Bilindiği gibi imân şartları, “Ey iman edenler! Allah’a, Peygamberine, Peygamberine indirdiği Kitab’a ve daha önce indirdiği kitaba imân ediniz. Kim Allah’ı, meleklerini, kitaplarını, peygamberlerini ve kıyamet gününü inkâr ederse tam mânâsıyla sapıtmıştır” meâlindeki muhtelif âyetler ve bu âyeti açıklayan hadîslerden1 hareketle “Amentü”de formûle edilmiş. İman şartları, “Kader” de dahil olmak üzere altıdır.
Altı iman esasının her birisi temel, esas olduğu için hayatî öneme haiz ve birisini inkâr, diğerlerini de inkâr anlamı taşır. Çünkü, iman şartları bir bütündür, birbirini gerektirir ve tamamlar. Dolayısıyla Bakara Sûresi’nin 285’inci âyetine göre, tümüne iman etmek gerekir. Birisini inkâr, tümünü inkâr anlamı taşır.
Meselâ Allah’a iman, diğer iman şartlarını da içinde barındırır. Çünkü, sonsuz kuvvet, ilim, irade ve hikmet sahibi Yaratıcı varsa; bu sıfatların gereği çeşitli san'at harikaları insan, melek, hayvan, bitki, unsur vs. gibi varlıklar olmalı. Bunları müthiş bir plan ve program çerçevesinde yaratmıştır.
Akıl ve irade sahibi varlıkları bir hikmete binâen yaratmış. Kâinatın istihdamında vazife alacak ve hikmet ve vazifeleri bildirecek melekler olmalıdır.
İnsanlara vazifelerini ve hayat şartlarını öğretecek vahiy mahsulü kitaplar olmalı.
Kitapları tebliğ edecek peygamberler bulunmalı. Peygamber yolunda gidip yaratılış gayesine uygun hareket edenlere mükâfat; aykırı davranıp zulmedenlere ceza olmalıdır.
Meselâ melekleri inkâr eden, iman esaslarını sıralayan mezkûr âyetteki diğer şartları da inkâr etmiş sayılır.
Meleklere iman, Allah’a, vahye, peygamberlere, kitaplara inanmayı gerektirir. Peygamber ve kitaplar da, kaderden ahirete imanı lüzumlu kılar. Dolayısıyla, imanın bütün olabilmesi için, tümüne inanmak gerekmektedir.
Meseleye şu örnek penceresinden de bakabiliriz:
Bir odayı veya bir vasıtayı düşününüz. Odanın, oda olabilmesi için, şartlarından birisi de penceredir. Eğer pencere yoksa, o oda değil, depo olur.
Keza, bir vasıtanın işleyebilmesi için motor, elektrik aksamı, yakıt deposu, direksiyon ve sair temel aksamların bulunması gerekir. Bir temel kısmın eksikliği, onu vasıta olmaktan çıkarır, bir hurda yığını haline getirir.
Dipnot: 1- Buhârî, İmân, 39.
TAZİYE:
İbrahim Kaya, Münevver Alıç’ın babaları, Süleyman Alıç’ın kayınpederi Mevlüt Kaya’ya Cenâb-ı Hak’tan rahmet ve mağfiret, akraba ve dostlarına sabr-ı cemil niyaz ederim.
30.01.2007
E-Posta:
[email protected] [email protected]
|