Yorgunluktan ve israfın kötü etkilerinin çabucak üstesinden gelinir. Yaşlı insanlar için uyku, vücut sağlığının korunması için mükemmel bir araçtır. Gerçekte, onlar için uyku tamir edici bir değer olarak hareket eder. Kitaplarında zikredildiği gibi, Galen (Calinus); her gece baharatlı marul salatası yemek adetinde idi. Uyku için alınabilecek en iyi şeylerden biri, maruldur. Eğer sıcak banyo, besin mideden geçtikten sonra alınırsa, uykunun gelmesine yardımcı olur. Sağlıklı insanlar özellikle uyku konusunda, dikkatli olmalıdırlar.

16) Yiyecek, mideyi terk ettikten sonra uyumak, yapılacak en iyi iştir. Aksi takdirde uyku, ne derin ne de düzenli olacaktır. Sindirime yardımcı olmak için, kısa bir yürüyüş yapılır. Dolu mide ile uyumak yani besin yığınının hâlâ midenin üstünde olduğunda uyumak, incitici, rahatsız edicidir; o zaman uyku asla derin değildir ve ona huzursuzluk ve rahatsızlık eşlik eder. Sindirimin kesintiye uğratılması ile sistemde zayıflık ve gevşeklik meydana gelir.

17) Gündüz vakti uyku zararlıdır. Benzi soldurur, sinirlerde gevşeklik oluşur, tembellik ve uyuşukluk onu izler. İştiha bozulur. Böylece, vücut faaliyetlerinin yeterli olarak yapılmasında, destek olmayı başaramaz. Uyku gece, derin, sürekli ve tam olduğunda daha yararlıdır.

18) Sağlığı korumak için, uygun şekilde bağırsakların boşaltılması, idrarın, terin ve tükürüğün atılması gerektiğini söylemek, yeterli olacaktır.

19) Sağlıklı bir insanda herhangi bir sebep olmadan, sık sık esneme ve gerinme görülmesi, yakında vuku bulmasından korkulan bir hastalığın işareti olabilir. Şayet bu hal sindirimin son safhasında görülecek olursa o, fizyolojiktir ve sindirim fazlalıklarının dışarı atılmasına işaret eder.

20) Sağlığı korumanın yaşlı insanlardaki düzenlenmesi, yeterli bir uyku, gelişkinlerin ihtiyaçları olandan fazla dinlenmek, sıcak ve nemli yiyecek ve içecekler, yaşlı insanlar için yararlı olur. Kabızlıktan kaçınmak gerekir. Hafif egzersiz ve yürüyüş, sağlığı korumanın temel prensiplerini teşkil eder.

21) Yaşlı insanların, sindirimlerinin nisbeten zayıf olduğu düşünülerek onlara yiyecekler sık sık verilmelidir ve böylece bir günde 2-3 kez beslenilmelidir. Akşam hafif ve kolay sindirilebilen besinler verilir. Eğer, yaşlı insan güçlü ve sağlıklı ise, biraz daha yiyecek verilebilir. Bağırsak hareketlerini düzenleyerek kabızlığı engelleyen pancar, kereviz ve biraz zeytinyağlı pırasa yemekleri, tavsiye edilen yemeklerdir. Bu gaye ile yazın taze incir ve erik, kışın ise ballı suda pişirilmiş kuru incirdir. Kabızlığı tedavi etmek için, bu şeylerin yemekten önce alınması, en iyi yoldur. Pancar veya lahana ile hazırlanmış çorba çok yararlıdır.

22) Yaşlılarda masaj, uygun ve yumuşak olmalıdır. Zayıf ve ağrılı kısımlara masaj yapılmamalıdır. Eğer masaj aynı günde tekrar edilirse, kaba bir havlu veya çıplak ellerle yapılmalıdır. Bu masaj yapılan organın hayatiyetini güçlendirir ve gevşemesini engeller. Yaşlılıkta, kişi egzersizin hızını arttırarak, fiziksel olarak güçlenmez. Eğer baş ağrısı varsa, yemekten sonra hafif bir yürüyüş yapılmalıdır.

23) Sirke, salgınlar esnasında koruyucu bir madde olarak kullanılabilir.

Not: Yazıda Prof. Dr. Esin Kahya’nın tercümesinden faydalanılmıştır, kendilerine teşekkür ediyoruz.

SAĞLICAKLA KALIN.