Temiz ve helal gıdaya ulaşmak her geçen gün biraz daha zorlaşıyor.
Hatırlanacağı üzere Tarım ve Orman Bakanlığı belli aralıklarla gıda üretiminde ‘hile’ yapan firmaları açıklıyor ve akla hayale gelmeyen firmaların ‘sağlığa zararlı ürün’ pazarladığını ortaya koyuyor. Bu açıklamalar bir müddet kamuoyunu meşgul ettikten sonra hiçbir şey yokmuş gibi hayat devam ediyor.
Tabii ki gıdaların temiz ya da hileli olup olmadığını tesbit etmek bir bakıma kolay. İnsanların bu noktada gösterdikleri hassasiyet de haklı. Peki, aynı dikkat ve kılı kırk yarma tavrı ‘helal mı değil mi?’ noktasında gösteriliyor mu? Esasında ‘temiz mi hileli mi?’ noktasında gösterilen hassasiyetin belki bin katı ‘helal mi değil mi?’ noktasında gösterilmesi gerekir ki bu da ancak iyi bir eğitimle mümkün olur.
Türkiye’nin gıda noktasında yaşadığı çelişkilerden biri de, gıda ürünlerindeki fiyat artışlarında ‘dünya lideri’ olmamızdır. Şaka gibi gelebilir, ama açıklamalara bakılırsa ülkemizdeki gıda enflasyonu dünya ortalamasının tam 7 kat daha yüksektir. Bu açıklamaya itiraz edenler olabilir. Diyelim ki 7 kat değil de dünya ortalamasının 2 katı yükseklikte olsun. Bunu normal karşılayabilir miyiz? Niçin başka ülkelerde gıda fiyatları sabit ya da az da olsa düşerken bizde durmaksızın yükseliyor?
İşte 2024’in ilk günlerinden bir haber: Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), gıda ürünlerinin uluslararası fiyatlarındaki aylık değişiklikleri izleyen FAO Gıda Fiyat Endeksi’nin geçen yılı 2022’deki seviyesinin yaklaşık yüzde 10 altında kapattığını duyurdu. TÜİK gıda fiyat endeksine göre ise ülkede gıda fiyatları yüzde 72 artış gösterdi.” (bloomberght.com, 5 Ocak 2024)
Bu da devletin resmi haber ajansının en yeni haberlerinden: “Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), gıda ürünlerinin uluslararası fiyatlarındaki aylık değişiklikleri izleyen FAO Gıda Fiyat Endeksi’nin geçen yılı 2023’deki seviyesinin yaklaşık yüzde 2,1 atında kapattığını duyurdu. (aa.com.tr, 3 Ocak 2025)
Nispeti ne olursa olsun, rakamların gösterdiği gerçek şu: Gıda fiyatları dünya ölçeğinde az ya da çok düşerken, ülkemizde yükselmeye devam etmiş ve ediyor.
Bir haber daha: “Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü verilerine göre, 2024 yılında gıda fiyatları Türkiye’de yıllık yüzde 43.6 oranında artarken, dünyada yıllık 6.7 oranında artmıştır. Yani Türkiye’de gıda enflasyonu dünya ortalamasından yaklaşık 7 kat daha yüksektir. Tarımı ihmal et, çiftçiyi tarımdan uzaklaştır, gıda enflasyonunu önleme adına gümrük vergilerini indirip ithalatı teşvik ederek çokuluslu şirketlerin cebini doldur; sonra da gıda fiyatları niye bu kadar artıyor diye başkalarını suçla. Gıda enflasyonuyla mücadele için çiftçilere hak ettikleri desteğin verilmesi ve artışları durdurulamayan girdi maliyetlerinin bir kısmının devlet tarafından karşılanması gerekiyor.” (ankahaber.net, 8 Ocak 2025)
Bu derde kesinlikle ve acil olarak çare bulmak mecburiyetindeyiz. İsrafı önlemek ilk adımlardan biri olsun...