1180 |
BED‹ÜZZAMAN SA‹D NURSÎ
fi
AHIS
B
‹LG‹LER‹
1965 senesinde bu görevden ayr›ld›ktan sonra milletvekili olarak siyasî hayat›na devam etti,
1972’de parti genel baflkanl›¤› ve milletvekilli¤inden istifa ederek; ölünceye kadar (Aral›k 1975)
Anayasa gere¤ince Cumhuriyet Senatosu tabiî üyeli¤i görevinde bulundu.
‹SRAF‹L (A.S.):
Melâike-i Kiram olarak adland›r›lan dört büyük melekten bir tanesidir. K›yamet
günü “Sur”u üfürmekle vazifelidir. Hz. ‹srafil suru iki kez üfleyecektir. ‹lk üflemesiyle k›yamet ko-
pacak, ikinci üflemesinden sonra ise k›yamette ölenler diriltilecek ve haflir meydan›na ça¤r›lacak-
t›r.
— K —
KARASSO (EMANUEL KARASSO):
Siyasetçi ve din adam› olan Karasso Selânikli bir Yahudidir.
‹stanbul Hahambafl›l›¤› ve Selânik mebuslu¤u yapm›flt›r. Macedonia Risorta adl› Mason locas›n›n
üstad-› azam› olmufltur. ‹ttihat ve Terakki Cemiyetinin Selânik flubesine girmifltir. ‹kinci Meflrutiye-
tin ilân›ndan sonra iki dönem Selânik’ten mebus seçilerek Meclis-i Mebusan’da bulunmufltur.
KÂZIM KARABEK‹R (1882-1948):
Karabekir, 1882 y›l›nda ‹stanbul’da do¤du. Babas›, Kara-
manl› Mehmed Emin Efendi, K›r›m gazisidir. Annesi, Havva Han›md›r. ‹lkö¤renimine ‹stanbul Zey-
rek’te bafllad›. Babas›n›n seyahatlerinden ötürü orta ö¤renimini Van, Harput ve Mekke’de devam
ettirdi. Fatih Askerî Rüfldiyesi ve Kuleli Askeri ‹dadisini tamamlad›ktan sonra Kara Harp Okuluna,
buray› bitirdikten sonra (1902) Harp Akademisine girdi. Okulunu birincilikle bitirdi. Kurmay yüzba-
fl› olarak mezun oldu ve staj›n› Manast›r’da yapt›.
Manast›r’da bulundu¤u süre zarf›nda Rum ve Bulgar komitecileriyle yapt›¤› mücadelelerde
önemli baflar›lar elde etti. 1907 y›l›nda “önyüzbafl›” rütbesi ile Harbiye Mektebine tayin edildi. Bu
arada ‹ttihad ve Terakki Cemiyeti içinde aktif görevlerde bulundu. 31 Mart Olay› sonras›nda Hare-
ket Ordusu bünyesinde ‹stanbul’a geldi. Y›ld›z Saray›’n›n iflgaline kat›ld›. Bir süre sonra Edirne’ye
“binbafl›” rütbesi ile döndü. Balkan Savafllar›na kat›ld›. Savafltan sonra bir Alman hey’etinde görev
alarak Avrupa’ya gitti.
Birinci Dünya Savafl› boyunca çeflitli cephelerde bulundu. Önce ‹ran harekât›na memur edildi.
Daha sonra ‹stanbul’a ça¤r›ld› ve Kartal’daki 14. F›rka Kumandanl›¤›na tayin edildi. Çanakkale Sa-
vafllar›na kat›ld›. Bunlar›n d›fl›nda; Irak’taki Alt›nc› Ordu Kurmaybaflkanl›¤›, Kutü’l-Ammare Muha-
rebesi, Erzincan’daki Birinci Kafkas Kolordu Komutanl›¤› gibi görevlerde bulundu. Do¤udaki katli-
âmlar›n önüne geçmek için muhtelif giriflimlerde bulundu. Bilâhare tu¤generalli¤e terfi etti.
Karabekir’in en önemli baflar›lar› Mondros Mütarekesinden sonras›na rastlar. Yurdun iflgaline
paralel olarak mücadeleye Anadolu’dan bafllan›lmas› gerekti¤ine inanan ve Anadolu’ya bu amaç-
la geçen ilk komutan oldu. Kendisine Genelkurmay Baflkanl›¤› teklif edildi¤i halde kabul etmedi.
Anadolu’ya geçmeden önce Sultan Vahdettin ile görüfltü ve Anadolu’da millî mücadelenin baflla-
t›lmas› ile görevlendirildi. Önce Tekirda¤’daki 14. daha sonra Erzurum’daki 15. Kolordu Komutan-
l›¤›na tayin edildi.
Göreve bafllad›ktan sonra ‹tilâf Devletlerinin tüm bask› ve tehditlerine ra¤men Erzurum Kon-
gresini toplamaktan vazgeçmedi. Daha önceden kimlerin kongreye kat›laca¤› belirlenmiflti. Son-
radan gelen M. Kemal’in kat›lmas›na karfl› ç›k›lmas› üzerine Karabekir devreye girdi. ‹stifa ettirilen
iki delegenin yerine M. Kemal ve Rauf Beyin kat›lmalar›n› sa¤lad›. Millî Mücadelenin önemli temel
tafllar›ndan olan Erzurum Kongresi ve kararlar›nda, büyük gayret ve emek sahibi oldu. Do¤udaki
Ermeni iflgaline karfl› büyük bir mücadeleye giriflti. Ermeni ordusunu Sar›kam›fl da¤lar›nda ve Kars
Kalesinde ma¤lûp ederek büyük bir baflar› kazand›. Bu zafer sonras›nda “Elviye-i Selase” olarak ta-
bir edilen Kars, Ardahan ve Artvin’in düflman iflgalinden kurtar›lmas›n› sa¤lad›.
