Sebeb-i kusur tevehhüm edilen tekraratndaki lema-i
icaza bak ki; Kurân, hem bir kitab- zikir, hem bir ki-
tab- dua, hem bir kitab- davet oldu¤undan, içinde tek-
rar müstahsendir, belki elzemdir ve eblâ¤dr, ehl-i kusu-
run zann gibi de¤il. Zira, zikrin fleni, tekrar ile tenvirdir;
duann fleni, terdat ile takrirdir; emir ve davetin fleni,
tekrar ile tekittir.
Hem, herkes her vakit bütün Kurân okumaya muk-
tedir olamaz, fakat bir sureye galiben muktedir olur.
Onun için, en mühim makasd- Kurâniye ekser uzun
surelerde derç edilerek, her bir sure bir küçük Kurân
hükmüne geçmifl. Demek, hiç kimseyi mahrum etme-
mek için tevhit ve haflir ve kssa-i Mûsa gibi baz maksat-
lar tekrar edilmifl.
Hem, cismanî ihtiyaç gibi, manevî hacat dahi muhte-
liftir. Bazsna insan her nefes muhtaç olur: cisme hava,
ruha Hû gibi. Bazsna her saat: Bismillâh gibi ve hake-
za... Demek, tekrar- ayet, tekerrür-ü ihtiyaçtan ileri gel-
mifl ve o ihtiyaca iflaret ederek, uyandrp teflvik etmek,
hem ifltiyak ve ifltihay tahrik etmek için tekrar eder.
Hem Kurân, müessistir, bir Din-i Mübinin esasatdr
ve flu âlem-i slâmiyetin temelleridir ve hayat- içtima-
iye-i befleriyeyi de¤ifltirip, muhtelif tabakata, mükerrer
suallerine cevaptr. Müessise, tespit etmek için tekrar lâ-
zmdr, tekit için terdat lâzmdr, teyit için takrir, tahkik,
tekrir lâzmdr.
SÖZLER | 383
O
N
D
OKUZUNCU
S
ÖZ
lema-i icaz:
mucizelik parlts.
mahrum:
yoksun kalmak.
manevî hacat:
manevî ihtiyaçlar.
muhtelif:
çeflitli, farkl.
muktedir:
güç yetirme.
müessis:
temel atan, kuran, tesis
eden.
mükerrer:
tekrar edilen. .
müstahsen:
ö¤ülmüfl, be¤enil-
mifl, makbul.
sebeb-i kusur:
eksiklik nedeni.
flen:
gerek, özellik, yap.
tahkik:
inceleme, iç yüzünü arafl-
trma.
tahrik:
harekete geçirme.
takrir:
yerlefltirme, anlatma.
tekit:
kuvvetlendirme pekifltir-
me.
tekerrür-ü ihtiyaç:
ihtiyacn tek-
rarlanmas.
tekrarat:
tekrarlar.
tekrir:
tekrarlama.
tenvir:
aydnlatma.
terdat:
tekrar, devaml.
teflvik:
özendirme, isteklendirme.
tevehhüm:
vehmetme, sanma.
tevhit:
Allahn birli¤i.
teyit:
do¤rulama.
zan:
zannetme.
âlem-i slâmiyet:
slâm dün-
yas.
Bismillâh:
Allahn ad ve izni
ile.
derç:
içine almak, ilâve yap-
mak.
Din-i Mübinin esasat:
slâm
dininin esaslar, temelleri.
eblâ¤:
en beli¤, daha edebî.
ehl-i kusur:
kusur arayanlar.
ekser:
daha çok, ço¤unluk.
elzem:
daha lüzumlu.
galiben:
genellikle.
haflir:
dirilifl.
hayat- içtimaiye-i befleriye:
insanl¤n sosyal, toplumsal
hayat.
Hû:
Allah, demek.
hükmüne geçme:
yerine
geçme.
ifltiyak:
isteme, özleme.
kssa-i Mûsa:
Hz. Mûsann
kssas.
kitab- davet:
davet, tavsiye
kitab.
kitab- dua:
dua kitab.
kitab- zikir:
zikir kitab.