O zamanlar şimdiki gibi televizyonlar yoktu. Telefonlar, internetler ve teknolojik bir çok iletişim imkânları da yoktu. Köy odalarında sohbetler edilir, yörelere göre çeşitli eğlenceler yapılırdı. Böylece de çok güzel bir halk edebiyatı veya kültür yumağı oluşurdu. Şayet gençlerin yaşlılara bir işi düşecek ve yaşlıların odasına gitmek icap ederse gençler sen git, ben gideyim diye kendi aralarında epeyce çekişirlermiş. Yaşlılardan utandıkları, onlara olan saygılarından dolayı gençler, yaşlıların oturdukları odaya gitmek istemezlerdi. Bir iş gereği yaşlıların bulunduğu bir meclise gitmesi gerekirse edeple kapılarını çalar, edeple ihtiyacını bildirir veya sorar, ondan sonra edeple, saygı ile çıkıp giderlerdi.

Köylerimizde o zamanlar yollar daracıktı. Yani eski deyimle patika yollar vardı. Karşıdan bir erkek geldiğini gören aynı köylü kadın veya da kız yolun ya alt tarafına veya da yolun üst tarafına çekilerek yol verirdi. Eğer erkek kendisine bir şey sorarsa yüzü kızararak edepli bir şekilde cevabını verir, herkes yoluna devam ederdi. 

Şunu demek istiyorum: Yaşlısında, gencinde, erkeğinde, kadınında, kızında gelininde, edep vardı. Ahlâk vardı. Haya vardı. Ar ve utanma duygusu vardı. Ya şimdi? Aynı şeyi söylemek mümkün mü? Zaman, zaman televizyonlarda üzülerek haberlerde izliyoruz. Yolda sürücüler birbirlerine yol verme yüzünden kavga ediyorlar. Veya lise çağındaki çocuklar ‘bana yan baktın’ diyerek çekinmeden arkadaşını yaralayabiliyor. Toplu taşıma vasıtalarında yaşlı kadınlar, erkekler, hamile kadınlar veya çocuklu hanımlar ayakta seyahat etmeye çalışırken gençler oturuyor. Bir saygı ve hürmet ifadesi olarak kalkayım da şu yaşlıya bir yer vereyim demiyor. Diyenlerin sayısı da çok az. 

Eskiden bir köy kahvesine veya herhangi bir yere bir yaşlı geldiğinde gençlerin çoğu ayağa kalkar yaşlıya saygı gösterirlerdi. Buyur amca diyerek oturtulmasına yardımcı olunurdu. Zaman, zaman trafikte kuyruklar oluşuyor. Bir bakıyorsunuz hiçbir resmî sıfatı olmayan bir kişi arabasına birkaç yüz liraya taktırdığı ışık sistemi veya sinyalini çalarak yol istiyor. Yoldaki vatandaşa hakaret edercesine öne geçip gitmek istiyor. Bu pek tabi yolda bekleyenlere büyük saygısızlıktır. Yapanın umurunda bile değil. 

Keza yolların kenarında emniyet şeritleri var. Bir bakıyorsunuz ki, bir araç bu yola çıkıyor aklınca uyanıklık yapıyor, yasak olan yolu kullanıyor… Elbette ki, bu durum da bir saygısızlık örneğidir. Hele yayaların yürüyecekleri yolların bazılarının insafsızca işgal etmesine ne dersiniz? Niyetim ülkemi kötülemek, beğenmemek değildir. Ancak bugün çeşitli sebeplerle yurt dışına çıkan her kademede insanlarımız vardır. Trafikte böyle bir keşmekeşlik, kişinin trafik kurallarını hiçe sayarak kendi başına bildiği gibi hareket etmesi diye bir şey yok. Kanun var. Kural var. Ve herkeste ne olursa olsun kural ve kanunlara göre hareket etme mecburiyeti vardır. 

Eldeki bütün imkânlarla cemiyette yeniden sevginin, saygının, edebin, hayanın ve ahlâkın yeşermesi için elimizden gelen gayretleri göstermeye hep birlikte gayret etmeye çalışalım. 

Cümleniz Mevlâya emanet olunuz.