67 bin Amerikalı doktor Gazze’nin hesabını sordu
Biden’den giderayak İsrail'e soykırım desteği

ABD Başkanı Joe Biden, Gazze'de ateşkes anlaşmasına kısa zamanda varılacağına inandığını vurgulayarak, "Aylar önce ortaya konulan ateşkes önerisinin nihayet gerçekleşmesine çok yakınız." dedi.

ABD Başkanı Biden, 4 yıllık başkanlık dönemindeki dış politikasını yorumladığı konuşmasında, Orta Doğu ve Gazze konusunda da değerlendirmelerde bulundu.

Biden, geçen yaz kendisinin kamuoyuna duyurduğu ateşkes önerisiyle ilgili aylar süren çalışmaların ardından artık sonuca çok yaklaştıklarını kaydederek, "İsrail ile Hamas arasındaki savaş hakkında şunu söyleyeyim; aylar önce ortaya konulan ateşkes önerisinin nihayet gerçekleşmesine çok yakınız." dedi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al-Sani ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Es-Sisi ile dünden bu yana önemli görüşmeler yaptığını hatırlatan Biden, "Bu anlaşmayı tamamlamak için yoğun çaba gösteriyorum." diye konuştu.

Biden, söz konusu ateşkes anlaşmasının gerçeklemesi halinde esirlerin serbest bırakılacağını, çatışmaların duracağını ve Gazze'ye insani yardımların ulaştırılacağını ifade ederek, şu değerlendirmeyi yaptı:

"Savaşın başladığı günden beri korkunç acılar çeken Filistinlilere insani yardımın önemli ölçüde artması mümkün olacak. Filistinliler cehennemi yaşadılar. Çok fazla masum insan öldürüldü. Filistin halkı barışı ve kendi geleceklerini belirleme hakkını hak ediyor. İsrail de barışı ve gerçek güvenliği hak ediyor."

Biden, kendinden sonraki Donald Trump yönetimine de bu konuda aynı hassasiyeti göstermesi çağrısında bulundu.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile dün gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde Gazze'de ateşkes konusundaki son durumu değerlendiren ABD Başkanı Biden, ateşkes anlaşmasına bir an önce varılması gerektiğini belirtmişti.

Beyaz Saray: Gazze'de ateşkes anlaşması bu hafta olabilir

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Gazze'de ateşkese çok yakın olduklarını ve anlaşmanın bu hafta sağlanabileceğini açıkladı.

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Sullivan, Beyaz Saray'da düzenlediği basın brifinginde, Joe Biden yönetiminin dış politikasına ilişkin değerlendirmede bulundu.

Sullivan, Orta Doğu'da İsrail'e güçlü destek verdiklerini ve "İran gibi düşmanların" ciddi şekilde zayıflatıldığını ifade etti.

Gazze'de ateşkes süreciyle ilgili çok umutlu konuşan Sullivan, "Ateşkes anlaşmasına çok yaklaştık, anlaşma bu hafta tamamlanabilir. Bir söz vermiyorum ya da bir tahminde bulunmuyorum ama bunun gerçekleşmesi için çalışacağız." ifadesini kullandı.

Sullivan, söz konusu ateşkes anlaşmasıyla esirlerin evlerine dönmelerinin, Gazze'ye ciddi miktarda yardım girişinin ve bundan sonra siyasi sürecin önünü açabilecek daha olumlu bir atmosferin mümkün olacağını söyledi.

Taraflar arasında özellikle esirlerin serbest bırakılmasına ilişkin son detaylar üzerindeki görüşmelerde sona gelindiğini ifade eden Sullivan, "Taraflar bu anlaşmayı sonuçlandırmaya çok yakın bir noktadalar. Anlaşmanın sonuçlanmasına geçip geçemeyeceğimizi önümüzdeki saatler ve günler gösterecek. Ancak bunun gerçekleşmesi için her şeyin hazır olduğunu düşünüyorum." dedi.

Ateşkes anlaşmasında son noktaya geldiklerini ancak tamamlanmadan hiçbir anlaşmanın bitmiş sayılmayacağını belirten ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı, "Eğer (Biden yönetiminin) kalan 5 gün içinde bu gerçekleşmezse, muhtemelen buna en az şaşıran kişi ben olacağım. Ancak bu anlaşmayı sonuçlandırma şansımızın çok yüksek olduğunu düşünüyorum." ifadesini kullandı.

Biden, Katar Emiri Şeyh Temim ile Gazze'de ateşkes sürecini görüştü

Beyaz Saray'dan yapılan yazılı açıklamaya göre, ABD Başkanı Joe Biden ile Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani arasındaki telefon görüşmesinde Gazze'deki son durum değerlendirildi.

Açıklamaya göre Biden ile Şeyh Temim, Gazze'de bir an önce ateşkes anlaşmasına ulaşılması gerektiği konusunda mutabık kalırken, ateşkes anlaşmasıyla birlikte esirlerin serbest bırakılması ve Gazze'ye insani yardımların girmesi ile ilgili başlıkları ele aldı.

