"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Diktatörleri, diktatör yapan özellikler

Ahmet Hamdi AYDIN
10 Mart 2014, Pazartesi
Günümüzde memlekette sadece siyasî kirlilik yok, aynı zamanda bilgi kirliliği vardır. Bu da önemli bir kavram kargaşasına sebep olmaktadır. Özellikle son günlerde siyasî tartışmalarda iki kavram karıştırılmaktadır: ‘Otoriter’ ve ‘diktatör’ olmak…

Otoriter yönetici, yetki ve gücünü meşrû bir kaynaktan alır. Otoriter demek ‘meşrû gücünü sonuna kadar kullanan’ demektir. Bu normaldir, hatta yer yer iyidir.
Diktatör (dictatura) kelimesi ise Lâtince emir veren, dikte eden anlamına gelir. Yani diktatör olan yönetici yardımcılarına veya bütün görevlilere neyin nasıl olacağını dikte ettiren, söyleyen veya emredendir. Yardımcılarına yetki devredip idarî eylem ve işlem yapma imkânı vermez. Onların yerine de hareket eder. Dolayısıyla tek kişi yönetimi olduğu için kendisinden başka görevlere getirilmiş olanlar tamamen sembolik ve iş olsun kabilindendir.
Günümüzdeki diktatörlük anlayışının klâsik diktatörlerden farkı gücünü Anayasal ve yasal düzenlemelerle almaları, icabında siyasî bir parti lideri olarak ortaya çıkmaları, devlet içerisindeki diğer politik ya da sosyal faktörlerin etkisiyle sınırsız bir liderlik imkânı kazanmaları ve böylece mutlak güç sahibi olmalarıdır.
Diktatör yönetici, toplumun ve bireyin rızası olmadan, yani bir nevi dayatma yoluyla;
Birden fazla hayat tarzına ve dünya görüşüne tahammül etmez veya yer vermez,
İnsanların hayatını her yönüyle kontrol eder,
Herkesin isteği, talebi ve görüşünün tersine bir yönetim tarzı sergiler,
Makyavelist bir yaklaşımla hedeflerine ulaşmak için her türlü meşrû ya da gayri meşrû yöntemleri kullanmayı veya savunmayı mübah görürler.
Diktatörlüğün bazı çeşitleri vardır:
Bunlardan birisi ‘ideolojik’ diktatörlüktür. Bu, en üst düzey yöneticinin bütün yetkileri kendisinde toplamasıdır. Mutlak ve katı bir liderlik söz konusudur. Bu tür diktatörler partisinde de tek yetkilidir. Genelde tek parti sistemi vardır ve demokrasiden söz edilemez.  Bu diktatörlük çeşidi nazizm ve faşizmde görülmüştür ve bu tür diktatör örneği Hitler’dir.
Bir de ‘askerî diktatörlük’ vardır. Burada, yönetim ordudadır. Genellikle siyasî partiler bulunmaz. Bu yönetimler genellikle bir ‘askerî darbe’ sonucu kurulur ve darbeyi yapan komutan bir tür diktatörlük uygular. Tipik ‘askerî diktatörlere’ örnek olarak Libya’nın eski diktatörü Kaddafi verilir.
Diğer bir tür diktatörlük türü de ‘müşfik’ diktatörlüktür. Bu tür diktatörler toplum tarafından ‘sevecen’, hatta ‘hayırsever’ olarak görülebilir. Bunlar sadece kendi kişisel veya küçük bir grubu yararını değil, toplumun bütününün de yararını gözetebilir. ‘Müşfik’ olarak nitelenen diktatörler referandumlar yoluyla bazı demokratik kararların alınmasına izin verebilirler, fakat genellikle demokratik rejimleri ‘disiplinsiz, dağınık, verimsiz ve bozuk’ olarak kabul ederler. Bu tür diktatörlere örnek olarak Napolyon Bonapart ve eski Yugoslavya diktatörü Tito gösterilir. Bu tür diktatörlük, genellikle otoriteryenlikle karıştırılır.
Türlü türlü diktatör olunca, bir çok lider bunlardan herhangi birisine uyabilir. Dolayısıyla çok katı veya az katı, hata ‘sevecen’ diktatörler olabilmektedir. Fakat bütün diktatörlerin ortak noktaları veya diktatörü diktatör yapan, ya da onları ‘otoriter’ yöneticilerden ayıran özellikler vardır. Bunlar;
Her konuda tek başına karar vermeleri, yani yardımcılarına yetki devretmemeleri,
Hiçbir zaman partisi ve devlet yönetiminde gücünü kimseyle paylaşmamaları,
Güçlerinin asla bitmeyeceğine inanmaları, böyle bir ihtimalin bile varlığını kabullenememeleri,
Alternatiflerinin olmadığına ve dolayısıyla toplumun kendi liderliklerine muhtaç ve mecbur olduğuna inanmalarıdır.

Okunma Sayısı: 8777
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
  • serkan

    10.3.2014 14:12:00

    Efendimizin (S.A.S) istişare sünnetini benimsemeyen liderler diktadörllüğe meyillidirler ve tarihin derinliklerine gömülmeye mahkumdurlar.
    yazınızdan dolayı tebrik ediyorum.
    Saygılarımla

  • Temhem Nebi

    10.3.2014 12:07:00

    Ahmet Hocam yazınıza katılmakla beraber değişik kaynklardan baktığım tanımlarda biraz fark gördüm:
    WİKİLEKS: Otokrasi, monarşinin bir çeşididir. Yönetici, bütün siyasî yetkileri tek başında elinde bulundurur. Fakat monarşinin aksine yönetim miras yoluyla kalmamış kişi tarafından ele geçirilmiştir.
    Otokrat (buyurgan) rejimlerin temel özelliği, yönetimlerin halk adına karar vermesi, iyi, doğru ve güzel olanları dayatması, buna karşın halkın sorunlarını çözümlemeyi de üstlenmesidir.
    Temelde otokrat, demokratik yöntemlerle yönetime geldiği halde kendi başına dayatmacı, buyurgan, halka rağmen davranan kişilerdir.
    Bu tarifi veya yukardaki diktatör tanımlarından hangisini alırsak sayın RTE ’’müşfik diktatör’’hariç diğerlerinden bayağı bir esinti taşımaktadır. Türkçe bilmeyen herhangi bir insanı tv karşısına bırakın RTE’ nin nasıl bir ruh hali taşıyan lider olduğunu anında anlar.

  • seyfeddin kamil d.

    10.3.2014 00:48:00

    Sn. hocam, yazdığınız bütün özellikler RTE’da bulunmakta. eski bakan erdoğan bayraktar da: ben ne yolsuzluk yaptıysam, RTE’nın talimatıyla yaptım dedi. zaten dün kendisi de söyledi. ben diktatörsem, sandığa gömün beni dedi. hadi inşaallah...

(*)

Namaz Vakitleri

  • İmsak

  • Güneş

  • Öğle

  • İkindi

  • Akşam

  • Yatsı