H. İbrahim CAN |
|
Guantanamo’daki Uygurlara kim sahip çıkacak? |
2001 yılından bu yana Guantanamo kampında tutulan yirmi iki Uygur’dan dördü serbest bırakılarak Bermuda’ya gönderildi. Doğu Türkistan’dan Afganistan’daki Uygur kampına kaçan Uygurlar, Amerikan uçaklarının kamplarını bombalaması üzerine kaçmış, sonra da ABD askerlerine teslim edilerek Guantanamo’ya getirilmişti. Aslında 2003 yılında suçlu olmadıklarına karar verilen bu kişiler o gün bugündür salıverilmelerini bekliyorlar. Günde 22 saat hiçbir gün ışığı görmeyen hücrelerde tutulu-yorlar. Arapça ya da Urduca bilmedikleri için diğer tutuklularla da iletişim kuramıyorlar. Obama kampı kapama sözünü tutmak istiyor. Ancak burada tutulanların Amerikan topraklarına sokulmasını Amerikan kamuoyu şiddetle reddedi-yor. Onun için de Amerikan yönetimi kendi ülkelerine gönderemeyecekleri kabul edecek ülke-ler arıyor. Uygurlar adına Türkiye dahil yirmi ül-keye vize talebinde bulunuldu vize veren olmadı. Sonunda Uygurlardan beşini daha önce Arnavutluk kabul etti. Çin, hepsinin terörist olduğunu ve kendisine teslim edilmesi gerektiğini savunuyor. Teslim edilirse akibetlerinin ne olacağı belirsiz. Ülkeleri Doğu Türkistan onlarca yıldır Çin’in zulmü altında inliyor. 1949 yılında Doğu Türkistan’ı işgal eden Çin Halk Cumhuriyeti, Uygurların 1944 yılında kurduğu 2. Doğu Türkistan Cumhuriyetini yıkıp yok etti. Onun için de o tarihten bu yana Çin’e karşı mücadele veri-yorlar. Çin’in 1990 yılından bu yana binlerce Uygur Türkünü öldürdüğü biliniyor. Bu bölgeyi Çinlileştirmek için 200 milyon Çinliyi bu bölgeye yerleştirdiler. Uygur kızları zorla yurtlarından koparılıp Çin’e seks işçiliğine götürülüyor. Böyle bir durumda Guantanamo’dan tahliye edilen Uygurlara yurt bulmakta zorlanıyor Amerika. Arnavutluk, Çin’den çekindiği için daha fazlasını alamıyor. Çin bu ülkeye gönderilenlerin terörist olduğu iddiasıyla iadesi için baskı yapıyor halen. Şimdi Bermuda kucak açtı dördüne. Kalan az sayıdaki İngiliz sömürgelerinden birisi olan Bermuda’da yeni bir hayat kurmaya çalışıyorlar. Geriye kalanların da ABD’li yetkililerin ricası üzerine yine Pasifik’te bir ada devleti olan Palau’ya gönderileceği bildiriliyor. Aslında Avustralya hükümeti de kabul etmeye hazır olduğunu açıkladı. Peki Türkiye? Bu Müslüman Uygurların çilesinin bir an önce bitmesi ve Türkiye’de yeni bir hayat kurmalarını sağlamak çok mu zordur? Türkiye kendi soydaşlarına sahip çıkmak için Çin’in iznini mi almak zorundadır? Bölgesinde merkez ülke olma iddiasındaki ülkemizin, Asya’ya karşı tarihî sorumluluklarını yerine getirmenin gereği olarak bu Guantanamo masumlarına kucak açması gerekir. Çin’in dünyadaki terörizme karşı mücadele havasından yararlanarak, bütün Uygurların Çin’e teslimini sağlama tuzağına düşülmemeli, karşı tavrımız açıkça sergilenmelidir. Pakistan, maalesef Çin’in bu oyununa geliyor ve bir çok Uygur’u bu ülkeye teslim ediyor. Uygur kardeşlerimize kucak açmada sivil toplum kuruluşları neden öncülük etmiyor? Bermuda’ya Palau’ya muhtaç etmeyelim bu mazlûmları. Artık ağıt okumasın Uygurlar yıllardır yaptıkları gibi: Kapı önü buğdaylık Orak salıp oran yok On sekiz bin âlemde Bizim gibi dertmen olan yok. Dışişleri Bakanı Davudoğlu’nun bu dertlilerin derdine el atacağına inanıyoruz. 17.06.2009 E-Posta: [email protected] |