Hüküm şöyle: “İşlenmiş olan bir suçu veya işlemiş olduğu suçtan dolayı bir kişiyi alenen öven kimse, bu nedenle kamu düzeni açısından açık ve yakın bir tehlikenin ortaya çıkması hâlinde, iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.”

Hükmün gerekçesi de Tasarıda şu şekilde açıklanmış: “Madde metninde suçu veya suçluyu övme suçu tanımı yapılmıştır. Buna göre suçun oluşması için, failin işlenmiş olan bir suçu veya işlemiş olduğu bir suçtan dolayı bir kişiyi alenen övmesi gerekmektedir. İşlenmiş olan bir suçun failini veya kanuna uymayan kişiliğini, sırf suç işlemesi sebebiyle övme hâli de cezalandırılmaktadır. Suç işlemiş olan kişinin övülmesi hâlinde, aslında bu kişi aracılığıyla işlenmiş olan suç övülmektedir.” 

Hüküm ve gerekçeden şu alt hükümler çıkarılabilir:

1. Bu suç bir duygu ya da fikir açıklama suçudur. Açıklamanın hangi vasıtayla ve hangi ortamda yapıldığının önemi yoktur. Önemli olan aleniyettir. (“Aleni” aslında “ilân ederek” demektir.  Demek bu suç için “fısıltı” yetmez.). 

2. Bu suç sebebiyle ceza verilebilmesi için açıklamanın “kamu düzeni açısından açık ve yakın bir tehlike ortaya çıkarması” ön şarttır. Tehlike varsayımı” ya da vehmi yetmez.

3. Suçu övmek, “genel olarak” bir suçu değil, “işlenmiş” olan belli bir suçu yani somut bir suç fiilini övmektir. Meselâ “hırsızlık iyidir” demek tek başına suç değildir. “Kim öldürmüşse iyi ki öldürmüş, oh olsun” demek suç olabilir. 

4. Suçluyu övmek, işlemiş olduğu somut bir suçtan dolayı bir kişiyi övmek demektir. Meselâ “Ali’nin eline sağlık, iyi ki Veli’yi vurmuş” demek suç olabilir. 

5. Suçluluğu iddia edilen ya da kesinleşen birinin iyi yönlerinden bahsetmek suç değildir. “Adam hırsız, ama çok iyi yemek yapıyor” dediğimizde suçu da suçluyu da övmüş olmayız. 

6. Birilerinin ve hatta bizzat görevi “iddia etmek” olan savcıların (müdde-i umumilerin) suçlu olduğunu iddia ettiği birinin masum olduğunu ileri sürmek ya da savunmak suç değildir. Öyle olsaydı önce ceza avukatlığı suç olurdu!

7. Yargı organının “kesinlikle suçludur” dediği birinin o suçu işlemediğini ve masum olduğunu iddia etmek suç değildir. Zira devletin her dediği her zaman doğrudur denilemeyeceği gibi hâkimin her hükmü her zaman doğrudur da denemez. Temyiz ve benzeri denetim aşamaları bunun için var. 

Zaten bu ihtimalde fikrini açıklayan kişi suçu ya da suçluyu övmemekte, masum olduğuna inandığı birinin lehinde konuşmaktadır. Bu açıklama vicdan özgürlüğü kapsamındadır ve suç olamaz. 

Güncel problemimiz olan korkunun temelinde biraz da bu prensipleri iyi bilmemek yatıyor olabilir. 

Bunları neden yazdığımıza gelince… 

Gündemi takip edenler zaten bilecekler.