Bağ-Kur’a prim borcu olan ve prim borçlarından dolayı sıkıntı yaşayan Bağ-Kur’lular için Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından bir imkân ve fırsat verildi. Bağ-Kur’a beş yıl ve daha uzun süreye ilişkin borçları bulunanlar SGK’nın 2007/47 sayılı genelgesine göre Bağ-Kur’daki prim borçlarından kurtulabilecekler. Bağ-Kur’a beş yıl ve daha uzun bir süreye ilişkin borcun olması demek, Bağ-Kur’lunun sigortalılık süresinin beş yıl ve daha uzun bir döneme tekâbül etmesinden dolayı bu dönemlere ilişkin toplam borcun beş yıl ve daha fazla bir sürenin karşılığı bir borç olarak oluşması demektir. Yoksa Bağ-Kur’a son prim ödeme yapılan tarihin üzerinden beş yıl geçmesi demek değildir. Anılan genelgeden Bağ-Kur’un hem esnaf, hem de tarım sigortalıları ile bunların eş ve çocuk gibi hak sahipleri de yararlanıp Bağ-Kur borçlarından kurtulabileceklerdir. Bu genelgeyle kimlerin hangi avantajları sağlayacağını ve Bağ-Kur borçlarından nasıl kurtulabileceklerini başlıklar halinde izah edelim.
1. SSK’dan emekliliği dolup da tam emeklilik aşamasında Bağ-Kur’lu olması gerektiği anlaşılanlar bu genelgeye göre Bağ-Kur’dan vazgeçip SSK’dan emekli olabilirler: SSK’dan emekliliği hak eden kişiler emeklilik aşamasında SSK tarafından Bağ-Kur’a tescilleri olup olmadığına ilişkin gönderildiklerinde, geçmişe dönük Bağ-Kur’lu olmalarını gerektiren ya vergi kayıtları ya da şirket ortaklıkları çıkmaktadır. Bu durumda, bu kişilerin Bağ-Kur’lu olmaları gerektiği için SSK’daki hak ettikleri emeklilikleri iptal edilmekteydi. SGK’nın 2007/47 sayılı genelgesi sayesinde artık bu sıkıntılar yaşanmayacak ve SSK’dan emekliliğini bekleyen kişilerin Bağ-Kur’lu olmaları gerektiği zamanlarda SSK’lı olmuş olsalar bile, eğer Bağ-Kur’lu olmalarını gerektiren sürelerde Bağ-Kur’a beş yıl ve daha fazla süreye ilişkin borçları varsa, Bağ-Kur borçlarından ve sigortalılık sürelerinden imtina edip SSK’dan emekli olabileceklerdir. Bu genelgeye göre Bağ-Kur’a primi ödenmiş sürelerden değil, borçlu olunan ve prim borcu toplamı beş yıldan fazla olan sürelerden kaçınma ve vazgeçme söz konusudur.
2. Yıllardan beri vergi mükellefiyet kaydı olan ancak bu zamana kadar kendisini Bağ-Kur’a tescil ettirmeyenler bu genelgeden yararlanarak eski Bağ-Kur borçlarından kurtulabilecekler: Vergi kaydı olup ta kendilerini Bağ-Kur’a tescil ettirmeyenler bu gün itibariyle Bağ-Kur’a sigortalı olmak için gittiklerinde sigortalılıkları 04.10.2000 tarihinden başlatılmaktadır. 04.10.2000 tarihinden günümüze ise hiç prim ödemesi yapmadıkları ve bu sürelere ilişkin borçları beş yıl ve daha fazla süreye tekabül edeceği için, isterlerse 04.10.2000 tarihinden günümüze kadar olan sigortalılık sürelerinden ve prim borçlarından imtina edebilirler. Ancak imtina ettikleri bu süreleri daha sonradan borçlanmak suretiyle değerlendirebileceklerdir. Yani esnaf, sanayici ve tüccar gibi meslek mensuplarından Bağ-Kur’lu olması gerektiği halde günümüze kadar kendilerini Bağ-Kur’a bildirmeyenler, 2007/47 sayılı genelge gereği hiç Bağ-Kur’lu olmadan bundan sonraki süreçte yeni bir Bağ-Kur’lu gibi düzenli prim ödeyip geçmiş prim borcu yükünden kurtulabilirler.
3. Bağ-Kur’a beş yıldan fazla borcu olanlar bu borçlarını 2007/47 sayılı Genelgeye göre dondurup daha önceki borçlarını ödemeden yeniden prim ödemeye başlayıp sağlık karnesi alabilirler: Bahse konu genelge gereği, geçmiş yıllarda ister tarım isterse esnaf Bağ-Kur’lusu olan kişilerin toplam borçları beş yıllık prim borçlarından fazla ise, bu kişilerin Bağ-Kur sigortalılıkları taleplerine halinde durdurulmakta, önceki prim borçları borç gibi değerlendirilmemekte ve isterlerse eğer sigortalı olmalarını gerektiren vergi ve ziraat odası gibi yerlerdeki kayıtları devam ediyorsa, Bağ-Kur’a yeni giren bir sigortalı gibi sigortalılıkları yeniden başlatılıp düzenli prim ödemeleri halinde Bağ-Kur’dan sağlık karnesi alabilmektedirler.
