Antidepresan kullanımı son beş yılda yüzde 27’ye yakın arttı. Bu ciddî bir oran. Antidepresanlar depresyonun belirtilerinden kurtulmak içindir, ancak geçicidir. Kalıcı bir psikolojik tedavi şarttır. Peki bir Müslüman, özelikle bir Nurcu neden depresyona girer? İmanla âlâkası nedir? Hakikî imanı elde eden adam kâinata meydan okuyabilir vecizesini nasıl anlamalıyız?

Evvelâ, insan imanı zayıf olduğu için depresyona girmez, depresyona girmenin imanla âlâkası yoktur. Ancak depresyondan çıkmanın imanla alakası vardır! Şöyle ki; psikolojide ‘güç kaynakları’ dediğimiz bir kavram vardır. Sorunlarla karşılaştığımızda bu güç kaynaklarımızı kullanarak başa çıkarız. Kiminin güç kaynağı ailesidir, kiminin başarma azmidir, kiminin cesaretidir, kiminin dinidir. Güç kaynakları çoğaltılabilir.. Din, kullanışlı bir güç kaynağıdır. Bunu dindar olmayan psikologlar da bilir ve danışanın güç kaynağı din ise bunun üzerinden ilerler.

İslâmiyet dini o kadar güzel ritüellerle donatılmıştır ki, hayatın her ânını düzenleyerek açık bir yer bırakmamıştır. Bu düzeni Kur’ân-ı Kerîm’den ve Sünnet-i Seniyyeden öğreniriz. Üstad Hazretleri Sünnet-i Seniyyenin en küçük hareketlerini, gemideki pusulaya benzetiyor. Vesveselerden ve tereddütlerden kurtaran, ağır yükleri üzerinden alan bir yol olarak tarif ediyor sünnet yolunu ve diyor;

“Ne vakit elimi çektiysem, bakıyordum: Tazyikat çok. Nereye gittikleri anlaşılmayan çok yollar var. Yük ağır, ben de gayet âcizim. Nazarım da kısa, yol da zulümatlı. Ne vakit Sünnete yapışsam; yol aydınlaşıyor, selâmetli yol görünüyor, yük hafifleşiyor, tazyikat kalkıyor gibi bir halet hissediyordum. (11. Lem’a)

Demek bizim güç kaynağımız var, bunlar sünnet ve Kur’ân. ‘Elhamdulillah Müslümanız’ diyoruz. Ancak o güç kaynağımızı tam bilmediğimiz için, nasıl işlediğini ve nasıl çalıştığını bulamadığımız için depresyondan çıkarken etkili şekilde kullanamıyoruz. Yoksa ‘Hasbunallah’ diyerek depresyondan çıkmak mümkün, sırrını anlarsak eğer.. ‘La havle velâ kuvvete illâ billah’ diyerek ruh halimizi iyileştirmek mümkün, sırrına vâkıf olursak. Peygamberimizin (asm) davranışlarına bakarak sabrımızı arttırmamız mümkün, hakkıyla anlarsak.. İmanımızı sağlamlaştırarak olaylarla daha güçlü başa çıkabilmemiz mümkün. Zira “Hakikî imanı elde eden adam kâinata meydan okuyabilir.”

İşte biz bu yüzden her gün en az 10 sayfa Risale-i Nur okuyoruz. İmanımızı kurtarmak için... Güç kaynağımız olan imanın içindeki istinad (dayanak) ve istimdad (medet) noktalarını bulmak için...

İnsan, düşmanlarına (işin içinden çıkılmaz meseleler de bize düşman hükmündedir) ve ihtiyaçlarına karşı bir dayanak noktası bulamadığı için, veya emellerine ve beklentilerine karşı bir medet noktası bulamadığı için depresyona girer. İman, bu iki noktayı da içinde barındırıp insanı rahatlattığı için depresyondan çıkmaya en kuvvetli bir vesiledir.

Risale-i Nur, istinad ve istimdad noktalarını birçok yerde izah eder. Defalarca bahsi geçer. Demek bir hikmeti var. Demek insan psikolojisinde önemli bir yere sahipmiş bu istinad ve istimdad noktası. Bu yüzden iddia ederek diyebilirim ki, Risale-i Nur asrın en iyi psikoloji kitabıdır. Çünkü Kur’ân-ı Kerîm’in asrımıza bakan âyetlerinin tefsiridir. Kur’ân ise insanı en iyi anlatan ve tarif eden kitaptır. İnsanın kullanma kılavuzu da diyebiliriz. Risale-i Nur da insanı o kadar güzel tarif eder ki, sanki bir psikolog tarafından yazılmıştır. Zübeyir Ağabeyin Konferansta dediği gibi; “...Risale-i Nur hem nazirsiz bir sosyolog (içtimaiyatçı) ve bir psikolog (ruhiyatçı) ve bir pedagogdur (terbiyeci)...”

Kur’ân-ı Kerîm insanı anlatan en iyi kitaptır dedik. Peki, Kur’ân’ın tefsiri olan Risale-i Nur insanı nasıl tarif ediyor? İnternette insanın tanımını yapan filozoflara denk gelmişsinizdir;

• Aristo; İnsan düşünen hayvandır.