Katar'ın Gazze'de ateşkes sürecinde gösterdiği liderliği takdir ettiğini belirten Biden, ABD ile Katar'ın bu konudaki ortak çabalarının süreceği mesajını verdi.

İsrail'de yakında Hamas'la bir anlaşmanın imzalanacağına ilişkin iddialar artıyor

Öte yandan, İsrail'de Hamas'la esir takası ve Gazze Şeridi'nde son 16 aydır devam eden soykırımın durdurulması yönünde bir anlaşmanın yakında imzalanacağı yönünde iddialar yükseliyor.

Katar, Mısır ve ABD'nin arabuluculuğunda Hamas ve İsrail arasında yürütülen dolaylı müzakereler, esir takası ve saldırıların durdurulmasıyla ilgili nihai bir anlaşmanın şekillendirilmesi için yoğun şekilde devam ediyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, üst düzey İsrail müzakere heyetini Gazze'de ateşkes ve esir takası görüşmelerinin yürütüldüğü Katar'a gönderme kararı almış, aralarında İsrail Dış İstihbarat Teşkilatı Mossad Direktörü David Barnea ve İsrail İç İstihbarat Servisi Şin-Bet (Şabak) Direktörü Ronen Bar'ın da bulunduğu heyet Doha'ya gitmişti.

İsrail'in Yedioth Ahronoth gazetesi, siyasi kaynaklara dayandırdığı haberinde, İsrail ile Hamas arasındaki esir takası anlaşmasının ayrıntılarının yüzde 90'ı üzerinde anlaşmaya varıldığını öne sürmüştü.

İsrail'in Kanal 12 televizyonunun haberine göre, İsrailli bazı kaynaklar, esirlerin serbest bırakılmasına ilişkin anlaşmanın ayrıntıları üzerinde mutabakatın sağlandığını; Hamas'ın nihai yanıtını beklediklerini aktardı.

Haberde, söz konusu anlaşmanın temel olarak geçen mayıs ayında siyasi ve güvenlik işlerinden sorumlu Mini Bakanlar Konseyi tarafından onaylanan plana benzediği kaydedildi.

Planda, İsrailliler karşılığında Filistinlilerin serbest bırakılacağı, Gazze'ye insani yardım akışına izin verileceği, zorla yerinden edilenlerin Gazze Şeridi'nin kuzeyine geri döneceği, Gazze'de yeniden imarın başlayacağı ve sınır kapıların yeniden açılacağı üç aşamalı bir anlaşmadan bahsediliyor.

Ayrıca İsrail'in Gazze'nin merkezindeki Netzarim Koridoru'ndan çekilmesi, ordunun kurduğu mekanizmaların tamamen kaldırılması, Gazze'nin kuzeyine silahlı kişilerin yeniden dönüşünü engelleyen bir mekanizma bulunmasının yer aldığı planda, Gazze-Mısır sınırındaki Philadelphia Koridoru ve İsrail'in buradan çekilip çekilmeyeceğine dair herhangi bir bilgi bulunmuyor.

"Görüşmelerdeki temkinli ilerleme"

İsrail ordu radyosunun Doha'daki müzakerelere katılan İsrailli bir kaynaktan aktardığı haberinde, "temkinli bir ilerleme olduğu, olumluymuş gibi göründüğü ve Hamas'ın yanıtının beklendiği" ifade edildi.

İsrail Enerji Bakanı Eli Cohen "94 FM" radyosuna yaptığı açıklamada, "Tüm göstergeler, kaçırılan kişilerin serbest bırakılması için bir anlaşma yapılması için büyük bir fırsat olduğunu gösteriyor." ifadesini kullandı.

İsrailli emekli tümgeneral Gershon Hacohen ise aynı radyoya yaptığı açıklamada, "Bir anlaşmaya varılması gerektiği açık, bedelinin yüksek olacağı da açık ve bunu kabul etmek zorundayız."ifadesini kullandı.

Netanyahu'nun hamleleri

İsrail'deki "Ynet" haber sitesinde yer alan haberde, Mossad Direktörü Barnea ve Şin-Bet Direktörü Bar ve İsrail ordusunda kayıp kişiler ve esirlerden sorumlu komutan Nitzan Alon bulunduğu heyetin Katar'da olduğu kaydedildi.

Müzakerelerin Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Orta Doğu ve Kuzey Afrika Koordinatörü Brett McGurk, ABD'nin seçilmiş başkanı Donald Trump'ın ABD'nin Orta Doğu Özel Temsilcisi olarak atayacağını duyurduğu Steve Witkoff'un katılımıyla yürütüldüğü belirtildi.

Öte yandan İsrail'in aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ise Hamas'la esir takası anlaşmasına karşı olduğunu duyurdu; "Hamas tamamen teslim olana ve esirler geri dönene kadar Gazze'de cehennemin kapılarının açılması" çağrısında bulundu.

