Rabbini ve Müdebbirini ve Kumandan- Akdesini hay-
retler ve takdislerle bildirir ve tahmit ve tesbihle sevdirir.
Hem nasl ki
bir harika flehirde, milyonlar elektrik
lâmbalar, hareket ederek her yeri gezerler; yanmak
maddeleri tükenmiyor bir tarzdaki elektrik lâmbalar ve
fabrikas, fleksiz, bedahetle, elektri¤i idare eden ve sey-
yar lâmbalar yapan ve fabrikay kuran ve ifltial maddele-
rini getiren bir mu'cizekâr ustay ve fevkalâde kudretli bir
elektrikçiyi hayretler ve tebriklerle tanttrr, yaflasnlar ile
sevdirir.
Aynen öyle de, bu âlem flehrinde, dünya saraynn da-
mndaki yldz lâmbalar, bir ksm, kozmo¤rafyann dedi-
¤ine baklsa, küre-i arzdan bin defa büyük ve top gülle-
sinden yetmifl defa süratli hareket ettikleri hâlde, intiza-
mn bozmuyor, birbirine çarpmyor, sönmüyor, yanmak
maddeleri tükenmiyor. Okudu¤unuz kozmo¤rafyann de-
di¤ine göre, küre-i arzdan bir milyon defadan ziyade bü-
yük ve bir milyon seneden ziyade yaflayan ve bir misafir-
hane-i Rahmaniyede bir lâmba ve soba olan güneflimizin
yanmasnn devam için, her gün küre-i arzn denizleri
kadar gaz ya¤ ve da¤lar kadar kömür veya bin arz ka-
dar odun y¤nlar lâzmdr ki, sönmesin. Ve onu ve onun
gibi ulvî yldzlar gaz ya¤sz, odunsuz, kömürsüz yand-
ran ve söndürmeyen ve beraber çabuk gezdiren ve birbi-
rine çarptrmayan bir nihayetsiz kudreti ve saltanat flk
parmaklaryla gösteren bu kâinat flehr-i muhteflemindeki
dünya saraynn elektrik lâmbalar ve idareleri ne derece
o misalden daha büyük, daha mükemmeldir; o derecede,
âlem:
dünya, cihan.
arz:
yer, dünya.
bedahet:
açklk.
fevkalâde:
ola¤anüstü.
harika:
ola¤anüstü.
hayret:
flaflknlk.
intizam:
düzgünlük.
ifltial:
tutuflma, yanma.
kozmo¤rafya:
yldzlarn yerle-
rinden ve hareketlerinden bahse-
den ilim, astronomi, gök bilimi.
kudret:
kuvvet, güç.
Kumandan- Akdes:
en mukad-
des kumandan, Allah.
küre-i arz:
dünya, yer küre.
misafirhane-i Rahmaniye:
Rah-
man olan Allahn kullarn geçici
olarak bulundurdu¤u misafirhane
olan dünya.
mucizekâr:
mucizeli.
Müdebbir:
idare eden, yöneten
ve ilmiyle her fleyin sonunu gö-
rüp, ona göre hikmetle ifl yapan
Allah.
mükemmel:
noksansz, tam, ek-
siksiz.
nihayetsiz:
sonsuz.
Rab:
yaratan, büyüten, terbi-
ye eden Allah.
seyyar:
gezici; gezen.
sürat:
çabukluk, hz.
flehr-i muhteflem:
ihtiflaml
flehir.
flek:
flüphe, zan, tereddüt.
tahmit:
hamd etme, flükret-
me, elhamdülillâh deme, bü-
tün övgünün ve hamdin yal-
nz Allaha ait oldu¤unu söy-
leme.
takdis:
kudsî ve mübarek
sayma, büyük sayg göster-
me, Allah her türlü kusur ve
noksanlklardan tenzih etme.
tebrik:
kutlama.
tesbih:
Allah bütün kusur ve
noksan sfatlardan uzak tut-
ma.
ulvî:
yüce.
ziyade:
çok.
256 | SÖZLER
O
N
Ü
ÇÜNCÜ
S
ÖZ