• Sokrates; İnsan sorgulayan hayvandır.

• Karl Marx; İnsan mücadeleci bir hayvandır

• Bediüzzaman Said Nursî; “İnsan şu kâinat ağacının en son ve en cem’iyetli meyvesi ve hakikat-i Muhammediye Aleyhissalâtü Vesselâm cihetiyle çekirdek-i aslîsi ve kâinat Kur’ân’ının âyet-i kübrası ve ism-i a’zamı taşıyan âyetü’l-kürsisi ve kâinat sarayının en mükerrem misafiri ve kâinat şehrinin en gürültülü ve mes’uliyetli nâzırı ve bir nevi halife-i arzı ve hitabat-ı Sübhaniyesine ve konuşmalarına en anlayışlı bir muhatab-ı hâssı ve...hârika bir mu’cize-i kudret-i Samedaniye ve bir acube-i hilkattir.” (Asa-yı Musa)

Bu tarif bile Risale-i Nur psikoloji kitabıdır iddiamızı desteklemeye yeter. Öyleyse şöyle toparlayabiliriz ki; depresyona giren insanın imanı zayıf değildir! Ancak iman esaslarıyla nasıl güç bulacağını bilmiyor olabilir. Bu yüzden depresyona girenlere “İki rekât namaz kıl geçer, Kur’ân oku geçer, istiğfar çek geçer“ demek yerine, dilimiz döndüğünce Risale-i Nur’daki istinad ve istimdad kavramlarını açıklamalıyız, sabır tavsiye veren, teselli eden yerleri anlatmalıyız. Daima destek olup yanında olmalıyız. Sizin de vardır, Risale-i Nur’dan benim kendime çıkarttığım tesellî verici yerler şu şekilde:

* 29. Lem’a- 5. ve 6. Bâb (Hasbunallah ve La havlevela kuvvete bahisleri)

* 32. Söz- 2. Noktanın 2. mebhası (Hem mü’mine der; ihtiyarın cüz’i ise...)

* Barla L. 84. Mektup (‘Artık emr-i âlîleri mûcibince hiçbir şey düşünmüyorum’...diye başlayan kısım)

* 11. Lem’a- 4. Nükte

* 16. Mektup- 3. Nokta

* 26. Lem’a- 6. Rica (İhtiyarlar Risalesi)

* 23. Söz (İman bahsi)

* 3. Lem’a (Yâ Baki entel bâki)

* 25. Lem’a (Hastalar Risalesi)

* 20. Mektup (vahdehu la şerikeleh)

* 21. Sözün 2. Makamı (Vesvese )

Risale-i Nur ilÂcının kullanımı

Yazımızda Risale-i Nur’un bir antidepresan olduğundan bahsettik, peki bu ilâcın kullanışı nasıl? Normal kapsüldeki bir ilâç için doktor, sabah-akşam tok karna gibi kullanım talimatını verir. Risale-i Nur’un kullanımını ise Üstad Hazretleri şöyle tarif etmiş;

“Kur’ân-ı Hakîm’in eczahane-i kudsiyesinde, umum dertlerinize şifa verecek ilâçları vardır. Eğer İMAN ile ona müracaat edip ve İBADETLE o ilâçları istimal etseniz, belinizde ve başınızdaki o ihtiyarlığın ve gamların ağır yükleri gayet hafifleşecektir.”

Sırlı bir nokta; “İman bir ilâçsa, bu ilâcın tesirini arttıran şey, ibadettir” prensibince, Risâle-i Nurlar bir ilâçtır. Fakat bu ilâçları kullanmak, etkisini hissetmek, hayatın tam merkezine oturtmak ve öğrenilen hakikatleri uygulamak gerekir. Aksi halde, sadece okumak problemlerimizi çözmede yeterli olmayacaktır. Bunun için iman ile Risale-i Nur’a müracaat edilip, ibadetle takviye edilmelidir.

Velhasılı kelâm, hayat üzüntü ve sıkıntılarla, güzellik ve çirkinliklerle tasaffi eder. Hayatın manası bunların değişmesiyle anlaşılır. Ne mutlu o insana ki imtihanların altında ezilmeyip kâinata meydan okuyabilecek bir imana sahip olsun. Ne bedbahttır o insan ki her hadisenin karşısında titreyip dünyaya gelişinden pişmanlık göstersin.

“Ey insan! Hayatın ağır tekâlifini omuzuna alıp zahmet çekme. Hayatın fenasını düşünüp, hüzne düşme. Yalnız dünyevî ehemmiyetsiz meyvelerini görüp dünyaya gelişinden pişmanlık gösterme. Belki o sefine-i vücudundaki hayat makinesi, Hayy-ı Kayyum’a aittir. Masarif ve levazımatını, o tedarik eder. Ve o hayatın pek kesretli gayeleri ve neticeleri var ve ona aittir. Sen, o gemide bir dümenci neferisin. Vazifeni güzel gör, ücretini al, keyfine bak.” (Risale-i Nur)

Yazımız “Ağrılarınız mı var? 

Psikolojik olabilir “ başlığıyla devam edecektir.