani’nin Türkiye ziyareti önem taşıyor. ABD’nin de “memnuniyetle” karşıladığı bu ziyaretin “dostlar alış verişte görsün” ziyareti mi yoksa gerçekten ikili ilişkilerin geliştirilmesine imkân sağlayacak bir ziyaret mi olacağını göreceğiz.
08.03.2008
E-Posta:
[email protected]
|
