Dünya Ormancılık Günü dolayısıyla İstanbul Pertevniyal Anadolu Lisesi Konferans Salonunda, Orman Mühendisleri Emrullah Keleş, Derya Tap ve Oğuz Şeker birer konuşma yaptılar. Öğrenci ve öğretmenlerin dikkatle izlediği konuşmalar ve slaytlardan bazı bilgileri aktaracağım.
Ormanların faydaları:
Ormanlar, bitkiler ve hayvanlar için tabiî bir su şebekesidir. Kar ve yağmur biçimindeki yağışı; yaprakları, dalları ve kökleriyle tutarak, sellerin ve taşkınlıkların oluşmasını önler. Ayrıca yeraltı sularının oluşmasına yardım eder.
Ormanlar erozyonu önler:
Toprağı kökleriyle tutarak yağışların toprağı taşımasını önler.
Hayvanların barınmasını sağlar:
Ormanlar, bitki örtüsü ve toprak içerisinde büyük miktarda karbon depoladıklarından, iklim üzerinde olumlu etkiler yapar. Aşırı sıcakları düzenleyerek bir ısı tamponu görevini yapar. Su buharını yoğunlaştırarak yağmur haline gelmesini sağlar. Yerleşim alanları çevresindeki hava kirliliğini ve gürültüyü önlemesi insan sağlığı bakımından büyük önem taşır.
Ormanlar bütün bu faydalarının yanında gürültüyü azaltması, oksijen kaynağı olması ile insan hayatını daha sağlıklı ve güzel kılar. 50 m genişliğindeki bir otobanın trafik gürültüsünü 2030 desibel azaltır. Yapraklı ağaçlardan meydana gelen bir bölgede 50 kuş türü yaşayabilir. 25 m boyunda ve 1.5 metre tepe çatısına sahip bir kayın ağacı saatte 1.5 kilogram oksijen üretir. Bir hektar ladin ormanı yılda 32 ton, kayın ormanı 68 ton, çam ormanı 30-40 ton toz emer.
Günümüzde hava kirliliğinin yaklaşık yüzde 50’si ormanlar tarafından temizlenip dezenfekte edilmektedir. 100 yaşındaki bir kayın ağacı, saatte yaklaşık 40 kişinin çıkardığı 2.35 kilogram karbondioksiti tüketir. Kayın ağacı bir yıl içinde 7 kilogram toz ve 300 kiloğram zehiri emip, dışarı süzer. Aşırı kirlenmeyi ise gövdesindeki bozulma ile alarm verir. Güneşten, yağmurdan ve rüzgârdan korunmada yardımcı olur.
Günümüzde Ormanın Fonksiyonel Değerleri diye bilinen çevresel etkileri öne çıkmıştır. Uzmanların yaptığı araştırmalara göre bir ağacın ömrü boyunca ürettiği fonksiyonel değerler odun hammaddesi olarak üretteği değerlerin 2000 katıdır. Yukardaki ifadelerden insanların adeta hizmetkârı olan ağaçların ehemmiyetine binaen Kur’ân-ı Kerim’de de 76 defa geçmektedir. (1)
Ağacın ehemmiyetini anlamak için onu odun olarak algılamaktan vazgeçmemiz gerekir. Bunun için de Kur’ânî bakışın gelişmesi gerekiyor. O da ağaçların da ibadet ettiklerinin kavranılmasıdır. “Ağaçlar Allah’a secde eder” (2) “Bitkiler ve ağaçlar Allah’a secde ederler” (3) “Güya çiçek açmış her bir ağaç gibi, o ağaç dahi, Nakkaşının medihelerini teganni eden manzum bir kasidedir” (4) Çünkü her meyvedar ağaç ve çiçekli bir otun da amelleri var. Fiilleri var vazifeleri var. Esma-i İlâhiyeyi ne şekilde göstererek tesbihat etmiş ise ubudiyetleri var.” (5)
Ağaçları bu şekilde tanıyan Said Nursî Hazretleri, onlarla arkadaş olmuş, adeta onlarla konuşmuştur. Ağaçlarla olan bu yakın dostluğundan dolayıdır ki “Ehli hükümet gelerek ‘bu ağacın dalını kes sana yüz altın vereceğim’ dese vallahi kesmem” diyebiliyordu.
Dipnotlar:
1- İbrahim Canan, İslâmda Çevre Sağlığı, s.19,
2- Kur’ân-ı Kerim, 22/18
3- Kur’ân-ı Kerim, 55/6
4- Lem’alar, 305
5- Sözler, 109
23.04.2007
E-Posta:
[email protected]
|