Bu güzel ve şirin Erciyes çiçekleri, İlâhî Kudret’in ince hikmetleriyle, şifaya vesile olacak şekilde depolanmış, Rahmanî deva hediyeleridir. Bütün mevcudatı aynı zamanda, ihtiyaç ve mütekabiliyet kanunlarıyla var eden Hâlık-ı Kâinat (cc), bu hikmete binaen gilaburu çiçek ve meyvelerini, bazı hastalıklara deva, bazı hastalıkların da gilaburudan şifaya kavuşmasına kabiliyetli kılmıştır. Hanımeligiller familyasından olup, bir adı da Dağdığan olarak bilinen gilaburu, Kuzey ve Orta Anadolu’da orman kenarlarında, özellikle Kayseri’de Erciyes Dağı yamaçlarında yetişir. Yaklaşık 4 metreye kadar büyüyebilen gilaburunun çiçekleri, beyaz olup sonbahara doğru, parlak kırmızı renkli, yuvarlak meyveleri olgunlaşmaktadır. Meyveler 8 milimetre civarında olup, kokusuz ve lezzetsizdir.

Gilaburu meyvesinin bileşiminde “renkli maddeler, tanen ve organik asitler (izovalerian asit) taşımaktadır. İdrar arttırıcı, müshil ve yatıştırıcı etkilere sahiptir. Safra ve KARACİĞER hastalıklarına karşı, Orta Anadolu bölgesinde, meyvelerin usaresi kullanılmaktadır. Meyveler yemiş olarak da yenilmektedir. Avrupa ülkelerinde, bilhassa çiçekleri veya gövde kabuğu kabızlık halinde, idrar arttırıcı ve yatıştırıcı olarak kullanılmaktadır. Meyvelerden hazırlanan % 2-3 oranındaki içecek, günde 2-3 bardak içilir. Orta Anadolu bölgesinde (Kayseri), taze meyvelerin sıkılmasıyla elde edilen usare veya meyvelerin bir ay kadar suda bırakılmasıyla elde edilen, gilaburu turşusu kullanılmaktadır.” 1 

İnsanların büyük çoğunluğu tarafından bilinip, değerlendirilemeyen gilaburu nimetinin faydaları pek çoktur. İnsan sağlığına olan destekleri için gerekli araştırmaların yoğunlaştırılması önemli bir hizmet olarak beklemektedir.

Bununla birlikte, gilaburu meyvelerinin yapılan laboratuvar analizlerinde “Acı glikozid (viburnin), koumarinler, arbutin de ihtiva ettiği tesbit edilmiştir. Yatıştırıcı, ishal durumlarında, safra ve idrar arttırıcı, taş düşürücü, spazm çözücü, bağışıklığı uyarıcı, digitale benzer şekilde kalp kasını kuvvetlendirici etkileri vardır.” 2 

Gilaburu meyvesi dışında “ağacın gövde kabukları ve yapraklarından suda kaynatmak suretiyle faydalanılır. Bir litre suya, bir çay bardağı dolusu gilaburu konur. 10 dakika kaynatılır. Bir saat demlemeye bırakıldıktan sonra, günde 2-3 bardak içilir. İçilen bu çay, hanımlarda rahim spazmını giderir, hamileliği kolaylaştırır. Adet hallerinin ağrısız olmasını sağlar. Vakitsiz bebek doğumlarını ve düşükleri önler. İdrar söktürerek ÜREyi düşürür. İştah açıcıdır. Hazmı kolaylaştırır. Sinirleri kuvvetlendirir.” 3 

İdrar yolları hastalıkları ve PROSTATA fayda sağlar. Yaşlanmanın etkilerini geciktirir. Zayıflama konusunda oldukça etkilidir. Gilaburu suyu, ihtiva ettiği asitler sebebiyle, antikanserojen ve antioksidan özelliklere sahiptir. Antioksidanlar, vücutta serbest radikalleri bağlayarak, sağlığa zararlı birçok olumsuz etkiyi durdurmaktadır. İçindeki asitlerden dolayı, mide ve bağırsaklarında ülser sorunu olan kişiler içmemelidir.

Gilaburu meyvesinin yaprak, çiçek ve meyveleri kadar, köklerinde de deva ve şifaya vesile olan maddeler depolanmıştır. Orman kenarlarında, dağ yamaçlarında HÛDA-İ NABİT (İlâhî kudretle ekilip, gelişen) olarak, bol miktarda yetiştirilmesindeki Murad-ı İlâhî, insanlara olan hikmet ve menfaatlerini de kuşatır. 

Gilaburu meyvelerinin “kuruları idrar arttırıcı ve yatıştırıcı etkilere sahiptir. Nefes darlığında (ASTIM) kullanılır. Meyveleri bel ve sırt ağrılarında, kan dolaşımını arttırıcı, kramplarda, sindirim sistemi rahatsızlıklarında, ağrılı adet görmelerde (Dismenore) faydalıdır. 

Taze meyvelerin sıkılması ile elde edilen su (meyve suyu), safra ve KARACİĞER hastalıklarına karşı kullanılır. Gilaburu, spazm önleyen bir özelliğe sahiptir. Kökleri, eklem iltihabı (ARTRİT) ve romatizmaya karşı kullanılır. Kullanılışı: 1 bardak kaynar suya, 4-6 gram gilaburu meyvesi konur. 10 dakika bekletilir. Günde 2-3 bardak içilir.” 4 Gilaburu, ihtiva ettiği izovalerian asidin etkisiyle, sakinleştirici, rahatlatıcı etki yapan iyi bir kas gevşeticidir. Gün içinde gerçekleştirilen aktivitelerin ardından, kasların gevşeyerek dinlenmeye geçmesine yardımcı olur.

Şifalı gilaburu meyvesinden, insanların daha geniş çapta faydalanabilmeleri için, detaylı bilimsel araştırmaların yapılması gerekmektedir. Ayrıca üretimi planlanarak, verimli bir ekonomik kaynak haline getirilmelidir. Bu arada unutulmaması gereken en önemli nokta, insan faktörünün fıtratları bozan, hırs ve kanaatsizlik doyumsuzluğu ile, gilaburunun GDO oyunlarıyla tahribata uğratılmadan, korunması, kâinatı yaratan Zât-ı Zülcelâl’in (cc) ilgili herkese yüklediği bir sorumluluktur.

SAĞLICAKLA KALIN.

Dipnotlar:

1- Prof. Dr. Turhan BAYTOP, Türkiye’de Bitkiler ile Tedavi, s. 210, Nobel Kitabevleri 1999.

2- Prof. Dr. Sezai KAYA, Tıbbî Botanik ve Tıbbî Bitkiler, s. 304, Medisan Yayınevi 2013.

3- Prof. Dr. Ahmet MARANKİ- Elmas MARANKİ, Kozmik Bilim Işığında Şifalı Bitkiler, s. 135 Mozaik Yayınları 2008.

4- Tahsin PALAZ, Şifa Reçeteleri, s. 163, Hikmet Neşriyat 2001.