Helâl olarak kazandığını helâl yollarda harcamaktır.

Allah (cc) Kur’ân-ı Kerîm’de; “Ey Resuller! Helâl olan şeylerden yiyin ve salih ameller işleyin. Çünkü ben sizin yaptıklarınızı pekâlâ bilirim” buyurmuştur. (Müminun 51)

Kur’ân-ı Kerîm’de helâl kazanç ve helâl yeme ile alâkalı âyeti kerimeler vardır. 

Fazla uzatmamak için konu ile alâkalı birkaç hadisi şerif mealine yer verelim: Peygamberimiz (asm) şöyle buyurmaktadır: “En faziletli amel helâl kazançtır.” (Feyzul kadir, 2/26)

Bir başka hadisi şerifinde ise Peygamber Efendimiz (asm), “En temiz ve üstün kazanç kişinin el emeği ve her türlü dürüst alış verişten kazandığıdır.” buyurmuştur.

El-Mikdam (ra) Peygamberimizden (asm) şöyle rivayet ediyor: “Hiç kimse elinin çalışmasını yemekten daha hayırlı bir yemek yememiştir! Allah’ın nebisi Davut (as) elinin çalışmasından yerdi.”  (Beyhaki)

Ebu Hureyre (ra) Peygamber Efendimizden (asm) şöyle bir hadis-i şerif rivayet etmiştir: “Şüphesiz insanlar üzerine bir zaman gelecek ki, o zamanda helâldan mı, haramdan mı elde etti dikkat etmeyecek, önemsemeyecektir.” (Nesii-Buhari)

Numan bin Beşir (ra) Resulullah (asm) Efendimizden şöyle bir hadisi şerif rivayet etmektedir: “Helâl bellidir, haram bellidir. Bu ikisi arasında şüpheli şeyler vardır. İnsanlardan çoğu onu bilmez. Her kim şüpheli şeylerden sakınırsa dinini ve ırzını şüphelerden beri etmiştir. Her kim de şüpheli şeyleri isterse (Etrafı çevrili) koruluk etrafında davarlarını otlatan çoban gibi oraya girebilir. Dikkat! Her kralın bir koruluğu vardır. Dikkat! Allah’ın yeryüzündeki koruluğu onun haramlarıdır. Dikkat, cesette bir parça et vardır. O salih olduğu zaman bütün vücut salih olur. Eğer o fasit olursa bütün ceset de fasit olur! Dikkat edin ki, o kalptir.” (Buhari-Müslim)

Bir başka hadisi şerifinde Peygamber Efendimiz (asm) şöyle buyuruyor: “Allah kulunu, helâl kazanç talebinden yorgun düşmüş görmeyi sever.” (Tac-2)

Peygamber Efendimiz (asm); çalışmalar için de ölçüler koymuştur: “Sizin hayırlınız; ne dünyasını ahiret için, ne de ahiretini dünyası için terk edendir. Her ikisi için de çalışmalıdır.” (Camiussağır 2)

Peygamber Efendimiz (asm) “Kazancın en temizi ve güzeli, kişinin kendi eliyle elde ettiği kazanç, hileden hainlikten uzak meşrû alış veriştir” buyurdu. (Müsned)

Bir gün Peygamber Efendimiz (asm) Sa’d bin Muaz’la tokalaştığında ellerinin nasırlı olduğunu fark etmiş, sebebini sorduğunda; ailesini geçindirmek için amelelik yaptığını öğrenince, “İşte Allah’ın sevdiği eller” diyerek Muaz’ın ellerini öpmüştü. (Şerahsi)

Konumuzla alâkalı olarak Mevlânâ şöyle der: “İnsanın elde ettiği şey; zararsa çalışmamasından ileri gelmiştir; kârsa çalışıp, çabalamasından. Kazanmak da ekin ekmeye benzer, ekmedikçe ona sahip olmaya hakkın yoktur. Hiç buğday ektin de, arpa verdiğini gördün mü?”

Mevlânâ, dostlarına her ne olursa olsun mutlaka helâl lokmayı tavsiye eder ve şöyle der: “Nur ve kemali arttıran lokma, helâl kazançtan elde edilen lokmadır. İlim ve hikmet helâl lokmadan doğar; aşk ve rikkat (Gönül inceliği) helâl lokmadan meydana gelir.”

Zamanımızda helâl kazanıp, helâl yemek oldukça zorlaşmıştır. Rabbim bizleri helâl kazanan ve helâl yiyen, gerektiğinde Allah (cc) yolunda harcayabilenlerden eylesin. Amin.