"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Değişen çalışma pratikleri ve kimlik arayışı

M. Said BAYRAKLILAR
15 Nisan 2025, Salı
İnsanlık tarihinin en büyük dönüşümlerini teknoloji belirler ve her teknolojik dönem, insanların çalışma biçimlerini, yaşam pratiklerini ve dünya görüşlerini kökten değiştirir.

Birinci Endüstri Devrimi, buharlı makinelerin kullanılmasıyla, insan gücüne ve fiziksel beceriye dayanan geleneksel çalışma anlayışını köklü bir şekilde değiştirmiştir. Artık büyük kas gücüne sahip olmak değil, makineleri anlayıp kontrol edebilmek önem kazanmıştır. Birinci Endüstri Devrimi, yük taşıma ve nakliyat gibi ağır işlerin makineler tarafından üstlenilmesiyle, çalışma hayatında köklü bir dönüşüme yol açmıştır. 

Bir arkadaşım köy ziyareti sırasında yaşadığı ilginç bir diyaloğu paylaşmıştı. Makine mühendisliği okuduğunu söylediği yaşlı bir köylü, ondan fiziksel bir güç testi yapmasını istemiş, büyük bir taşı kaldırmasını teklif etmişti. Bu anekdot, o dönemin zihniyetini mükemmel bir şekilde yansıtmaktadır: güç ve fiziksel beceriyi tek değer ölçütü olarak görmek. Oysa mühendislik, salt kas gücünden çok, zekâ, hesaplama ve teknolojik düşünme yeteneğini gerektirir. 

Elektriğin icadıyla birlikte İkinci Endüstri Devrimi (Endüstri 2.0) gerçekleşmiş, bu teknolojik dönüşüm üretim ve gündelik yaşam pratiklerini temelden değiştirmiştir. Elektrik ve endüstrileşme, insan çalışma düzenini güneş döngüsünden tamamen bağımsız hale getirmiştir. Artık insanlar güneşin doğuş ve batış saatlerine bağlı kalmaksızın, iş ve üretim gerekliliklerine göre çalışma saatlerini belirleyebilir duruma gelmiştir. 

Elektrik altyapısının kurulması - direk dikmekten elektrikli cihazların üretimine, bakımına ve tamirinde kadar - önceden hayal edilemeyen pek çok mesleği ve sektörü ortaya çıkarmıştır. Bu dönüşüm o kadar kapsamlıdır ki, bugün elektriksiz bir yaşamı tasavvur etmek bile güçleşmiştir. Elektriğin gündelik hayatımıza kattığı değeri ve oluşturduğu dönüşümü tam olarak ifade etmek neredeyse imkânsızdır.

İnternetin ortaya çıkışı, Üçüncü Endüstri Devrimi'ni (Endüstri 3.0) beraberinde getirmiş ve küresel iletişim paradigmasını radikal bir şekilde dönüştürmüştür. Artık coğrafî sınırlar ortadan kalkmış, dünya adeta küresel bir köye dönüşmüştür. Yedi milyardan fazla insan, teknolojinin sağladığı imkânlar sayesinde birbirleriyle anında ve sınırsız bir şekilde bağlantı kurabilir hâle gelmiştir. 

İnternet, dünyayı küresel bir ağ hâline getirirken, asıl teknolojik devrim Endüstri 4.0 ile gerçekleşmiştir. Bu dönemde, yalnızca insanların değil, makinelerin ve nesnelerin de birbiriyle iletişim kurabildiği bir ekosistem ortaya çıkmıştır. 

Endüstri 4.0'ın getirdiği teknolojik dönüşüm, insanlığın kendini tanımlama biçimini radikal bir şekilde sorgulatmaktadır. Artık geleneksel olarak insanı diğer varlıklardan ayıran özellikler - öğrenme, hesaplama, üretme gibi yetenekler - makineler tarafından giderek daha etkin bir biçimde gerçekleştirilirken, insanlık kendi özgün niteliğini yeniden tanımlamak durumunda kalmaktadır.

İnsanı gerçekten eşsiz kılan nedir? Empati, duygusal zekâ veya etik karar alma yeteneği mi? Yoksa henüz keşfedilmemiş başka bir nitelik mi? Bu soru, teknolojik çağın en temel varoluşsal sorgulamalarından biridir.

Okunma Sayısı: 668
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
  • Ahmet Cemil Çökren

    15.4.2025 07:56:59

    Tebrik ederim. Yazılarınız daha sık devamını dilerim.

(*)

Namaz Vakitleri

  • İmsak

  • Güneş

  • Öğle

  • İkindi

  • Akşam

  • Yatsı