Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE), Afrika’da yeni bir hamlesi söz konusu.
BAE’ne ait liman işletme firması DP World, derin su limanı projesi için Senegal’le 23 Aralık 2020’de bir anlaşma imzaladığı bildiriliyor. BAE’nin bu girişimi, Türkiye’nin Afrika ülkelerindeki teşebbüslerine yönelik bir hamle olarak değerlendiriliyor.
DP World, Senegal’in Ndayane bölgesinde planladığı liman inşaatı için ilk aşamada 837 milyar dolarlık yatırım yapacağı aktarılıyor. Eğer anlaşma gerçekleşirse, bu yatırım Senagal tarihinde en büyük özel sektör yatırımı olacak. Bunu 290 milyar dolarlık bir BAE yatırımının takip edeceği bildiriliyor.
Yeni limanın ise, Dakar’ın batı ve kuzey Afrika’ya açılan önemli lojistik merkez rolünü oynacağı ve BAE yatırımının diğer yabancı yatırımları Senegal’e çekeceği tahminler arasında.
BAE’nin daha önceki yıllarda Afrika girişimleri arasında Somaliland, Cezayir, Mozambik ve Cibuti gibi farklı ülkeler bulunuyor. BAE, zikredilen ülkelerde liman ve ticarî imtiyazları kazanmak amacıyla muhtelif anlaşmalar imzalamıştı. BAE’nin, Kızıldeniz’in en stratejik yeri Bab El-Mendeb Boğazı’na askeri kuvvet konuşlandırması amacıyla askerî üs inşa ettiği de uluslararası basında yazılmıştı. Daha sonra Yemen’in Sokotra adasındaki BAE askerî varlığının da haberleri gelmişti.
Uluslar arası kulislerde BAE’nin Afrika ülkelerine yönelik teşebbüsleri ve en son Senegal’le yapılan anlaşmanın, bölgede Türkiye ile yapmakta olduğu nüfuz mücadelesi içerisinde yorumlanıyor. Bir süredir Türkiye’nin de Senegal’le ilişkilerini geliştirmeye gayret ettiği belirtiliyor. Aynı süreçte BAE ile Senegal anlaşmasının yapıldığı haberleri, BAE’nin bölgede Türkiye karşıtı yeni politikalar belirleyebileceği şeklinde değerlendiriliyor.
Geçtiğimiz Ocak 2020’de Türkiye, Cumhurbaşkanı düzeyinde Senegale ziyaret gerçekleştirmiş ve iş forumu düzenlenmişti. Türkiye ve Senegal arasındaki ticaret hacmi, uluslar arası havaalanı ve 50 bin kişilik stadyum inşaatı vb. önemli altp yapı projelerini bu ziyaretin kapsamındaydı.
BAE’nini bu son anlaşmasının, Türkiye ile bölgedeki rekabetinin altını çiziyor. Her iki ülkenin Libya, Suriye, Yemen, Doğu Akdeniz, Afrika ülkelerindeki rekabetleri biliniyor. Libya’da Türkiye, Trablus merkezli Ulusal Mutabakat Hükümetini desteklerken, BAE doğudaki Halife Hafter’in arkasında duruyor. Yemen’de BAE, Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyonun operasyonlarına verdiği destek herkesin malûmu. BAE, Yemen’de İran’la bağlantılı Husiler’e karşı hava saldırılarında da yer almıştı. Doğu Akdeniz ise, BAE, “Yunanistan, Kıbrıs Rum Yönetimi, Fransa ve Mısır”dan meydana gelen gruba verdiği destekle, Türkiye’nin sondaj çalışmalarına karşı çıkmıştı. Türkiye de, bu ittifakı kendisini, Akdeniz’deki petrol ve gaz denkleminin dışında tutmaya çalıştığının farkında. Bununla birlikte BAE, Türkiye’yi Ortadoğu ve Afrika’da neo-Osmanlıcılık faaliyetleri iddiasıyla suçluyor. BAE’nin, geçtiğimiz yıl Türkiye ve Osmanlı karşıtı film yapımındaki desteği de hatırlardadır.
BAE’nin, Mısır’daki Müslüman Kardeşler iktidarına karşı gerçekleştirilen Abdul Fettah El-Sisi liderliğindeki 3 Temmuz 2013 darbesinden bu yana Türkiye’ye karşı sert muhalefeti bilinmektedir. Senegal’in, iki ülke arasında yeni bir rekabet sahası olma ihtimali yüksektir.