Seçimlere çok az bir süre kala yapılan bir anket çalışması iktidara gelmeyi düşünenlere ufuk açıcı nitelikte. Halkın demokrasi, özgürlükler, darbeler, irtica, başörtüsü yasağı gibi konularda ne düşündüğünü çarpıcı sonuçlarla ortaya çıkaran bir anket.
Eğitim-Bir-Sen’in “Türkiye’de demokrasi kültürü ve siyasal durum analizi” isimli çalışması başta İstanbul, Ankara, İzmir ve Adana olmak üzere Türkiye’nin bütün bölgelerindeki illerde yapılırken, 2 bin 635 kişiye 120 civarında soru sorulmuş. Ve ilginç bir tablo ortaya çıkmış.
Söze, cumhurbaşkanlığı seçim sürecinde yaşanan tartışmalarla ilgili olarak çalışmanın önsözünde yer alan bir tesbitle başlayalım. “Yargının aldığı her kararın aslında siyasal alanı, yani demokratik alanı daraltan bir etki yaptığında hiç kuşku yoktur. Siyasal tartışma hiçbir meseleyi halledemeyen kısır bir süreç olarak ilân edilmiş oluyor…”
Milletin vekilliğini alacak ve onun adına icraat yapacak siyasetçilerin kulaklarına küpe olabilecek nitelikte bu anketten bazı sonuçları aktaralım.
Cumhuriyetin tehlikede olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 23. Yüzde 77’si ise tehlikede görmüyor. Tehlikede görenlerde en büyük oran ise tahmin edileceği üzere CHP’li.
İrticayı Türkiye için birinci tehdit olarak görenlerin oranı, devletin tehdit algılaması sıralamasından çok farklı. Halkın sadece yüzde 23’lük bölümü irticanın tehdit olduğunu düşünüyor.
Ordunun siyaset süreci üzerindeki etkinliğinin arttırılmasını demokratik kazanımlar için tehlike olarak görenlerin oranı yüzde 41.
Anketi yapanlar üstteki soruyu “ordu faktörü”nü çıkararak, yani, “Halkın iradesine müdahale Türkiye için ne ölçüde ciddî bir tehlike oluşturmaktadır” şeklinde sorduğunda tehlikenin boyutu daha da artmış. Yüzde 57’lik bir kitle “1. derecede önemli tehlike” cevabını vermiş. Analizde bu durum şöyle değerlendirilmiş, “Bundan Türk halkının halkın iradesine müdahaleyi aslında hiç de hoş görmediği halde, orduyu yıpratmamak gibi bir değere de fazlasıyla sahip olduğunu göstermektedir...”
Herkesin istediği gibi düşünme, düşündüğünü söyleme ve yayma hakkına sahip olması gerektiğine tamamen katılanlar ve katılanlarla birlikte yüzde 80’i buluyor.
“Hükümet Genelkurmay Başkanlığını bugünkünden daha fazla denetleyebilmeli ve icraatları üzerinde etkili olmalıdır” sorusuna ise katılanların yüzde 37’lik kısmı “Tamamen katılıyorum” derken, yüzde 28’lik bölümü “Katılıyorum” demiş. Yani, yüzde 65’lik bir kesim “Genelkurmay daha fazla denetlensin” diyor. Yine, Genelkurmay’ın siyasete gereğinden fazla müdahale ettiğini düşünenlerin oranı yüzde 66 çıkmış.
Anketin en çarpıcı sonuçlarından birisi de, Türkiye’de demokrasinin tam mânâsıyla işlemekte olduğu fikrine katılanların oranı da sadece yüzde 33’te kalıyor. Ayrıca, Türkiye Cumhuriyetinin gerçek anlamda laik, demokratik ve sosyal bir hukuk devleti olduğuna ancak yüzde 36’lık bir kesim katılmış.
Çalışmaya göre, “Türkiye’nin birinci dereceden önemli sorunları” şöyle sıralanmış: Fakirlik (yüzde 87), terör (yüzde 86), Güneydoğu ve Kürt sorunu (yüzde 77) başörtüsü yasağı (yüzde 61), ordunun siyasete müdahalesi (yüzde 56), ifade özgürlüğü (yüzde 53), katsayı adaletsizliği (yüzde 51)…
“Başörtüsü konusundaki uygulama nasıl olmalıdır?” şeklinde yöneltilen soruya, yüzde 66’lık bir kesim “İnsanlar hem üniversitelerde, hem de çalışma hayatında istedikleri gibi giyinmelidirler” derken, “üniversitelerde serbest, çalışma hayatında yasak olması” gerektiğini düşünenler yüzde 6, “üniversitelerde yasak, çalışma hayatında serbest olması” gerektiğini düşünenlerin oranı yüzde 3 olarak çıkmış. Burada en dikkat çekici sonuç ise bazı kesimlerin dediğinin tam aksine “Siyasî simgedir, yasaklanmalıdır” diyenlerin oranı sadece yüzde 10…
Daha bunun gibi birçok sonuç var. Köşemize bu kadar sığdığı için önemli gördüklerimizi aktardık.
Bir eğitim sendikasının bu önemli ve yol gösterici anketi yapması çok önemli. Bu önemin farkında olan Genel Başkan Ahmet Gündoğdu, başta Memur-Sen Konfederasyonu Genel Başkanı Ahmet Aksu, Diyanet-Sen Genel Başkanı Ahmet Yıldız gibi sendika başkanları ve yöneticilerinin de bulunduğu toplantıda “Halk yapılanların farkında. Demokrasi ve sivil siyaset özlemini net şekilde ortaya koyuyor. Millet kendi iradesinin dikkate alındığı bir Türkiye istiyor. Demokrasinin asla kesintiye uğramamasını istiyor” diyerek çalışmanın ana fikrini özetledi.
Bu sonuçları gördükten sonra bize fazla söz kalmıyor. Çünkü her şey sonuçlarda apaçık görülüyor. Biz sadece, ilgililerden bu sonuçları dikkatli bir şekilde incelemelerini tavsiye ediyoruz…(Anketin tamamını görmek isteyenler www.egitimbirsen.org.tr’ye müracaat edebilir.)
16.07.2007
E-Posta:
[email protected]
|