4. Bağ-Kur’a beş yıl ve daha fazla süre borcu olduğu için 2007/47 sayılı genelge gereği borcunu donduran kişiler SSK’ya geçip isteğe bağlı sigortalılıktan dolayı prim ödeyerek SSK’dan emekli olabilirler: 2007/47 sayılı genelgeden Bağ-Kur’a beş yıl ve daha fazla süreyle borçları olanlar bu sürelere ilişkin borçlarını ödeyemedikleri için bu dönemlere ilişkin sigortalılık sürelerinden ve borçlarından imtina etmektedirler. Bağ-Kur’da bu durumda olan kişiler, Bağ-Kur’luluğuna esas olan vergi kaydı gibi kayıtlarını sona erdirdikten sonra 2007/47 sayılı genelgeye göre Bağ-Kur’u istemeyip SSK’da isteğe bağlı sigortalı olup SSK’dan emekli olabileceklerdir.
5. 2007/47 sayılı genelgeye göre isteyen kişiler Bağ-Kur’dan paralarının yettiği veya emekli olmalarına yetecek kadar kısmi hizmet süreleri kazanabileceklerdir: Bahse konu genelge sayesinde Bağ-Kur’a beş yıl ve daha fazla süreye ilişkin prim borcu olan kişiler söz konusu borçlarının kendilerine hizmet süresi kazandıracak kadar olanını ödeyip istedikleri süreleri hizmet olarak kazanma imkânı elde edebilirler. Buna göre bir kişi kendisine SSK’dan veya Emekli Sandığından emekli olması için ne kadarlık bir hizmet süresi gerekiyorsa ona göre prim borcu ödemesi yapıp istediği kadar hizmet süresi kazanabilecektir. Ayrıca Bağ-Kur’a 15 veya 20 yıllık borcu olan kişiler vefat ettiklerinde vefat eden kişinin hak sahipleri ölen kişi üzerinden kendilerine aylık bağlanması için ne kadarlık bir hizmet süresi gerekiyorsa, bu sürenin karşılığını Bağ-Kur’a yatırarak Bağ-Kur’dan ölüm aylığı alabileceklerdir.
6. SSK ile Bağ-Kur hizmet çakışmalarında Bağ-Kur’dan kurtulmak isteniliyorsa bu genelgeden faydalanılabilir: Bağ-Kur ve SSK hizmetlerinin çakışmasında bu genelge büyük bir çözüm olmuştur. Şöyle ki; bir kişinin zorunlu olarak Bağ-Kur’lu olması gereken dönemde SSK’ya prim ödemişse ve Bağ-Kur’a hiç kayıt ve tescil yaptırmasa bile prim borcu beş yıl ve daha fazla süreye ilişkinse, Bağ-Kur borçlarından ve sürelerinden imtina edip SSK’yı tercih edebilmektedir. Özellikle Bağ-Kur’dan değil de, SSK’dan emekli olmak istenilen durumlarda ve SSK’nın Bağ-Kur’a göre daha kolay emeklilik imkânlarından yararlanıp Bağ-Kur’dan kurtulmak isteyenler için bu genelge bir imkân ve fırsat olmuştur.
Okurlara kısa cevaplar
*Sayın Ahmet Bey, Bağ-Kur emeklilik müracaatında esnaf odası kaydı sorar mı? Kayıtlı olma zorunluluğu var mı? 1984 yılında 15 günlük SSK başlangıcım var. 9.9.1985–31.12.1996 arası Emekli Sandığı 1.1.1997–30.09.1998 arası SSK sonrası ve hâlen Bağ-Kur pirimi ödemekteyim. Kaç yaşında emekli olabilirim? Emekli Sandığından emekli olma şansım var mı?
Sayın okuyucumuz, Bağ-Kur emeklilik müracaatınızda eğer vergi mükellefiyet kaydınız varsa ya da şirket ortağı iseniz esnaf odası kaydınızın var olup olmaması önemli değildir. Günümüzdeki mer’i Bağ-Kur mevzuatına göre, Bağ-Kur’da sigortalı olmak için esnaf odası kaydınızın olması zorunlu değildir. Bağ-Kur’dan (erkek olduğunuz varsayılmıştır) 48 yaşınızı doldurduğunuzda ve 25 tam yıl hizmet süresine sahip olduğunuzda emekli olabilirsiniz. Emekli Sandığından emekli olmak için ise, Bağ-Kur’luluğunuzu sona erdirip 6 ay içinde Emekli Sandığı isteğe bağlı iştirakçisi olmak için müracaat ediniz. Üç buçuk yıl Emekli Sandığı isteğe bağlı iştirakçisi olarak prim öderseniz Emekli Sandığından emekli olabilirsiniz.
*Sayın Ahmet Bey kolay gelsin. Sizden emeklilik hakkında bilgi edinmek istiyorum. Doğum tarihim; 01/04/1962, işe başlama tarihi: 01/07/1984’tür. Şu an 6 bin gün pirim ödemem var. Ayrıca 20 ay askerlik borçlanması yaptım ve parasını ödedim. Ne zaman emekli olurum?
Sayın okuyucumuz, verdiğiniz bilgilere göre askerliğinizi SSK başlangıcından önce yaptığınız varsayıldığında SSK’dan 47 yaşınızı doldurduğunuzda emekli olabilirsiniz. Emeklilik için gerekli olan prim ödeme gün sayınız tamam. Emeklilik için diğer bir şart olan sigortalılık süreniz de yaşınızla birlikte dolmuş olacaktır.
NOT:
Bağ-Kur, SSK, Emekli Sandığı ve sosyal güvenlik reform yasası hakkında bilmek istediğiniz her şey için her hafta Perşembe günleri bu köşede buluşalım. Faks ve e-postalarınızı bekliyoruz. E-posta: [email protected] Faks: 0212 515 67 62
13.03.2008
E-Posta:
[email protected]
|