Kızılhaç'ın rolü

İsrail'de yayın yapan Maariv gazetesinde ise Doha'da müzakerelerin devam ettiği, tarafların hâlâ mevcut olan aksaklıklara rağmen anlaşmaya varma konusunda hazırlıklı olduğunu ifade edildi.

Uluslararası Kızılhaç Komitesi Başkanının, esir takası konusunda Kızılhaç'ın rolünü tartışmak için İsrailli yetkililerle görüşmesinin beklendiği kaydedildi.

Gazetenin haberinde, "Kızılhaç'ın, tarafsız bir arabulucu olarak hareket etmeye ve bir anlaşma imzalanması halinde Gazze'de tutulanların serbest bırakılmasına ve geri getirilmesine yardım etmeye hazır" olduğu aktarıldı.

Hamas'tan bu iddialara ilişkin henüz bir değerlendirme yapılmazken, Kasım 2023'teki yapılan tek ateşkes kapsamındaki esir değişiminden bu yana Hamas, bir anlaşma imzalamaya hazır olduğunu vurguladı; hatta Mayıs 2024'te Biden'ın sunduğu öneriyi kabul etti.

Fakat Netanyahu, başta soykırımın devam etmesi ve ordunun Gazze'den çekilmemesi olmak üzere yeni şartlar öne sürerek öneriden geri adım attı; Hamas ise saldırıların tamamen durdurulması ve İsrail ordusunun tamamen geri çekilmesi yönünde ısrarcı.

Netanyahu, İsrail ve uluslararası kamuoyunda siyasi nedenlerle Hamas ile esir takası anlaşması yapmamakla suçlanıyor.

Muhalefet ve esirlerin aileleri Netanyahu'yu, esir takası anlaşması dahil olmak üzere Hamas'la "savaşı durdurmaya yönelik" bir anlaşma yapılmasını baltalayacak imkansız koşullar koyarak esirlerden vazgeçmek ve onları Gazze Şeridi'nde ölüme terk etmekle suçluyor.

İsrail hapishanelerinde 10 binden fazla Filistinli tutulurken, Hamas'ın elinde ise 99 İsrailli esirin bulunduğu tahmin ediliyor.

Hamas, ellerindeki onlarca esirin, İsrail'in rastgele saldırıları sonucu hayatlarını kaybettiğini açıklamıştı.

The Jerusalem Post: İsrail ile Hamas ateşkes ve esir takasına ilişkin anlaşmaya çok yakın

Öte yandan, The Jerusalem Post gazetesine konuşan ismi açıklanmayan diplomatik kaynaklar, tarafların üzerinde uzlaşmaya yakın olduğu anlaşmanın ilk aşamasının 42 güne kadar uzayabileceğini kaydetti.

Diplomatik kaynaklar, anlaşmanın "42 güne kadar uzayabilecek ilk aşamasında" 33 İsrailli esirin serbest bırakılacağını, İsrail ordusunun ise kademeli bir şekilde çekilmeye başlayacağını öne sürdü.

Ateşkesin 16'ncı gününde Gazze'deki tüm İsrailli esirlerin serbest bırakılması ve İsrail ordusunun tamamen çekilmesi amacıyla anlaşmanın sonraki aşamalarına ilişkin görüşmelere başlanacağı da aktarıldı.

Jerusalem Post gazetesine konuşan kaynaklar, ateşkesin ne zaman imzalanacağına ilişkin net bir tarih vermedi.

Öte yandan İsrail’in serbest bırakacağı Filistinli tutuklu sayısının hayatta olan İsrailli esir sayısına göre değişeceğini belirten kaynaklar, serbest bırakılacak Filistinlilerin işgal altındaki Batı Şeria’ya gönderilmeyeceğini kaydetti.

Diplomatik kaynaklar, İsrail ordusunun geçen mayıs ayında tamamen kontrol altına aldığını duyurduğu, Gazze Şeridi'nin dünyaya açılan tek sınır kapısı Refah Sınır Kapısı'nın bulunduğu Philadelphi Koridoru'ndaki işgalini ne zaman sona erdireceğine ilişkin net bir açıklama yapmazken, anlaşmanın ilk aşamasında koridordaki işgalini sürdüreceği belirtildi.

Öte yandan İsrail devlet televizyonu KAN’ın haberinde, İsrail’de bazı bakanlıklara Hamas’la yapılacak anlaşma kapsamında serbest bırakılması beklenen İsrailli esirlerin karşılanmasına ilişkin hazırlık yapılması talimatı verildiği bildirildi.

Habere göre, İsrail ordu yetkilileri, İsrailli esirlerin yerleştirileceği hastaneleri hazırlamak amacıyla Sağlık Bakanlığı'ndaki yetkililerle görüşme gerçekleştirdi.

AA