Her ne kadar ‘israf’ deyince akla önce ‘ekmek israfı’ geliyorsa da, asıl israf başka sahalarda oluyor. Zamanın israf edilmesi, devlet imkânlarının çar-çur edilmesi, ‘sayılı günler’in israf edilmesi...

Geçen günlerde resmî bir ziyaret için Türkiye’ye gelen Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö’nun, Helsinki’den İstanbul’a Türk Hava Yolları’nın (THY) tarifeli seferiyle geldiğinin ortaya çıkması önce ‘şaka’ sanıldı. Sonra anlaşıldı ki bu bir şaka değil. Finlandiya Cumhurbaşkanı gerçekten tarifeli uçakla, ‘normal bir yolcu’ gibi önce İstanbul’a gelmiş, buradan da aktarma yaparak Ankara’ya gitmiş.

Bu mesele konuşulduğunda hemen Türkiye’deki israf akla geliyor ve bazıları bunun hatırlatılmasından rahatsız oluyor. Neymiş, Finlandiya zaten ‘küçük’ bir ülke imiş... Nüfusu 5 milyonmuş... Elinde fazla uçak yokmuş... Muş, muş, muş...

İyi de, ‘israf’ı savunmak için bu ‘delil’lere neden ihtiyaç duyulur ki. İsrafı kim yaparsa yapsın yanlıştır. “Ben yaparsak iyi, başkası yaparsa kötü” diye varsa, asıl yanlış odur. Ya da bazıları, “Kimin elinde bu imkânlar olsa, özel uçakla seyahat etmek istemez? Devletin imkânlarını şimdiki idareciler gibi kullanmaz?” demeyi tercih ediyor. Doğrudur, belki biz de böyle yapardık, ama yaptığımız yanlış olurdu! İsraf kötüdür ve yapana göre hüküm almaz. Yanlış yapanı ikaz gerekir. Hadiseye ‘sen-ben’ penceresinden bakamayız ve bakmamalıyız.

Bu noktada takdir edilmesi gereken davranışlar ortaya koyan başka yöneticiler de oluyor. İngiltere Başbakanı David Cameron da yakın zaman önce tatil için Portekiz’e giderken ucuz havayolu şirketlerinden EasyJet’i tercih etmişti. Bu seyahat, Cameron’la aynı uçakta bulunan 16 yaşındaki Ashleigh adındaki bir gencin cep telefonuyla görüntülendikten sonra haber oldu. (milliyet.com.tr, erişim: 19 Ağustos 2015) Cameron, daha önce de trenle hem de ayakta yolculuk yaparken ve bisikletiyle ‘iş’e giderken görüntülenmişti. (http://www.sabah.com.tr/fotohaber/dunya/ise_bisikletle_giden_basbakan_david_cameron?tc=20&page=18)

Dikkat çekici başka bir örnek de vazife başındayken “Dünyanın en fakir devlet başkanı” ünvanını taşıyan Uruguay Devlet Başkanı José Mujica oldu. Aylık 12 bin dolar maaş alan Uruguay Devlet Başkanı José Mujica, gelirinin yüzde 90’ını hayır kurumlarına bağışlamasıyla tanındı. 1 Mart 2015’da görev süresi sona eren Mujica, devletin tahsis ettiği evde değil, kendi ‘çiftlik evi’nde kalmayı tercih etmiş. (Kaynak: cnbce.com)

Mutlaka başka güzel örnekler de vardır ve bunların sayılarının artması lâzım. Kimileri, adı geçen yöneticilerin başka ‘kötü hal’lerinden bahisle, “Bize örnek olamaz” diyebilir. Elbette bu yöneticilerin her hali örnek alınsın demiyoruz ve diyemeyiz. Ancak, israftan uzak duran yönlerini örnek almak ve örnek göstermekte bir yanlışlık olmaz.

Sanal âlemde yapılan tartışmalarda, bilhassa İngiltere Başbakanının bu hareketleri ‘göz boyamak’ için yaptığı söylendi. Böyle olması da mümkündür, ama netice değişmez. Türkiye’yi idare edenler de zaman zaman böyle davranarak gözlerimizi boyasa ne mahzuru var?

Ortada bir israf gerçeği var ve Türkiye’yi idare edenlerin bu tuzağa düştüğü çok açık. İsraftan uzak duran tavırlar herkese ve hepimize örnek olsun. Hiçbirimizin hiç bir şeyi israf etmeye hakkımız yoktur. Kibir, gurur, israf ve gösteriş herkesi yakan bir haldir. Hep birlikte bu yanlışlardan uzak duralım, uzak durmayanları uyaralım!