“Bir kazan çorbanın tadını anlamak için o kazanın tamamını içmenize gerek yoktur. Tabiî ki kazandaki çorbayı iyi karıştırmışsanız…”
Anketleri, bir kazan çorbaya benzetmişler. “Birilerinin çıkarı doğrultusunda hareket etmiyorsanız, yönlendirme amacı gütmüyorsanız; soruları ve örneklemi iyi seçilmiş, saha çalışması uzman kişilerce yapılmış ve yorumu bilimsel tekniklerle yapılmış hiçbir anket yanılmaz” diyor anketi hazırlayanlar… (TB-Türk Bilgi Danışmanlık/Araştırma)
Tabiî, kazana bir avuç tuz ve kırmızı biberi atıp, ardından o bölgeden bir kaşık alıp “bu çorba tuzlu ve çok acı” denildiğine de şahit oluyoruz.
* * *
Bir ankettir gidiyor. Her konuda anket çalışması yapılıyor. Tabiî yukarıdaki uyarıyı dikkate almayan anketçiler, çorbayı iyi karıştırmadıkları için çok değişik sonuçlar ortaya çıkabiliyor.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın “Anketlerde bugüne kadarki en düşük düzey gerçekleşti. Oy oranımız yüzde 26,2 civarında” açıklaması dikkatleri kamuoyu araştırmalarına yöneltti. Başbakan böyle derken partisi tartışmalı bir seçim anketi açıkladı. AKP Genel Başkan Yardımcısı Necati Çetinkaya, son olarak yaptırdıkları ve Erdoğan’ın da sözünü ettiği kamuoyu araştırmasına göre, çekimserlerin oylarının da partilere dağıtılması halinde partisinin aldığı oy oranın yine yüzde 41’in üzerinde olduğunu açıkladı. “Bütün karşımızdaki muhalefeti topladığımız vakit yine bir AK Parti etmiyor” diye iddialı konuştu.
Başka bir anket firması anket yaptırdı. Bu sefer AKP’nin oy oranı yüzde 23.38 çıktı. Başka birisi başka bir sonuç, diğeri başka bir sonuç. Birine göre barajı iki parti aşıyor, kimine göre 3, kimine göre 4…
* * *
En son olarak Başbakan Erdoğan’ın gizli bir anket yaptırdığı, bayramdan önce gazete sütunlarına yansıdı. Buna göre, AKP’nin oylarında çok ciddî düşüşler varmış. Bu “çok gizli” ankete göre, hükümet, başörtüsü, imam hatipler, YÖK, işsizlik, yolsuzlukla mücadale konularında başarısızmış…
Bu ankete göre, milletvekili seçimleri, cumhurbaşkanlığı seçimlerinden önce yapılması gerektiği yönünde bir sonuç çıkarken, halkın büyük çoğunluğu (yüzde 79.4) cumhurbaşkanını halkın seçmesini istiyor.
Son günlerde en dikkat çeken(!) anketlerin başında CHP’nin yaptırdığı anket geldi. CHP Genel Başkanı Deniz Baykal’ın “İstanbul’da birinci partiyiz” açıklamasının kaynağı da böylece belli olmuş oldu.
CHP İstanbul’da 500 kişi üzerinde yaptırdığı ankette “birinci” olmuş. Ne diyelim, hayırlı olsun… Ama bu ankete rakipleri şu cevabı veriyorlar: “Aç tavuk kendini buğday ambarında görürmüş.” Biz de bu söze eklenecek başka sözde bulamadık.
Bu arada bu ankete tebessümle bakanlar şunu söylüyorlar: “Genel Merkezde anket yapsalar CHP’nin oyları daha da artar…”
Bütün bunlar bize geçtiğimiz seçimler öncesi yaptırdıkları anketlere göre yüzde 45 oy alacağını iddia edip bindeliklerle ifade edilen oy alabilen belli “baş”lı bir partiyi aklımıza getirdi.
* * *
Görünürde ara seçim, erken seçim falan yok, ama ortaklıkta seçim anketinden geçilmiyor. Demek ki, seçimlere yaklaşık bir yıl var, bu bir yıl içerisinde seçim anketlerinin hız kazanacağına şahit olacağız.
Partiler anketleri rakiplerine karşı yeni pozisyonlar almak için yaptırıyorlar, ancak Türkiye’de son yıllarda kamuoyu araştırmalarında elde edilen sonuçlar inandırıcı olma özelliğini kaybetti. Birçok anket artık kamuoyunu yönlendirme amacını taşıyor.
Adı üstünde “anket” bin-iki bin kişiyle yapılıyor. 73 milyonluk nüfusu çoğu zaman yansıtmıyor. Bunun sebebi anketçilerin (kamuoyu araştırmacılarının) dediği gibi, kazandaki çorbanın iyi karıştırılmamasından kaynaklanıyormuş…
Bunu da öğrenmiş olduk…
28.10.2006
E-Posta:
[email protected]
|