değişmesi sebebiyle geri dönmeyerek nüfuzu altında bulunduğu topraklarda İlhanlı devletini kurdu.
Hülâgü, İsmailîleri ortadan kaldırdı; Mısır ile Suriye’yi zaptetti; Urfa, Harran, Halep ve Antakya’yı da ele
geçirdi; Bağdat’ı işgal edip Abbasî Halifeliğine son verdi. Bağdat’ın işgal edilmesi ve Abbasî Halifeliğine
son verilmesi İslâm tarihi ve medeniyeti açısından bir dönüm noktası niteliği taşımaktadır. Burada
tarihte eşine az rastlanır bir katliam yapılmış, camiler ve kütüphaneler tahrip edilmiş, kitaplar Dicle
Nehrine atılmıştır. Bu hadise ile İslâm âlemi ağır bir darbe almış, İslâm medeniyeti duraklama
dönemine girmiştir.
HÜSeYİN (
RA
):
Hz. Hüseyin b. Ali, Hz. Peygamberin (
ASM
) torunu, Hz. Fatıma ile Hz. Ali’nin küçük
oğludur. Hicretin 4. yılında Medine’de doğdu. Adını Hz. Peygamber kulağına ezan okuyarak, Araplarca
pek bilinmeyen Hüseyin olarak koydu. Sekiz adet hadis rivayet eden Hz. Hüseyin, ağabeyi Hasan gibi
ilk iki halife döneminde cereyan eden önemli olaylarda fiilen yer almadı. Hz. Osman’ın evinin
isyankârlar tarafından kuşatılması üzerine ağabeyi ile birlikte halifeyi korumak ve evine su taşımak
üzere babaları Hz. Ali tarafından görevlendirildi. Babası halife seçilince onun bütün seferlerine katıldı.
Babasından sonra ağabeyine biat etti. Hz. Hasan, Hz. Muaviye ile anlaştığında Medine’ye geldi. Hz.
Hüseyin, Muaviye’den sonra oğlu Yezit’e biat etmeyip Mekke’ye gitti. Kûfelilerin ısrarlı davetleri
üzerine Kûfe’ye hareket etmek üzere Mekke’den ayrıldı (680). Kerbelâ’ya geldiğinde Yezit’in orduları
tarafından feci bir şekilde şehit edildi. Hz. Hüseyin “Şehit” lâkabıyla meşhurdur. Hz. Hüseyin’in
soyundan gelenler “Seyyid” ünvanıyla tanınmışlardır.
HÜSeYİN-İ CİSRî:
1261’de (1845) Trablusşam’da doğdu. Soyu baba tarafından Hz. Peygambere
ulaştığı bildirilmektedir. Adı, Hüseyin b. Muhammed b. Mustafa el-Cisr’dir. On sekiz yaşına kadar
Trablusşam’da dinî ilimler okudu. Daha sonra Beyrut’a, oradan da Ezher’e gidip orada ilim tahsil etti.
Halveti tarikatına intisap etti. Babası ve amcasının ölümünden sonra tarikat hizmetlerini Trablusşam’a
gelerek yürüttü ve burada talebe yetiştirme ve eser yazmakla meşgul oldu. Hüseyin el-Cisr, Batının
kalkınmasının temelinde eğitim yattığına inanıyor, bunun için de Batıdakine benzer sanat ve meslek
okullarının açılmasının gerektiğini söylüyordu. II. Abdulhamid döneminde Trablus’ta
Medresetü’l-Vataniyye’yi açtı. Bizzat müdürlük görevi üstlendiği bu okul, programında Arap dili ve
edebiyatının yanı sıra dinî ve modern ilimlerin bir arada okutulduğu ilk İslâmî mektep olmuş ve birçok
ünlü kişiler yetiştirmiştir. Cisrî, bu medrese kapanınca Beyrut’ta Medresetü’s-Sultaniyye’nin
müdürlüğüne getirildi. Daha sonra II. Abdulhamid tarafından saray hocalığına tayin edildi, fakat birkaç
ay sonra sıhhî sebeplerle Trablusşam’a geri döndü. Hüseyin el-Cisr, şarkiyatçıların tenkitlerine karşı
İslâm inancını savunmak için Batı düşüncesiyle ilgilenmiş, bu dönemde Müslümanların kendi
şahsiyetini koruyarak varlıklarını sürdürmeleri için gayret sarf etmiştir. Eserlerinden bazıları şunlardır:
Risaletü’l Hamidiyye fi Hakikati’t-Diyaneti’l İslâmiyye ve Hakikiyyeti’ş-Şeriati’l-Muhammediyye;
Huşunü’l-Hamidiyye li-Muhafazati’l-Aka’idi’l-İslâmiyye; Hediyyetü’l-Elbab fi Cevahiri’l-Adab; Ziynetü’l
Maşune; İşaratü’l-latife.
HÜSReV (aLtINbaŞak):
1899’de Isparta’da doğdu. 1977’de İstanbul’da vefat eti. Bediüzzaman’la
birlikte, Eskişehir, Denizli ve Afyon hapislerinde beraber bulundu. Isparta kahramanlarından, Risale-i
Nur’un hizmetkârlarından idi. En müşkül ve karanlık günlerde Nur Risalelerine hizmet etmişti.
Yüzlerce Risaleyi bir matbaa gibi çoğaltmıştı. Güzel bir hatta sahipti. Tevafuklu Kur’ân-ı Kerim’i ilk defa
yazanlardandır.
— İ —
İbNİ abDİ’L-beRR (978-1071):
Büyük İslâm âlimlerindendir. Hadis âlimi, edip, tarihçi ve münekkit
bir kişiliğe sahip olup, Maliki fakihlerindendir. Endülüs’te yüz yedi âlimden icazet almıştır. Bazı
akranları kendisiyle aynı hocalardan ders almalarına rağmen, bilâhare ondan ders alıp talebesi
olmuşlardır. Tenkitleriyle meşhur İbn Hazm tarafından, “hadis ilminin imamı” olarak tavsif edilmiştir.
ş
aHıS
B
ilgileri
| 904 | Mektubat
