‘Entelektüel kuraklık’ aslında entelektüel atalet ifadesinin yerini tam tuttu ve de daha anlaşılır. Fikrî kuraklık veya kabızlık hali çoktandır musab olduğumuz bir devahi ve felâkettir. Dünyevileşmenin kimyamızı bozduğunu söylemiştik. Sadece kimyamızı bozmakla kalmadı fikir pınarlarımızı kuruttu ve dumura uğrattı. Bizi fikri atalete düşürdü. Camiamızın fikri dağarcığını sığlaştırdı.
Aslında fikri zenginliğin asıl kaynağı maneviyattır, münhasıran maddiyat ise fikir pınarlarını kurutuyor. Cüneyd-i Bağdadi, ibni Teymiyye ve Ahmed Sirhendi yani İmam-ı Rabbani hakkında müştereken şu anekdotu anlatırlar. Sanki konuşurken zihinlerinin önünden fikir nehirleri akmaktadır. Adeta önlerinden ummanlar geçiyor onlar da kulaçlayabildiklerini veya avuçlayabildiklerini halka malediyorlar. Bazı ilginç benzetmeler vardır. Başlarının üzerinde kuş varmışcasına muhatabı dinlemek gibi. Bu deyimde kuş ürkekliğiyle muhatabın dinlendiği ifade edilmek isteniyor. Kuşlar en küçük bir harekette kaçtıkları için onları ürkütmeme hassasiyetinde muhataba kulak kabartmak. Bu misal genelde sahabenin Hazreti Peygamberi pür dikkat dinlediğini ifade için kullanılır. Gerçekten de vücudun kesafeti arttıkça şeffafiyeti azalıyor. Bu anlamda dünyaya yoğunlaştıkça fikir alanı daralıyor. İnsan hayvanileşiyor. Fikir damlaları kuruduğu gibi kalp damarları da kuruyor.
Bu bağlamda, AKP’nin görünmez afetlerinden birisi de fikri damarlarımızı kurutmasıdır. AKP dünyevileştirerek ve sığlaştırarak fikri damarlarımızı kuruturken Erbakan Hoca da daha önce sahip olduğu mekanik aklıyla fikir dünyamızı sığlaştırmıştı. İnsanları emir alan ve emir veren şeklinde tasnif ve kategorize etmişti. Erbakan mekanik aklıyla kitleleri büyülese bile diğer alanlarda fikri hayatımızı köreltmiş ve çöle çevirmişti. Erbakan’daki mekanik istibdat veya kuruluk AKP’de dünyevî istibdat ve kuruluğu intaç etmiştir. AKP yöntem yanlışının getirdiği tahribatın sonu ve sonucudur.
Asla, öncesinden bağımsız değildir. AKP’nin sahip olduğu akıl dünyevî akıldır ve bu akıl akl-ı maad değil, akl-ı maaştır. Bu da fikir dünyamızda fukaralığa neden olmuştur. Bunu nedense tarassut kulelerine haiz olmayan ve bütün yumurtalarını aynı sepete dolduran camiamız görmüyor veya görmek istemiyor. Zira kolaycılıkta rahatlık vardır. Denildiği gibi: Fi’l cehaleti rahatün. Cehalette rahatlık vardır. Düşünmek zor iştir. Oportünizm felsefi olarak ikizini yani konformizmi üretiyor o da temellere yabancılaşmayı beraberinde getiriyor. Belki bu üç kavramla (oportünizm, konformizm ve yabancılaşma) AKP’nin serencamını özetlemek mümkün ve kabildir.
***
Bu savruluşu görenlerden birisi de ne yazık ki camiamızın bir ferdi veya mensubu değil. Hasan Bülent Kahraman bizim namımıza Sabah’ta konu ile alâkalı olarak ‘Dar omuzda ağır yük’ başlıklı makalesini kaleme almış. Bizim entelektüel sefaletimizi anlatıyor. ‘Aydınlar ve AKP’, ara başlığı altındaki satırlarında şu noktalara temas ediyor: “Bu şartların altında AKP çevrelerine, belirttiğim üzere, ayrı bir entelektüel ve siyasal derinliğin hakim olması gerekiyor. Oysa, soğukkanlılıkla bakınca, bu özelliğin ortada görülmediğini söylemek yanlış değil. O basına makro bir planda ve genel olarak bakınca ortada bir yüzeyselliğin olduğu hemen göze çarpıyor. Bu, ciddî bir eksiklik. Çünkü, 1990’lı yıllarda ve 2000’lerin başında sözü edilen ‘İslâmî entelektüeller’den geriye pek de bir şeyin kalmadığı meydanda. O dönemde yapılan derinlikli tartışmalardan şimdi eser yok. O kesimler artık önemli, güçlü, kalıcı ve etkin düşünce üretemiyor. Bu durumda AKP’yi ve siyasal arenada olanları tartışmak, AKP’ye gereken desteği vermek o çevrelerle organik bağı olmayan liberal, hatta sol entelektüellere ve siyaset düşünürlerine kalıyor. Oysa, o insanlar, üstlerindeki bu yükten kurtulsalar çok daha önemli, çok daha yararlı ve muhalif şeyler söyleyebilecekler. Siyasetin oksijeni demek olan diyalektik çelişki ancak öylelikle doğabilecek. Asıl gereksindiğimiz şey bugün budur. AKP çevreleri biraz bu yoksunluğun, bu kuraklığın üstünde düşünmek istemez mi?” (Dar omuzda ağır yük, Hasan Bülent Kahraman, Sabah, 8 Eylül 2007) Kendisinin de yazdığı gibi AKP çevreleri İbni Haldun’un tabiriyle lükse batmış durumdalar ve düşünceye katlanacak durumda değiller. Düşünce derdin ve endişenin mahsulüdür. Dünya onların düşünce ufuklarını perdelemiş, gölgelemiş durumda. Onlar birileri namına bilvekale iş yapıyorlar ve birileri de onlar namına bilvekâle düşünce üretiyor.
***
Camia derinliğini sığlığa feda edeli çok oldu. Vakit cepleri şişirme vakti nasıl olsa. Ve birileri bizim namımıza düşünebilir, üretebilir. Biz bu durumda sadece dünyayı değil aynı zamanda fikri de tükettik. Dünyevileşme ve onun siyasî uzantısı ve rüzgârı olan AKP bizi tüketti ve melekelerimizi dumura uğrattı. Geride renksiz, tatsız ve kokusuz bir meyva bıraktı.
10.09.2007
E-Posta:
[email protected]
|
