ehemmiyet vermesin, senin harekât›na dikkat etmesin,
sana müteveccih olan bütün kâinat› abes yaps›n, hilkat
fleceresini meyvesi çürük, bozuk, ehemmiyetsiz bir a¤aç
yaps›n, hem hiç bir cihetle flüphe kabul etmeyen ve hiç
bir vecihle noksaniyeti olmayan, günefl gibi zahir olan
rahmetini ve ziya gibi görünen hikmetini inkâr ettirsin?
Hâflâ!
Ey insan! Bil ki, o rahmetin arfl›na yetiflmek için bir
miraç var. O miraç,
p
º« /
M s
ôdG p
ø '
ª r
M s
ôdG $G p
º° r
ùp
H
’dir. Ve bu mi-
raç ne kadar ehemmiyetli oldu¤unu anlamak istersen,
Kur’ân-› Mu’cizülbeyan’›n yüz on dört surelerinin baflla-
r›na ve hem bütün mübarek kitaplar›n iptidalar›na ve
umum mübarek ifllerin mebdelerine bak. Ve Besmelenin
azamet-i kadrine en kat’î bir hüccet fludur ki, ‹mam-› fia-
fiî (r.a.) gibi çok büyük müçtehitler demifller: “Besmele
tek bir ayet oldu¤u hâlde, Kur’ân’da yüz on dört defa na-
zil olmufltur.”
1
Dördüncü S›r:
Hadsiz kesret içinde vahidiyet tecellisi,
hitab-›
2
o
óo
Ñ r
© n
f n
?É s
jp
G
demekle herkese kâfi gelmiyor; fikir da-
¤›l›yor. Mecmuundaki vahdet arkas›nda Zat-› Ehadiyet’i
mülâhaza edip,
3
o
Ú
p
© n
à° r
ù n
f n
?É s
j p
G n
h o
óo
Ñ r
©n
f n
?É s
jp
G
demeye küre-i arz
vüs’atinde bir kalp bulunmak lâz›m geliyor. Ve bu s›rra bi-
naen, cüz’iyatta zahir bir surette sikke-i ehadiyeti göster-
di¤i gibi, her bir nevide sikke-i ehadiyeti göstermek ve
Zat-› Ehad’i mülâhaza ettirmek için, hatem-i rahmaniyet
içinde bir sikke-i ehadiyeti gösteriyor. Tâ, külfetsiz,
hilkat:
yarat›l›fl, yoktan var edilifl.
hitap:
konuflma, söyleme.
hüccet:
delil, kan›t.
‹mam-› fiafiî:
fiafiî mezhebinin
imam›.
inkâr:
inanmama, reddetme.
iptida:
bafllangݍ.
kâfi:
yeterli.
kâinat:
Allah’›n d›fl›nda var olan
her fley, bütün varl›klar, dünya.
kat’î:
kesin.
kesret:
çokluk, s›kl›k.
Kur’ân-› Mu’cizülbeyan:
aç›kla-
malar›yla ak›llar› benzerini yap-
maktan âciz b›rakan Kur’ân-› Ke-
rîm.
külfetsiz:
yüksüz, zahmetsiz, s›-
k›nt›s›z, zorlanmadan.
küre-i arz:
yerküre; dünya.
mebde:
bafllama, bafllangݍ, kay-
nak, kök, esas.
mecmuu:
tamam›, hepsi, bütünü,
toplam›.
Miraç:
Peygamberimizin (a.s.m.)
Cenab-› Hakk›n huzuruna ruhen,
cismen, hâlen ç›kmas› mu’cizesi.
mübarek:
‹lâhî hayr›n bulundu¤u
fley, bereketlenmifl, u¤urlu, hay›r-
l›.
müçtehit:
içtihat eden, ayet ve
hadisler baflta olmak üzere di¤er
dinî delillerden hüküm ç›karan
büyük ‹slâm âlimleri. ‹mam-›
Azam ve ‹mam-› fiafiî gibi.
mülâhaza:
dikkatle bakmak, dü-
flünme, iyice düflünüp bir iflin ha-
kikatini incelemek.
müteveccih:
yönelmifl, dönmüfl,
bir yere do¤ru yola ç›kan.
nazil:
inen, nüzul eden, yukar›-
dan afla¤›ya inen, bir yere konan.
nevi:
çeflit; cins.
noksaniyet:
eksiklik.
rahmet:
flefkat etme, merhamet
etme, esirgeme.
sikke-i ehadiyet:
Cenab-› Allah’›n
her bir fleyde birli¤ine delâlet
eden mühür.
s›r:
gizli hakikat.
sure:
Kur’ân-› Kerîm’in 114 bölü-
münden her biri.
flecere:
a¤aç.
tecelli:
görünme, bilinme; Allah’›n
her bir isminin manas›n› icra et-
mesi.
umum:
hepsi, bütün, herkes.
vahdet:
birlik.
vahidiyet:
birlik, Allah’›n birli¤i.
vecih:
cihet, yön, taraf, cephe,
tarz, flekil, sebep.
vüs’at:
genifllik.
zahir:
görünür, apaç›k.
Zat-› Ehad:
tek ve hiçbir fleye
muhtaç olmayan Allah.
Zat-› Ehadiyet:
tek olan ve hiçbir
fleye muhtaç olmayan Allah.
ziya:
›fl›k, ayd›nl›k.
abes:
bofl ve manas›z.
arfl:
yüce makam, sema.
ayet:
Kur’ân’›n her bir cümle-
si.
azamet-i kadir:
itibar›n k›y-
metin büyüklü¤ü.
Besmele:
“Bismillâhirrahma-
nirrahîm”e verilen isim.
binaen:
ba¤l› olarak, dayana-
rak, -den dolay›, bu sebepten.
cihetle:
yönüyle, taraf›yla.
cüz’iyat:
bir bütünün parçala-
r›, bir cins ve türün bireyleri.
ehemmiyet:
önem.
hadsiz:
s›n›rs›z, sonsuz.
harekât:
hareketler.
hâflâ:
asla, kat’iyen, öyle de-
¤il, Allah korusun.
hatem-i rahmaniyet:
Allah'›n
bütün varl›klar›n ihiyaç ve r›-
z›klar›n› merhamet ve flefkat-
le veriflinin mührü.
hikmet:
ilim; iyilik güzellik,
faydal›l›k.
1.
fiafiî,
el-Ümm
, 1:208; Gazalî,
Müstasfâ
, 1:82; Cevzî,
Tahkik fî Ehadisi'l-Hilaf
, 1:345-347.
2.
Ancak Sana kulluk ederiz... (Fatiha Suresi: 5.)
3.
Ancak Sana kulluk eder ve ancak Senden yard›m isteriz. (Fatiha Suresi: 5.)
SÖZLER | 25
B
‹R‹NC‹
S
ÖZ
