Pakistan Başbakanlık Ofisinden yapılan açıklamada, Cammu Keşmir'deki terör saldırısını takiben Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif liderliğinde düzenlenen Ulusal Güvenlik Konseyi (NSC) toplantısında alınan kararlara yer verildi.

Hindistan'ın İndus Suları Anlaşması'nı askıya alma yönündeki tek taraflı kararının reddedildiği, anlaşmanın bölgesel istikrar için önem taşıdığı aktarılan açıklamada, Pakistan'ın su haklarını koruma konusundaki kararlılığının altı çizildi.

İndus Suları Anlaşması uyarınca, yasal olarak Pakistan'a ait kabul edilen nehirlerin suyunun akışını değiştirmeye yönelik herhangi bir girişiminin kabul edilmeyeceği belirtilen açıklamada, "Pakistan'ın sahip olduğu suyun akışının engellenmesi ya da yönünün değiştirilmesi, savaş ilanı olarak kabul edilecektir." ifadesi kullanıldı.

Açıklamada, Hindistan'ın İslamabad'da bulunan diplomatik personeline 30 Nisan itibarıyla en fazla 30 kişilik kontenjan sınırlaması getirildiği ve Pakistan hava sahasının Hindistan'a ait ya da Hindistan tarafından işletilen tüm uçuşlara kapatıldığı vurgulandı.

Hindistan'la yapılan her türlü ticaretin de askıya alındığı kaydedilen açıklamada, iki ülke arasındaki Wagah Sınır Kapısı'nın da derhal kapatılacağı ifade edildi.

Açıklamada ayrıca, sadece Şimla Anlaşması değil, Hindistan ile imzalanan tüm ikili anlaşmaları askıya alma hakkına sahip olunduğu belirtildi.

Pakistan Savunma Bakanı Asıf, Hindistan'ın ülkesine "terör eylemleri" planladığını söyledi

Pakistan Savunma Bakanı Khavaja Muhammed Asıf, Hindistan'ın ülkenin çeşitli bölgelerinde "terör eylemleri" planladığına dair bilgi sahibi olduklarını söyledi.

Al Jazeera'nın haberine göre, Pakistan Savunma Bakanı Asıf, başkent İslamabad'da düzenlediği basın toplantısında, Hindistan'la gerilime ilişkin konuştu.

Hindistan'ın ülkenin çeşitli bölgelerinde "terör eylemleri" planladığına dair bilgi sahibi olduğunu belirten Asıf, Hindistan'ın bu eylemleri gerçekleştirmesi durumunda aynı şekilde karşılık verileceğini ve "bedelinin ödetileceğini" ifade etti.

Asıf ayrıca, "Hindistan bize karşı düşük yoğunluklu bir savaş veriyor ve eğer ölçeği arttırırlarsa biz hazırız. Topraklarımızı korumak için hiçbir uluslararası baskıya boyun eğmeyeceğiz." ifadelerini kullandı.

Pakistan Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Muhammed İshak Dar ise İslamabad'daki Hindistan Yüksek Komisyonu'na tebliğde bulunulacağını söyledi. 

Hindistan, Pakistan vatandaşlarına bütün vize hizmetlerini iptal etti

Öte yandan, Hindistan Dışişleri Bakanlığının internet sitesinden yapılan açıklamada, Pahalgam saldırısının ardından Pakistan vatandaşlarına yönelik vize hizmetlerinin durdurulduğu belirtildi.

Pakistan vatandaşlarına verilmiş mevcut vizelerin 27 Nisan'dan itibaren geçerli olmak üzere iptal edildiği bildirilen açıklamada, tıbbi amaçlı vizelerin ise 29 Nisan'a kadar geçerli olacağı kaydedildi.

Hindistan vatandaşlarına Pakistan'a seyahat etmekten kaçınmaları uyarısı yapılan açıklamada, halihazırda Pakistan'da bulunan vatandaşların ise en kısa sürede ülkelerine dönmeleri tavsiye edildi.

Pahalgam terör saldırısı

Hindistan idaresindeki Cammu Keşmir'in Pahalgam bölgesinde silahlı kişilerin 22 Nisan'da turistlere ateş açması sonucu 26 kişi hayatını kaybetmiş, çok sayıda kişi yaralanmıştı.

Terör saldırısı sonrası Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Suudi Arabistan'daki resmi ziyaretini yarıda keserek Yeni Delhi'ye dönmüştü. Modi, başkente varışının hemen ardından, üst düzey yetkililerin katılımıyla, durumu değerlendirmek için güvenlik toplantısı düzenlemişti.

Ulusal basında çıkan haberlerde, Pakistan'da yasaklı Leşker-i Tayyibe (LET) örgütünün uzantısı olan Direniş Cephesinin (TRF) saldırıyı üstlendiği belirtilmişti.

Hindistan, "İndus Suları Anlaşması"nı askıya almış, Yeni Delhi'de görevli Pakistanlı müsteşarların bir hafta içinde ülkeyi terk etmelerini istemiş ve tüm Pakistan vatandaşlarına verilen vizelerin iptal etmişti.

Hindistan-Pakistan arasındaki İndus Suları Anlaşması'nın detayları yeniden gündemde

Hindistan'ın, Pakistan ile 1960’ta imzalanan "İndus Suları Anlaşması"nı (IWT) askıya alması üzerine anlaşmanın detayları yeniden gündeme geldi.

Hindistan'ın idaresindeki Cammu Keşmir'in Pahalgam bölgesinde silahlı kişilerin 22 Nisan'da düzenlediği terör saldırısında 26 kişi hayatını kaybetmiş, çok sayıda kişi yaralanmıştı.

