2 Şubat tarihli BM’nin açıkladığı çevre raporundan sonra, gün aşırı değişik raporların duyurusu yapılıyor. Bu da toplumu çevre açısından duyarlı olmaya itiyor. Bir tv kanalından haberleri izlerken, 2023 yılında başımıza gelecek felâketlerden bahsedilince 10 yaşındaki kızım hemen kendisinin o tarihteki yaşını hesapladıktan sonra “Baba ben ne yapabilirim?” diye sordu. Ben de yapabileceği bir kısım davranışları söyledikten sonra artık evde lambalarımız açık kalmıyor, sularımız boşa akmıyor.
Elaziğ Valisi Muammer Muşmal’in 2006 yılı değerlendirme toplantısında söylemiş olduğu sözleri aktarmak istiyorum: “Türkiye’nin yaptığı israfla bir ülke doyar.” Türkiye’nin üç-beş millî konusu olduğunu söyleyen Muşmal, birincisi hırsızlık, ikincisi yolsuzluk ve israf, üçüncüsü ağaçsızlık. Ağaçlandırmayı 70 milyon insan kendi işi gibi görmezse bu işi çözemez.”
Bütün problemlerde olduğu gibi çevre problemlerinde de herkesin kendi üzerine düşen görevi yapması gerekiyor. Yani herkes “Ben ne yapabilirim?” diye kendisine sorması gerekiyor. Çünkü ne israftan kaynaklanan kötülüklerin zararlarının bize dönmesi ne de ağaçsızlıktan kaynaklananlarda tek kişi değil, hepimizin sorumluluğu vardır. Öyleyse bu olumsuzlukları da beraber ortadan kaldırmanın yollarını aramalıyız.
Vali beyin açıkladığı önemli konulardan israf ve ağaçsızlıktan biraz bahsetmek istiyorum. İsrafı Kur’ân-ı Kerim açık bir şekilde yasaklıyor. İsraf ayrıca “kâinatı bozmak” gibi bir fiildir. Ayrıca israf etmek varlıklara muhalefet etmek olduğundan, manen onların nefretlerine ve hiddetlerine mazhar olmak ve onların kızmasına sebep olmak anlamına gelmektedir.
Su konusunda Peygamberimiz (asm.) “Abdestte de israf olur” diye buyurduğuna göre önce çuvaldızı kendimize batırmalıyız. Bilindiği gibi su noktasında çok ciddî sıkıntı ile karşı karşıya kalacağımızı bu konunun uzmanları söylemektedir.
Birleşmiş Milletler’in verilerine göre, dünya nüfusunun üçte biri yaşamak için gerekli suya ulaşmada büyük sıkıntılar çekiyor. Bir ülkenin su zengini sayılabilmesi için kişi başına düşen yıllık su miktarının en az on bin metreküp olması gerekiyor. Türkiye’de bu oran bin 430. Yaklaşık 15 yıl sonra Türkiye, su sıkıntısı çeken bir ülke durumuna düşecek. Yani tehlike kapıda.
“Kayıtlı ve kelepçeli” olmadan bütün nimetleri hafife almadan iktisatla davranmak zorundayız. İstanbul için İSKİ’nin açıklamasına göre 8 aylık su kalmıştır. İstanbul için son çare denizden su arıtılması yoluna gidileceği söylenmektedir. Ya denizi olmayan bölgeler ne yapacak? Su gibi ucuz veya sudan ucuz ifadeleri bitmiştir. Artık bir damla petrol bir damla kan söylemi yerini ‘bir damla su bir damla kan’a dönmeye başlıyor. Ankara’da Başbakanın emriyle Kızılırmak’tan su getirilmesi gündemde, İzmit’te de problemler var.
Tekrar abdeste dönersek öncelikle abdestte israf etmememiz gerekir. Peygamberimiz (asm.) 530 gr su ile alabildiği abdesti bizler hiç olmazsa 1000 gramla alabilmeliyiz. Suyumuz kesilince 500 gr yettiğine göre, 1000 gr’a alışmalıyız. Bütün camilerde ve resmî kurumlarda suyun belirli bir kararda akacağı şekilde ayarlanması gerekir. Özellikle camilerdeki abdest alma yerlerinde mutlaka uygulanmalı ki, imamlar suyun iktisatla kullanılmasını rahat anlatabilsinler. Ayrıca camilerdeki abdest yerlerinde sıcak su uygulamasının da kaldırılması gerekir. Bütün evlerdeki musluklarda aynı şekilde sonuna kadar açılmasının önlenmesi gerekir. Herkes mutfağında özellikle çay demlerken içeceği kadar suyu kaynatması gerekir.
Bir gün başımdan şöyle bir olay geçti. Bir Pazar sabah erkenden bir işe gitmem gerekiyordu. Kahvaltı hazırlamak için suyu ocağa koyduğumda, tüpün bittiğini gördüm. Çaresiz, kahvaltısız evden çıktım. Ama şunu düşündüm: Eğer her sabah demliği sonuna kadar doldurmasaydım, bu tüp bana bir hafta daha yetecekti. O günden sonra bana yetecek kadar su ısıtıyorum.
Enerji Bakanı Hilmi Güler, suyun değeri her zaman artmıştır. Petrole herkesin ulaşabileceğini ancak suya herkesin ulaşamadığını, suyun son damlasına kadar etkin kullanacaklarını söylemiş. Evet bidonla yaşamaya başlamadan su nimetinin değerini bilerek iktisatlı bir şekilde kullanmamız gerekir. Yoksa bize tattırılacak cezanın ağır olacağından korkarım.
Ağaçsızlık problemine gelince, bizim kültürümüzde olmaması gereken bir hastalıktır bu. Evet sayın Vali Bey’in de söylediği gibi ağaçlandırmayı 70 milyon insan kendi işi gibi görmesi gerekir. Hepinizin bildiği gibi bu fiilin bir de manevî yönü var: “Bir Müslüman ağaç diker de bunun meyvesinden insan, ehli veya vahşi hayvan veya kuş yiyecek olsa, yenen şey onun için sadaka hükmüne geçer. “Elinizde bir ağaç filizi varsa, kıyamet kopmaya başlarsa bile eğer onu dikecek kadar zamanınız varsa mutlaka dikin”
25.03.2007
E-Posta:
[email protected]
|
