Acaba gıda enflasyonunda dünya lideri olduğumuzu bilmeyen var mı? Muhtemelen, medya propagandasına kapılıp "En ucuz gıda maddeleri bizde" diye düşünenler vardır; ama rakamlar ortada. Üzücü de olsa "Gıda enflasyonunda lider" olduğumuz bir gerçek.
İşte ekonomi yazarı Şeref Oğuz, bu önemli soruyu gündeme taşımış ve sormuş: “Sorsan üretim patlamış, havza modeliyle bereket saçılmış… Peki ya gıda enflasyonunda neden lideriz?”
İsterseniz ekonomi yazarı Şeref Oğuz’un çizdiği tabloya bir bakalım: “Bir ülke düşünün; 7 iklim, 4 mevsim, fauna, flora, hava, su ve endemik zenginliğiyle cennet vatan olsun. Fakat gel gör ki darı ambarı üzerinde açlık çeken tavuk gibi, tarladaki nimeti çatala haram etsin, gıda enflasyonunda dünya rekortmeni olsun. Evet, burası Türkiye ve cinnet vatana hoş geldin. Sorunu kuraklığa, iklim değişikliğine, dış güçlere adreslemek işin kolayı ve kurnazcası olurdu ama ben öyle yapmayacağım. (...) Üreteni neden koruyamıyoruz? Çünkü muktedirler (iktidar sahipleri), başkasının ürettiğine çökmek istiyorlar. Biri üretsin, biz ona el koyalım, vergi, rüsum, harç, yasalar ve finansal tuzaklarla onu elinden alalım, biz yiyelim, semirelim. Kamu; üreticiyi korumak yerine, ondan daha fazla gelir alma telaşında.
“Dalında 1 liralık limon, mutfağa 100 liraya geliyorsa arada olanları sorgulamak gerekmez mi? Çiftçi ‘üretiyorum ama satamıyor, çürütüyorum’ diye feryatta… Dar gelirli ‘çok pahalı alamıyorum’ diye ıstırap çekiyor. İyi de bu tabloyu seyredenler ne yapıyor dersiniz? Bizleri suçlamakla yetiniyorlar. Büyük zincirler; üreticiden 120 gün vadeyle ve en dip fiyattan aldığı gıdayı, marketinde 24 saatte nakde çeviriyor ve yüksek faiz ortamında 4 aylık vade sayesinde, domatesle adeta repo yapıyorsun. Ancak bir sonraki sezonda, hasadına çöktüğün üreticiyi çökerttiğinde seneye kimden alabileceksin?
“Bakanlık; neredeyse her yıl bakanını değiştiriyorsun. (...) Sorsan üretim patlamış, havza modeliyle bereket saçılmış… Peki ya gıda enflasyonunda neden lideriz? Belediyeler; neden genç çiftçilerimizin elindeki ürünü, ederinden ve onu yaşatacak düzeyden satın alıp, tanzim satışlarla hemşerilerinizi ucuzlukla buluşturmuyorsunuz? Yeriniz mi dar yeniniz mi dar?” (ekonomim.com, 2 Eylül 2024)
Türkiye'yi idare edenler gündeme taşınan bu iki önemli soruya cevap vermek ve bulmak mecburiyetindedirler: “Dalında 1 liralık limon, mutfağa 100 liraya geliyorsa arada olanları sorgulamak gerekmez mi? Peki ya gıda enflasyonunda neden lideriz?” Bu iki soruya doğru cevap veremeyenlerin ekonomik krizi aşması ve tarımı içine sürüklendiği darboğazdan kurtarması mümkün görünmüyor vesselam.