Terör saldırısı sonrası Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Suudi Arabistan'daki resmi ziyaretini yarıda keserek başkent Yeni Delhi'ye dönmüş ve kabinesiyle bir araya gelmişti

Başbakan Modi liderliğindeki Kabine Güvenliği Komitesi (CCS) toplantısında terör saldırısının sınır ötesi bağlantılarının ortaya çıkarılması çabaları ile yeni önlemler ele alınmıştı.

Yeni önlemler doğrultusunda Hindistan ile Pakistan arasında 1960 yılında Dünya Bankası garantörlüğünde karşılıklı imzalanan IWT askıya alınmıştı.

İndus Nehri'nin durumu ile bu yıl 65. yılını dolduracak anlaşmanın detaylarını derlendi.

Çin'in Tibet Özerk Bölgesi'nden doğan İndus Nehri, kuzeybatı istikametinde Hindistan'ın Ladakh ve Cammu Keşmir bölgelerini aşıp Pakistan'ın Azad Cammu Keşmir, Gilgit Baltistan, Pencap ve Sindh eyaletlerini geçerek Karaçi yakınlarından Arap Denizi'ne dökülüyor.

Nehir sisteminin yüzde 47'si Pakistan, yüzde 37'si Hindistan ile bölünürken geriye kalan küçük kısımlar, Afganistan'ın doğusu ve Çin'in Tibet Özerk Bölgesi'nde yer alıyor.

Yıllık ortalama 208 milyar metreküple dünyanın en büyük nehirlerinden biri olan İndus'un su kapasitesi, Fırat ve Dicle nehirlerinin toplam kapasitesinin yaklaşık 2,2 katı durumunda. Pakistan'da gıda üretiminin yüzde 90'ına su sağlayan İndus Nehri sistemi, gayrisafi yurt içi hasılanın (GSYİH) yüzde 25'ine katkıda bulunuyor.

Garantör, Dünya Bankası

İndus Suları Anlaşması, Pakistan ile Hindistan arasında, Dünya Bankası garantörlüğünde Eylül 1960'ta imzalanmıştı. Dünya Bankasının yaklaşık 10 yıl süren aracılığının ardından anlaşma, Hindistan'ın ilk Başbakanı Cevahirlal Nehru ve Pakistan eski Cumhurbaşkanı General Eyüb Han tarafından imza altına alınmıştı.

İki ülkenin İndus Nehri sisteminin sularının kullanımıyla ilgili hak ve yükümlülüklerini belirleyen anlaşma, İndus Havzası'nın doğusu ve batısındaki 6 nehri iki ülke arasında paylaştırdı.

Anlaşmaya göre, İndus Nehri'ni besleyen 6 nehirden Beas, Ravi ve Sutlej'in kontrolü Hindistan'a; Indus, Jhelum ve Chenab'ın kontrolü Pakistan'a verilmişti. Hindistan'a verilen nehirler, İndus'u daha çok beslediği için Pakistan'a bu nehirler üzerinde haklar tanınmıştı. Anlaşmaya Hindistan'ın enerji üretimi, tarım ve balıkçılık hakları olduğu maddesi de eklenmişti.

İhtilafların son durumu

Hindistan ve Pakistan'dan temsilcilerden oluşan ikili "Daimi İndus Komisyonu", olası yeni işbirlikleri ya da muhtemel ihtilafların çözümü için mekanizma sağlıyor.

Bu mekanizmaya göre, iki tarafın her yıl en az bir kez, dönüşümlü olarak Hindistan ve Pakistan'da bir araya gelmesi gerekiyor. Ancak İndus Suları Anlaşması merkezli, iki taraf arasında anlaşmazlıklar bulunuyor.

Hindistan'ın Chenab ve Jhelum nehirleri üzerinde Ratle ve Kişanganga hidroelektrik santrali projelerinin tasarımlarının, IWT düzenlemelerini ihlal ettiği tartışılıyor.

İslamabad, inşası planlanan hidroelektrik santrallerinin tarımsal su akışını keseceğini savunurken Hindistan projelerinin anlaşmanın şartlarına uyduğu konusunda ısrar ediyor.

Pakistan sorunun çözümü için konuyu Lahey merkezli Daimi Tahkim Mahkemesine götürdü ancak Hindistan, tahkim mahkemesinin yargı yetkisini reddetti.

Yeni Delhi geçen yıl anlaşmanın resmen gözden geçirilmesini ve değiştirilmesini talep etse de İslamabad anlaşmanın tamamen uygulanmasına bağlı olduğunu bildiriyor.

Baraj projeleri

Pakistan, üç nehirden akan suyun bir kısmını kendisiyle paylaşmak zorunda olan Hindistan'ın su akışını engelleyen baraj projeleri nedeniyle son olarak 2019'da Dünya Bankasına şikayette bulunmuştu. Anlaşmanın garantörü Dünya Bankasının iki ülke yetkilileriyle Mayıs 2020'de Washington'da yaptığı toplantılar, karar alınamadan sona ermişti.

Söz konusu düzenlemeye rağmen Hindistan, 2007'de inşasına başladığı Kişanganga Barajı'nı 2018'de Hindistan Başbakanı Narendra Modi'nin katıldığı törenle açmıştı. Ratle Barajı'nın da 2026'da açılması planlanıyor. Hindistan, baraj projelerinin anlaşmayla uyumlu olduğunu savunuyor.

Hindistan'ın inşa ettiği barajlar nedeniyle Pakistan'da su kıtlığı ya da su baskını riskleri bulunduğu ifade ediliyor. Pakistan ekonomisinin yüzde 20'sinin İndus Nehri çevresindeki faaliyetlere bağlı olduğu belirtiliyor.

AA