11- Bu çağın sosyal boyutlu etkileşim araçları ve insan psikolojisinin kattığı sosyal psikoloji ve bunu etkileyen endüstriyel psikoloji üzerinden gidersek, iletişim yoğunluklu algının her an yeni bir bilgiyle tanıştığını biliyoruz.
Bilgi yerine gözlem, görsellik, hissetme ve düşünce parametrelerine gönderilen mesajlar; beraberinde davranışı etkileyen “kaynak” ve “hedef” kalitesini de gündeme getirmektedir.
Bilgi çağı ötesi bir aydınlanma/idraklenme ve bilgi yönetimi marifetiyle üst kavramlarla buluşma ve bunu bir prensibe göre kabullenme, reddetme veya tanışma süreci, teferruatın malûmatfuruşluğa geçişini engellemektedir.
Tam bu safhada sosyal mesafe farkının azaldığı, sosyal zekânın kavrama gücü ve sosyal algının bulanıklaştığı zamanlarda, insanın şaşmaz üst disiplinlere ve doğru rehber görüşlere ihtiyacı vardır. Çözüm, o anlarda problemin içinde ve sıcak etkinin yönlendirdiği tahrikkâr ve inandırıcı olma çabasına sürükleyen propaganda veya kendini savunma psikolojisinde saklı etkilere mesafeli durmaktır.
Böyle zamanlarda, yakın olayın dışına çıkmak, üçüncü gözün sorgulamasına açık olmak, muhakemenin terazisinde kendimizi başkasıyla tartmak ve görünmeyeni fark etme insafına ve hakperestliğine yönelmek, sosyal realitemizi kuvvetlendirir.
Sosyal realite, bizim dışımızdaki birey ve toplum tutumlarını ve beklentilerini doğru anlama ve ona çözüm sunma yaklaşımımızı bir referansa ve kuvvetli ölçülere dayandırma gayretini gerektirir.
Sosyal vak’alar, dondurulamaz. Gelişim sürekliliği içinde insanlar, toplumlar, kitleler, milletler ve ülkeler kendi iç sistemlerinin dayanıklılığına göre ve dış etkilere açık ve kapalı oldukları belirleyici kapasitelerine göre büyüme ya da daralma yaşarlar.
Tıpkı bir organizma gibi, organizasyon alt yapıları, dayanışma becerileri, kavram ortaklıkları ve hedefe duyarlılık dereceleri ile buna hazırlanırken zihin ve duygu odaklanmaları, sosyal dinamizmin en önemli domino etkisini oluşturur.
Düz mantığın üst ifadesi ne kadar doğru ise, onu uygularken sosyal zekânın kavrama ve idrak etme basiretini kullanmak da o kadar gereklidir. Şahsileştirilmeyen ve merkeze kendimizi koymadığımız bir sosyal ihtiyaç, bizi sosyal hayatın parçası yaptığı gibi fedakârlık ve tevazu içinde samimî münasebetlere götürür.
12- Sosyal siyaset ve siyasetin sosyal realitesi, prensiplerin izdüşümüne imkân verir. Günlük yorumları ve emanet kararları ve geçici çözümlerle tepki psikolojisini ıskalar.
Hal böyle olunca, üslup ve dozaj bile esas değildir. Bunlar hakikatin merceğine inen ışığın yakıcı doğrularını değiştirmez. Bu gerçek, kimsenin siyasî tahtlarına ve siyasî oluşumlarına İslâmî bir kılıf, dinî bir kimlik ve dayatmacı manevî bir taciz yükleyerek, ehl-i imanı dünkü duygularıyla teslim aldıkları gibi, tekrar istismar etmesine müsaade etmez.
Siyaseti, hayatın, demokrasinin ve seçme seçilme hakkının bir temel parçası olarak gören her vatandaş, siyaset yapabilir, rekabet edebilir ve kendince yol ve usuller geliştirebilir. Buna değerler üzerinden bir motif, velev ki dolaylı hatta isteği dışında da olsa yüklemek vebaldir, sonuçta istismardır ve başkasının kudsiyetlere saldırmasına kapı açmaktır.
Bu güne kadarki, siyasî laboratuvarımız ve son yüzyılın siyasileşen dinî akımları ve kudret peşinde güç merkezli bir zemin kazanmak isteyen İslâm dünyasındaki bütün hareketler bu zor, çetrefilli ve gittikçe mevkileşen bir dinî otorite etrafında siyasallaşmadan kurtulamadı. Çünkü metotları bunu gerektiriyor.
Farklı ve günümüze hitap eden, müşfik ve akl-ı selim metot sahibi Bediüzzaman, bu konuda bize ışık tutmakta, bizi rahatlatmaktadır. Zamanın öğüttüğü ve rendelediği doğruların anlaşılması zaman alsa da.
Az gelişmiş, vatandaşına değer vermeyen, demokrasiyi/istişareyi hazmedememiş, devlet odaklı bir İslâmı yorumlayan ve ona kilitlenen her düşünce, politik bir savrulmanın, didişmenin ve ihlâsı kırıcı, ahlâk ve ubudiyeti zorlayıcı bir sürecin tabiî parçası olmaktadır.
Esastaki bu itirazımız başkalarınca mazur görülen çevreleri, bizim de tasvip etmemiz anlamına gelmiyor. Sürekli bir başkasının hatalarından beslenerek tabanda oluşturulan siyasî blokların sertleşmesi, siyaseti yanlış mecralara su taşıyan bir zemine sürüklemektedir. Günümüzün taze vakıası bu. Toplumu yanlış ve mağdur rolünde yönlendirmek, ajitasyonlarla tahrik ederek, kendince kitleleri diri tutmak, sağlıklı bir bünyenin tarzı değildir.
Bediüzzaman’ın sosyal projeksiyonları ise, günlük meselelere göre tahvil olmadığı için etkisini devam ettiren bir çizgidir.
18.06.2007
E-Posta:
[email protected]
|
