Yeni Anayasa taslağı, “din dersleri,” “başörtüsü” ve “dil meselesi” gibi yine milletin hassasiyetlerine odaklandı.
Birçok konu hakkında mutabakata varılırken özellikle din ve ahlâk derslerinin alternatiflere bağlanması, belli ki taslağın en çok tartışılan kritik konularının başında gelecek.
Şurası bir gerçektir ki, bütün demokratik dünyada devlet vatandaşların din eğitimini ve öğretimini vermekle yükümlüdür. Türkiye’de de bu görev, daha tek parti devrinde Tevhid-i Tedrisat Kanunuyla eğitim birliği çerçevesinde Millî Eğitim Bakanlığına verilmiştir.
Topyekûn dinî tedrisat kurumlarını bir kalemde silen devlet, kendi denetimi ve gözetimi altında olmasını istediği din eğitimi ve öğretimini çâr-nâçâr genel eğitim içine almıştır.
Din eğitimi ve öğretimi milletin temel bir talebidir. Demokrat Partinin din derslerini mekteplere koymasıyla milletin bu talebi doğrultusunda hareket edildi. 12 Eylül’de ise bu ihtiyaca cevap verme görüntüsü altında din dersleri anayasa ile mecburî hale getirilirken, bu dersler resmî ideolojinin propaganda aracına dönüştürüldü.
* * *
Geçtiğimiz dönemde, Tâlim ve Terbiye Kurulunun değiştirdiği din kültürü ve ahlâk bilgisi müfredat programında, İslâm dini dışında Hıristiyanlık ve Musevilik daha ayrıntılı olarak yer aldı. “Din” adı altında semâvî dinlerle ve hele İslâm diniyle ilgisiz bir dizi gereksiz mâlumat müfredata sokuldu.
Bununla da kalınmadı; Uzakdoğu batıl inanışlarına yer verilerek; Budizm, Şintoizm, Sihizm, Janizm, Taoizm ve hatta Bahailik birer din olarak programa eklendi. Mesele, Şîlik ve Caferilik konuların işlenmesiyle, “Bektaşilik, Alevilik ve Mevlevilik” öğretilmesi ve Aleviliğin, “dindeki anlayış farklılıkları” başlığı altında ders verilmesine kadar vardırıldı.
Mevcut din öğretiminin yanlışlarının düzeltilmesi, özellikle de resmî ideolojisi propagandası olmaktan çıkarılması gerekir beklenirken, özellikle iktidar partisinin de artık “kendi taslak taslağı” olarak sahip çıktığı, yeni anayasa taslağında din derslerinin toptan tercihe bırakılması, halka rağmen dayatmanın son bir örneği. Üstelik daha yeni halktan yetki almış sivil bir siyasî iktidarın garip bir kırılganlıkla hazırlattığı taslakta…
Din derslerinin kaldırılması, ne garip ki yine “laiklik ilkesinin güçlendirilmesi”ne bağlanmakta. Hatta siyasî iktidara yön verme alışkanlığındaki mâlum medya, bunu demokrasi ve insan hakları ve AB gereği olarak propaganda etmekte..
Oysa, din eğitimi ve öğretiminin okullarda okutulması, “din ve vicdan hürriyeti” anlamındaki Batı tipi laikliğin bir gereğidir. Ve başta AB ülkeleri olmak üzere bütün demokratik devletlerde bir gerekliliktir.
Asıl tenâkuz, devletin bir yandan din eğitimi ve öğretimini “denetimi ve gözetimi altında” tutarken, diğer yandan din derslerini vermekten kaçınmasıdır...
* * *
Hiç kimse demagojiye kaçmasın; din derslerinin mecburî olması, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) lafzına ve ruhuna da uygundur.
Türkiye’nin AB demokratik kriterleri arasında söz verdiği, özellikle temel hak ve hürriyetlerle, ifâde özgürlüğüyle ilgili maddeleri, vatandaşların dinlerini temel eğitim içinde öğrenmelerinin bir temel hak olduğunu açıkça belirtmekte.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 17. maddesi, hiçbir surette devlete, topluluğa veya kişiye sözleşmede tanınan hak ve özgürlüklerin yok edilmesine veya öngörüldüğünden daha geniş ölçüde sınırlandırmasına yönelik hakkını vermeyeceğini bildirir. Vatandaşların düşünce, vicdan, din, inanç ve ibadet özgürlüklerinin, dinini öğrenme ve yaşama hakkının kolaylaştırılmasını taahhüd altına alır.
Keza, Türkiye’nin AB Ulusal Programı’nda atıfta bulunulan, AİHS Ek 1. Protokolü 2. maddesinde, “Hiç kimse eğitim hakkından yoksun bırakılamaz. Devlet, eğitim ve öğretim ile ilgili üzerine aldığı görevleri yerine getirirken, anne ve babaların çocuklarına, kendi dinî ve felsefî inançlarına uygun olan bir eğitim ve öğretimin verilmesini isteme haklarına saygı gösterir” esasını şart koşmakta.
Çünkü, vatandaşların, inanç özgürlüğü, açık veya özel biçimde ibadet, öğretim, uygulama ve tören yapmak suretiyle tek başına veya toplu olarak dinini ve inancını açıklama hakkı, demokratik sistemin gereğidir.
20.09.2007
E-Posta:
[email protected]
|