Asrımızın kolaya veya göze hoş gelen kullandığımız bir çok eşyasında, vücudumuzu tahrip eden maddeler vardır.
Büyük bir vurdumduymazlıkla ve mazide kullandığımız nadide ve sıhhatli mallardan uzaklaşmakla, hastalıklara muhatap olmaktayız. Hastanelerde bu kadar müthiş hastanın artışına vesile olmaktadır. Özellikle plâstik bardak, tabak, çatal, malzemeler ile sıcak içecek-yiyecek tüketimi ciddî olarak terk edilmesi ve Sağlık Bakanlığı’nca üretimine müdahale edilmesi gereken bir konudur. Maliyeti düşürmek ve kâr etmek maksadıyla plâstik bardak ve tabak üretildiğine şahit olmaktayız.
Radyo kimyagerlerinin açıklamasına göre 1; bu tür malzeme ile tüketilen 70-90 derece sıcaklığındaki içecek, içinde bulunduğu polimer (plâstik) malzemeyi ısı etkisi ile çözerek, monomerlerine ayırmaktadır. Bu monomerler ise tehlikeli kanserojen malzemelerdir. Köpük bardaklar ise polimer bir malzemedir. Isı müdahalelerine dayanıklılığı yüksek gibi görülse de gözenekli yapısı dolayısıyla 100 derece sıcak sıvılar bu materyalin çözünmesini sağlayabilir. Bu durumda yine monomerik gruplar sıvıya geçecek ve ağız yoluyla bünyeye toksik madde alımı gerçekleşebilecektir. Faydalı olanı, sıcak su ile ilişkiye en az geçme ihtimali olan kâğıt bardaklardır. Özellikle ABD, İngiltere ve Avrupa’da kâğıt bardak yaygın kullanımdadır. Su ve gazlı içeceklerin bulunduğu plâstik şişeler ve suyun dolumunda kullanılacak kaplar ise, yine Sağlık Bakanlığı’nın iznine tabidir ve murakabe edilmelidir.
İnsanlık âlemi olarak en çok kullanılır hale gelen poşet çayların ülkemizde kullanımı hızla artarken sağlık açısından risklerle doludur. O küçük poşeti oluşturan gözenekli malzemenin polimer lifli yapıya sahip olması, sıcaklığa bağlı değişimleri ve en önemlisi metal zımba kullanılmış olması istenmeyen özelliklerdir. Şayet poşeti oluşturan gözenekli, kâğıt hissi veren malzeme “sentetik elyaf veya polimer” muhtevalı bir maddeden yapıldıysa bu sağlık açısından sakıncalı sonuçlar doğurabilir. Poşet üzerindeki “metal zımba” ise mineral muhtevalı “asidik” sıcak bir sıvı olan çay içinde, normal sürenin üzerinde beklediği zaman çözünmeyle sonuçlanan kimyasal bir etkiye uğrayarak, vücutta metal birikimi söz konusu olacaktır. Vücutta biriken ağır metal iyonları, karaciğer, beyin ve akciğerde çeşitli sorun ve hastalıklara sebep olabilmektedir.
Zararlı bir ikram da kolonyalı mendillerdir. Tesbitlere göre; içindeki alkolün varlığı, çözücü ve bakteri kırıcı temizleyici malzeme görünse de, dikkat edilmesi gereken kolonyalı mendillerin içerdiği alkoldür. Kullanılması yasak olan metanol yani metil alkol’dür. Bu durumda göz, cilt ve burun içi mukoza ve akciğer dokusunda harabiyetle sonuçlanan sağlık riskleri çok muhtemeldir.
Plâstik dünyası sadece insana değil, çevreye de zararlıdır. Plâstiğin tekrar kimyasal işlemden geçirilerek değerlendirilmesi ve elde edilen hammadenin içerdiği kirlilikler bir handikap olarak görülmektedir. Gıda maddesinin kimyasal yapısı ile en az ilişkiye geçen ambalaj, en sağlıklısıdır.
İlim dünyasının tesbitine göre ve özetle çıkış yolu; kullanım alanının her sahasında ve mümkün mertebe kâğıt poşet ve bardak, cam bardak ve camların her nev’îsi ve testiler, toprak ve kalaylı bakır tencereler, kâğıt poşet, sepet ve heybelerdir.
Geçenlerde bir genç bana soruyor “Heybe ne demektir?” diye. Maziden bu şekilde uzaklaştırılmak, maneviyâta yönelen bu emanet vücudumuzda büyük maddî hasarlar husûle getirmektedir. Bu cihetle de büyüklerimizin ve ârif insanların yaşantılarına bakmak mecburiyetindeyiz. O vakit suların da, gıdaların da tatları değişiyor ve leziz bir hâle geliyor. Nerede eğitim?
Dipnotlar: 1- Dr. M.S.Taner, Radyokimyager.
03.10.2008
E-Posta:
[email protected]
|
