Seçim heyecanı son üç gününe girdi. Propaganda ömrü oldukça kısaldı. Herkes son kozlarını kullanıyor. Oldukça renkli bir seçim. Sıcağa rağmen seçim kampanyaları yürütülüyor. Çoğu seçmen tatil programını erteledi. Ekonomi seçim molası verir gibi beklemede.
Uluslararası çevreler, bilhassa yabancı sermaye ve ekonomistler Türkiye’yi yakından izliyorlar. ABD, AB ve İslâm dünyası da benzer bir takibin içinde. Bölge dengeleri, devam eden istikrarsızlık ve beklenmedik gelişmeler karşısında Türkiye’deki Meclis tablosunu ve muhatap olacakları hükümet profilini merak ediyorlar.
Demokrasimizin, bütün ağır aksak ve kesintili hallerine rağmen, bir sandığın, tercihin, yarışın olması çok güzel. Her ne kadar yarışın kendi içinde engelli koşusu varsa da, zamanla aşılacaktır.
Bu seçimler, kitlesel kalabalıkların sürekliliği ve sokak dinamizmi yerine daha ziyade medya ve televizyonlar üzerinden propaganda dilini etkin kullanmaya çalışıyor. Küçük yerleşim birimleri birebir seçim atmosferini yaşarken, şehirler büyüdükçe etki ve temas şansı azalıyor. Bu durumda seçmenler, eski tercihlerine, yeni şartlara ya da medya etkilenmelerine göre kararlarını veriyorlar. Burada parti kadar lider imajı ve ondan etkilenme şekli, seçmen üzerinde daha tesirli oluyor.
Diğer seçimlere nazaran, 22 Temmuz 2007 genel seçimlerinin en belirgin farkı bağımsız adayların ağırlığı ve Meclise girecek mesajı veriyor olmalarıdır. Eski parti liderlerinin de bağımsız adaylığa soyunmaları, DTP’nin doğu ve güneydoğuda barajı aşmak için bölge bazlı adaylar öne çıkarması, batıda ise entelektüel solun popüler adaylarla bağımsız tercih yarışına girmesi, çeşitlilik açısından seçimi dinamik kılmaktadır.
Seçim 2007 ile bir daha anlaşıldı ki, seçim sistemimizin en defolu iki özelliği demokratik müsabakayı gölgeliyor. Bunlardan biri yüzde 10 barajı, diğeri ise taban tercihine dayalı olmayan aday belirleme yöntemi.
Her dönem bir siyasi cenah bu sistemden nemalandığı için yasayı değiştirmiyor. Sonrasında mağduriyetler oluşuyor. Yüzde 7’yi geçen partilere, hazine yardım bile yaptığı halde, seçilme barajı yüzde 10’da tutulmuş. Yerelinde yüzde 20 oy alan bir adayın, genel barajdan dolayı temsil hakkı, hak etmeyen bir partinin genel ortalamasına kurban ediliyor.
İstikrar yüzde 10 barajla değil, temsilin adil ve herkese şamil olması ile mümkündür. Bir çok partinin çalışma psikolojisini ve kendini ifade etme cesaretini baraj takıntısı etkiliyor.
Özellikle küçük partilerin temsil hakkı elinden alınmış oluyor. Barajı aşan partilerin fazladan kaptıkları milletvekilleri ile demokrasi tabana nasıl oturur, bu da ayrı bir soru olarak zihinlere geliyor.
Seçimin şaşırtıcı sonuçları olabilir. Medyanın ve genel psikolojiyi etkilemeye çalışan belli mahfillerin seçim hesapları, sarkacın iki partisini ayakta tutmak üzerine. Ancak böyle olmayacaktır. Tabanı güçlü ve geçmişi köklü partiler, özellikle Demokrat Parti’nin bu fileleri deleceğini ümit ediyorum. Kutuplu yaşamak yerine, seçenekli düşünmeyi sağlayacak Meclis aritmetiği, kendi içinde konsensüsü, demokratik beraberliği ve olgunluğu daha rahat yakalayacağı bir döneme girmekteyiz.
Her halükârda, bir sonraki seçimin temellerinin atıldığını, siyaset sosyolojisinin yeni oluşumlarla ve herkesin kendi aslına dönüp kuvvetlendiği, esas misyonlarıyla yoluna devam edeceği bir süreç açılıyor.
Siyasetin 12 Eylül kamburu, ardında 28 Şubat kâbusu, hâlâ kendini hissettirse de, çoğulcu ve demokratik arayış, daha fazla talep edilen bir sürece sürüklüyor. AB, toplum dinamiklerinde görülen hareketlilik ve ekonomik büyüme trendleri, kurumları ve uygulamaları sorgulamaktadır.
Buna dayalı olarak, kriz yönetmenleri daha az iş bulacak. Siyasî devşirmeler azalacak, hormonlu büyümeler duraklayacak ve nitelikli rekabet ortamı hızlanacaktır. Belli mahfillerin siyaset kombinezonlarını sağlayan araçlar elinden alındıkça, rekabet kızışacak ve yeni dönemler, temsilin hakkını sahibine teslim etmek zorunda kalacaktır.
Devletteki çeteleşmelerin ifşası, aynı zamanda bağırsaklarını temizleyen ve aygıt rolüne dönen bir devlet pozitifini öne çıkarmaktadır. Terörün kumandası, sosyal siyasetin gücü karşısında geriledikçe, nemalanma ve istismar konumları azalacaktır.
Velhasıl; ümitle, inançla demokrasi yolculuğunda ilerleyen, yasakçı prangalarını söken ve temel haklara saygı duyan hareketliliğin artacağını tahmin ediyoruz.
İki kutuplu son beş yılın senfonisi ve tahterevallisi yerine, oyuncu kısıtlamasının azaldığı, yarışın yaygınlaştığı ve konuşanların çoğaldığı, renkli ve farklı bir döneme giriyoruz.
Öncelikle statüko kaybedecek ve kazanan demokrasi olacak.
19.07.2007
E-Posta:
[email protected]
|
