Oysa, şefkat olmasaydı hayatta olmazdık; huzur ve mutluluğu bulamaz-dık! Zira, şefkat de fıtratımıza konmuş en esaslı duygu ve hasletlerdendir.

Esma-i Hüsna ve İslâm ilimleri literatüründeki en derûnî, en nezih manaları taşıyan şefkat; Allah’ın (cc) bütün varlıkları kuşatan “Rahîm, Rahman ve Vedud” isimlerinden alıyor. Şefkat, masûm, zayıflar başta olmak üzere tüm var-lıklara gösterilen insanî, vicdanî bir haslettir.

Tüm duygularımızı psiko-sosyal zaviyelerin-den de tahlil eden “Risale-i Nur tefsirinin dört esasından birisi şefkattir ki, ism-i Rahîm’in mazhariyetinden gelmiş.”1 Dolayısıyla herkese ve “Milletine karşı şer’an [dine], aklen, hikmeten [fayda, maslahatça] hiss-i şefkati [şefkat duygusunu]”2 göstermekle mükellefiz.

Hiss-i şefkat yoksa, “Milletine karşı şer’an [dine, İslamiyete göre], aklen, hikmeten [fayda, maslahatça] mükellef olduğu hiss-i şefkat yerine hiss-i tahkir [aşağılama hissi], meyl-i incizab [gönülden sevme] yerine meyl-i nefret, meyelân-ı muhabbet yerine irade-i istihfaf [küçükseme ve hafife alma iradesi], temayül-ü ihtiram [hürmet, saygı] yerine meyelân-ı techil [cahillikle suçlama], arzu-yu merhamet yerine arzu-yu taazzum [büyüklük taslama], seciye-i fedakârî [fedakârca davranma huyu, karakteri[ yerine temayül-ü infiradî [sadece kendisini düşünerek hareket etme eğilimini] ikame edip [yerleştirip], hamiyetsizliğini [millî ve ailevî şeref ve haysiyetini korumak için hiçbir gayret taşımama], asılsızlığını gösterdiğinden, nazar-ı hakikatte [gerçeğin gözüne göre] öyle bir câni ve menfur [nefret edilen] olur”3 Hakikî şefkattaki fedakârlık da ihlâstan kaynaklanır. “İnsaniyetteki hemcinsine şefkat ise, şükr-ü hakikînin [de] bir esasıdır.”4

Faraza masum birisinin evi ateşe verilse, “Niye tedbir almadın, nerede ise sen de yanacaktın!” diye suçlamak mı; yoksa yangını söndürdükten sonra, işin aslını, astarını öğrenmek ve ona göre davranmak mı gerekir? Veya bir kardeşimiz trafik kazası geçirse; yaralansa onu darbeleyip, “Niye trafik kurallarına uymadın, niye yavaş sürmedin?” diye ta’n edip, yani, ayıplamak, kınamak, tenkit etmek mi; yoksa, önce ilk yardım kuralları ile müdahale edip hastaneye kaldırmak mı gerekir?

Şer’ân masumlara şefkat etmekle mükellef iken bize ne oluyor ki!..

Dipnotlar:

1-Emirdağ Lâhikası, s. 40.; 2-Sünuhat, s. 80.; 3-Age., 4-Mektubat, s. 389.