AB ilerleme raporu, daha önceden hatırlatılan eksikliklerimizin bir tekrarı mahiyetinde. Vurgu daha net ancak üslûp incitici değil. Teşvik edici ve cesaretlendirici yönde.
301. maddeden gına geldi artık. İnşaallah bu defa değişecek. Hükümetin iradesi o yönde. Hâlâ süren “Türklük tabiri mi, yoksa Türk milleti mi veyahut Türk ulusu mu hakaret kapsamına girsin” tartışmaları bile ne kadar kısır bir döngüde hareket edildiğinin bariz bir örneği.
AB, demokratik standartları yükseltecek başka istekleri de sıralıyor. Bir anlamda, giderilmeyen, telâfi edilmeyen konu başlıklarının hafıza tazelemesini yapıyor. Bize düşen, ev ödevimize daha sıkı çalışmak. İstikrar ortamını bozmaya matuf sıcak ve gergin gündemlerin gazına gelmeden, AB sürecini tavsamadan demokratik reformların hızlandırılmasını sağlamak.
Genelkurmayın konumu ve siyasete müdahale biçimi de, sürekli taze örneklerle rapora giren bir mevzu. Silâhlı kuvvetlerin, siyasî ağırlığını hissettirecek pozisyonlardan kaçınması için demokrasi ikliminin Meclisten yana ağırlığının hükümet etme yaklaşımı ile birlikte güçlenmesi lâzım.
İlerleme raporunda, bilhassa 27 Nisan bildirisine atıf yapılıyor ki, gerçekten cumhurbaşkanı seçim sürecini tıkayan ve siyaseti etkisizleştirmeye dönük bir çıkış olduğu hepimizin malûmu.
Taşlar yerli yerine oturacaksa, bırakalım siyaseti siyasetçi yapsın, vesayetçisi olmasın ve halk bunu dört yılda bir rahatça değerlendirip, ona göre siyasetçinin karnesini doldursun.
Bu noktada AB raporu, siyasetin ve demokrasinin faaliyet debisini yükseltecek mahiyette. Bütçesi denetime kapalı kurum ve kuruluş, istisna bırakılmadan kapsamın içine alınırsa, sanırım siyasetin eli güçlenir. Siyasî iradenin hesap verme kalitesi de artar.
İlerleme raporu, dinî özgürlükler açısından da Türkiye’yi yeterli bulmuyor. Elhak doğrudur. Mevcut haklar, takdire şayan, ancak eksiklikler ve dayatmalar hâlâ varlığını koruyor. Gayri müslimlerin talepleri bu anlamda öne çıksa da, içerde başörtüsü yasağının devam ediyor olması bile başlı başına bir ayıp, bir kambur ve bir mahcubiyet örneği.
Yargının siyasallaşmaması, özgür irade ile hareket etmesi ve rejim kaygılarının nüfuz ettiği bir alan olarak uygulamada karşımıza çıkmaması da, ihtiyacımız olan bir öncelik. Raporda, yargının bağımsızlığı gereğine değiniliyor.
Siyasî düşüncelerin devletin resmî görüşü olarak belirlenen çerçeve ile çatışması halinde, bunun hukukî zeminde bir mağduriyete kapı açması, doğrusu demokrasilerde ender rastlanan bir demokrasi garabetidir. Özellikle AB sürecindeki bir ülke için asla kabul edilemez.
Etnik merkezli çatışmaların kaynağında yer alan problem ise, birbirini inkâra dayalı ırkçı söylemlerin meydana getirdiği gerginliklerdir. Milliyetçi söylemlerin radikalleşmesi ve artan tansiyona bakıldığı zaman, iki tarafı keskinleştiren, karşılıklı besleyen bir mekanizma fark ediyoruz.
Bunu çözmenin yolu, son günlerde arka arkaya günah çıkarmaya çalışan, “hata yaptık” diyen paşaların Kürtçeyi yasaklayan, ırkçılığı dayatan geçmişteki tutumlarla aşılamayacağı aşikâr.
Güneydoğu ile ilgili AB yaklaşımı, bizi tam ifade etmese de kendi içimizde kültürel ve sosyal taleplerin sonuna kadar demokratik haklar olarak karşılanması gerekir. Aksi halde başımızı ağrıtacak görünüyor. Milletin birliğine sokulan bu ırkçılık çomağı, artık iş göremez hale getirilmeli.
Sivil siyasetin icrasını, yargının istisnai alan bırakmadan yargı yolunu açık tutmasını ve kamu harcamalarının her türlüsünün Sayıştay denetimine girmesini, en hayatî ve demokrasinin olmazsa olmazı olarak mütalâa etmek gerekir.
Bu konuda Mecliste yasaların bekletilmesinin sebebi, artan dirençler ve üretilen yeni gündemlerle etkin ve nüfuzlu varlıkların kendilerini vazgeçilmez görme ve saltanatlarını sürdürme telâşından başka bir şey değildir.
Bunların çözümü konusunda da, AB İlerleme Raporunda tesbitler var. Buna göre yol haritasının ve taahhüt edilen başlıkların bir an önce hayata geçirilmesi, önümüzü tıkayan gündemlerden ülkeyi uzaklaştıracaktır.
İlla demokrasi, illa demokrasi… Farklılıkların teşvik gördüğü, temel hakların sonuna kadar kullanıldığı daha insanî ve mütebessim bir demokrasi asaletine ihtiyaç var.
Türkiye, bunu başaracaktır inşaallah.
12.11.2007
E-Posta:
[email protected]
|
