H. İbrahim CAN |
|
İtalya, Afrika'yı sömüren diğer Batılılara örnek olacak mı? |
Libya lideri Kaddafi’nin geçen Çarşamba başlayan ve bugün sona erecek olan ziyareti, ilginç olaylarla anılacak. 2003 yılında ekonomik yaptırımların kaldırılmasından sonra ilk kez bir Batı ülkesini ziyaret eden Kaddafi, yakasında İtalyanlarca 1931 yılında idam edilen, İtalyanlara karşı bağımsızlık mücadelesinin sembol ismi Ahmet Muhtar’ın İtalyanlarca zincire vurulmuş resmini yakasında taşıyarak uçaktan indi. Ardından ise Ahmet Muhtar’ın oğlu indi uçaktan. 1923 yılında İtalya’nın Libya’yı sömürgeleştirme politikasına karşı direniş hareketi başlatan Ahmet Muhtar, bu mücadelesini sekiz yıl sürdürdükten sonra bir çarpışmada İtalyanlara esir düştü ve askerî mahkemede yargılanarak idam edildi. Niye bu resmi taşıdığını soran gazetecilere ise; “Bu idam tıpkı Hıristiyanlar için İsa’nın çarmıha gerilmesi gibidir. Bizim için bu resim sizin taktığınız haç gibi önem taşıyor”. Berlusconi bu tahrik edici tavra sesini çıkarmadı ve yorum yapmadı. Kaddafi’nin İtalya’yı överken kullandığı kelimeler de dikkat çekiciydi: “Geçmişini yayılmacı ve sömürgeci politikalardan temizlemiş tek sömürgeci devlet. O dönemde yaptıklarından dolayı özür dilediği için buradayım. İtalya artık dost bir devlet”. Berlusconi bu imaları da duymazdan geldi ve yeni bir dostluk, işbirliği ve barış döneminin başladığını söylemekle yetindi. 30 Ağustos 2008 yılında yapılan işbirliği anlaşması ile İtalya, Libya’ya, bu ülkeyi 30 yıl işgal etmesiyle verdiği zararın tazmini için 5 milyar dolarlık bir paket ödemeyi kabul etmişti. Pakette inşaat projeleri, öğrenci bursları, II. Dünya Savaşı esnasında İtalyanlarla birlikte savaşan Libyalı askerlere maaş gibi maddeler yer alıyordu. Daha da önemlisi Berlusconi bu anlaşmayı imzalarken; “bu anlaşma ülkemizin sömürgecilik döneminde size karşı işlediği hataları maddî ve duygusal olarak tanıması anlamına gelmektedir” demişti. İtalya’nın asıl amacı ise bu ülkeden akın akın gelen yasadışı göçmenleri durdurabilmekti. İşte bu anlaşmadan sonra Libya lideri zafer kazanmış bir komutan edasıyla ziyaret etti İtalya’yı. Çadırını Roma’ya kurdurdu. Küresel kriz dolayısıyla zor durumda olan İtalya’nın Libya yatırımlarına duyduğu ihtiyaç bu ziyareti önemli hale getirdi. İtalya’nın sömürgecilik döneminde tükettiği kaynakların bedeli olarak tazminat ödemeyi kabul etmesinin diğer Afrika ülkelerine de ben-zer bir yolu açması bekleniyor. Meselâ Nijerya da, 1914 ila 1960 yılları arasındaki uzun sömürgelik döneminde uğradığı zararlar için, İngiltere’den tazminat istemeyi planlıyor. Fransızlar ve İngilizlerin başını çektiği Afrika sömürgeciliğinde, Belçikalılar, Portekizliler, İtalyanlar, İspanyollar, Almanlar, hatta bir dönemde Amerikalılar yer aldılar. Ve bu ülkeler yıllar boyu Afrika’nın bütün zenginliklerini sömürdüler. Bu toprakları terk ederken de, hem kendi kültürel emperyalizmlerini hem de çatışma, güvensizlik ve yoksulluğu bıraktılar. Bu felâketin izleri hâlâ bir kâbus gibi duruyor Afrika milletlerinin üzerinde. Aynı ülkeler şimdi de silâh ticareti ile bu ülkelerdeki çatışmaları körüklemeye devam ediyor. Dileriz Libya-İtalya arasındaki anlaşmayla başlayan ve Kaddafi’nin bu ziyaretiyle gündeme gelen sömürgecilik tazminatı, barış ve yardım havarisi kesilen eski sömürgeci Avrupalılara örnek olur. 13.06.2009 E-Posta: [email protected] |