İnsanın asli olarak kendini ilgilendirmeyen şeylerle uğraşması ve meşgul olması eskilerin tabiri ile malayaniyat olarak adlandırılır. Ve insanoğlunun belki de en çok merak ettiği ve zamanını harcadığı şeylerin başında gelir malayaniyat. Her birimiz gündelik yaşantımızı irdelediğimizde ne demek istediğim daha açık olarak anlaşılacaktır. En basitinden akşamları en çok seyrettiğimiz televizyon programlarının içeriği bu konuda bizlere çok açık veriler sunmaktadır.
Kime sorsanız en çok seyrettikleri programların haber programı veya belgeseller olduğunu söylemektedir. Oysa yapılan anketler bunun tam tersini ispatlar durumda.
Peki, geçmişte durum nasıldı? Sorusunu merak edenlere tarihi bir anekdotla cevap verelim.
Demostales ülkeyi ilgilendir çok önemli bir mesele hakkında Atinalılara hitap etmeye çalışmaktadır, fakat halk bu konuşmayla pek ilgilenmemektedir. Büyük hatip bunun üzerine konuyu değiştirir: “Bir adam evindeki eşyalarını diğer köye götürmesi için eşek kiraladı. Sahibi de eşeği ile birlikte gideceğini söyledi, eşeğin işi bitince hayvanı geri getirecekti. Öyle üzeri yemek için mola verildi. Güneş yakarcasına kızdırıyordu. Eşeği kiralayan, hayvanın gölgesinde uzanarak dinlenmek istedi ama eşeğin sahibi olmaz dedi. Sen sadece eşeği kiraladın, gölgesini değil. Eşeğin gölgesinde ben dinleneceğim.  Eşeği kiralayan adamsa hayvanı her şeyiyle kiraladığını söyleyerek hayvanın gölgesinde dinlenme hakkının da kendisinin olduğunu iddia etti.”
Demostales konuşmasının bu noktasında durdu ve kürsüden ayrılmak için davrandı. Fakat dinleyiciler hep bir ağızdan kürsüden ayrılmamasını, eşeğin gölgesinde kimin dinlendiğini söylemesini istediler. Çağın bu büyük hatibi o zaman bağırarak şöyle dedi: “Siz nasıl insanlarsınız! Sizi çok yakından ilgilendiren hayati bir mesele üzerindeki konuşmamı dinlemek istemiyor ama eşeğin gölgesiyle ilgileniyorsunuz.”
İnsanın asli vazifelerini bırakıp malayaniyatla meşgul olmaya başladığı an, aslında hayatı da ıskaladığı andır. Etrafınıza bir bakın bu söylediğimden farklı bir şey görebilecek misiniz? Hatta bırakın etrafı kendinize bir bakın ne göreceksiniz?
Ha! Bu arada “eşeğin gölgesinden” kimin istifade ettiği konusuna gelince…