Gerçekten yeni anayasa taslağı, çeşitli çelişkili çarpıtmalarla çarpık mecrâlara kaydı. Kısır tartışmalar, daha baştan meseleyi çıkmaza sokmakta.
Dinî bir vecîbe olan ve temel hakların başında gelen başörtüsüne getirilen yasadışı yasaklama üzerindeki spekülasyonlar bunun bir örneği.
İşin aslına bakılırsa, yanlışlık, öncelikle emr-i vakiyle dayatılan yasağın yine yasayla kaldırılmasından kaynaklanıyor. Yasağın dayandırıldığı Anayasa Mahkemesi’nin “gerekçesi”ni “yasal” görme yanlışlığından türüyor.
Bilindiği gibi, Özal döneminde önce “üniversitelerde kılık ve kıyafetin serbest olduğu”nu belirten Yüksek Öğretim Kanunu Ek -16. madde, Mahkemece iptal edildi. Bunun üzerine, mevcut ibâreye, “kanunlara aykırı olmamak şartıyla” cümlesi eklendi.
Mahkeme Ek-17’yi iptal edemedi, lâkin “gerekçesi”nde başörtüsünü “çağdışı kıyafet” göstermekle, yasakçılara bahaneler sundu. Anayasanın “gerekçenin kanun yerine ikame edilemeyeceği” açık hükmüne aykırı olarak...
İşte binlerce öğrencinin eğitim hakkını engelleyip mağdur eden yasaklama buradan çıkıyor. Yoksa Türkiye Cumhuriyeti mevzuatında kadınların kılık ve kıyafetlerini düzenleyen bir kanunun olmadığını herkes biliyor.
Sıkıntı, sözkonusu “Özal formülü”nden türedi. Ve bu yasadışı yasağı “yasal” görülerek, uygulamada bir dizi yanlışlık yapıldı...
* * *
Evvela, bugünkü iktidar partisinin kurulmasında, başörtülü kurucu üye alınmaması, parti yetkililerince bu “gerekçe”ye bağlandı. Ardından, ilk girdiği seçimlerde başörtülülerin aday kabul edilmemesi de, yine parti yöneticilerince “yasal engel” yaftasına dayandırıldı.
Yine iktidar partisine mensup bazı belediye başkanları, Mahkemenin anayasaya aykırı kararını referans alarak, başörtülü belediye meclisi üyelerini toplantılara almadılar. Üstelik, “yasa ve mevzuatın gereğini yapıyoruz” diye âdeta “meşrulaştırdılar.”
Hatta Denizli Belediye Başkanının eşi, 23 Nisan törenlerine katılmak için başını açmasını, “kamusal mekânlarda ve resmî törenlerde Cumhuriyet kanunlarına göre hareket etme”ye bağladı. Bu tâvizi, yasakçıların “kamusal alan” uydurmasını öne süren mâlum medyada, “Kamusal alanda ilk adım!” manşetleriyle övüldü.
Keza, “Benim bu dâvâyı geri çekmem bütün kadınlara hakaret olur” diyen Hayrünnisa Gül’ün, eşi Dışişleri Bakanı olunca “Hem dâvâlı, hem dâvâcı durumuna geldim” deyip AİHM’deki dâvâsından vazgeçmesi, kırılganlığın bir başka tezâhürü oldu.
En son Leyla Şahin dâvâsında hükûmetin AİHM’e gönderdiği savunmada, hiçbir dinî hükme, anayasal bir devlet kurumu olan Diyanet’in “Başörtüsü dinî vecibedir” tesbitine atıfta bulunulmaması, yasağı âdeta “yasallaştırdı.”
Dışişlerinin Strasbourg’a yolladığı yazıda, Mahkemenin ve YÖK’ün dayatmalarının yasağa gerekçe gösterilmesi ve başörtüsünün Türkiye’de “laikliğe aykırı” ve “gerginlik sebebi” olarak görülmesi, tam bir fecâat...
Yasadışı yasağı “yasal” görme yanlışlığı, çözümü demokratik irâdede değil, meseleyi Meclise havaleyle, başörtüsünü sözde “serbest bırakan” yasaların çıkarılmasına sürükledi...
* * *
Görünen o ki bu vâhim yanlışlığa yine düşülüyor...
Haberlere göre, akademisyenlerce konulan taslaktaki “İnkılâp yasalarına ve genel ahlâka aykırı olmamak kaydıyla yüksek öğretimde kılık ve kıyafet serbesttir” seçeneği geliştirilmiş! Böylece, “cübbe, sarık, çarşaf, şalvar, mayo, bikini gibi marjinal kılık ve kıyafetler”e sed çekilecekmiş!
Ve değişiklik, partisinin Merkez Yönetim Kurulunda Başbakandan da onay almış. İlham kaynağını “Özal formülü”nden alan Erdoğan, “üniversitelerde başörtüsü yasağının anayasa maddesi ile kaldırılması”nı istemiş. Her ne kadar komisyona başkanlık eden Genel Başkan Yardımcısı Fırat, daha önce “Türban anayasada yer almayacak” dese de...
“Cübbe, sarık, çarşaf ve şalvar”ın “mayo ve bikini”yle bir tutulması bir yana, önerilen “Özal formülü”nün yasağı ortadan kaldırmadığı, üstelik daha da azdırdığı ortada.
Nitekim, doğru uygulansa dahi, yükseköğretim dışında “başörtüsü yasağı”nı bir bakıma “yasallaştıran” bu “formül”ün provokatif yaklaşımlara sebep olabileceği kaygısı aynı toplantıda da dile getirilmiş.
Bunun sosyolojik gerçeği yansıtmadığı, hele kılık kıyafetin yasal meşruiyetinin “Devrim kanunlarına uygunluğa” bağlanmasının yine başörtüsü yasağında istimal edileceği endişesi vurgulanmış.
Çünkü bunun yeniden “laiklik ilkesine aykırılık” gerekçesiyle uygulamada kullanılmasından korkuluyor. O halde hâlâ istismara açık ve yasakçılara fırsat verdiren bu “formül”ün gereği nedir?
Siyasî iktidar, böylesine muhataralı ve riskli “formüller” yerine, demokratik irâde ve uygulama ile yasağı aşmalıdır.
Başka da yolu yok...
25.09.2007
E-Posta:
[email protected]
|
