Sözler - page 383

Sebeb-i kusur tevehhüm edilen tekrarat›ndaki lem’a-i
i’caza bak ki; Kur’ân, hem bir kitab-› zikir, hem bir ki-
tab-› dua, hem bir kitab-› davet oldu¤undan, içinde tek-
rar müstahsendir, belki elzemdir ve eblâ¤d›r, ehl-i kusu-
run zann› gibi de¤il. Zira, zikrin fle’ni, tekrar ile tenvirdir;
duan›n fle’ni, terdat ile takrirdir; emir ve davetin fle’ni,
tekrar ile te’kittir.
Hem, herkes her vakit bütün Kur’ân’› okumaya muk-
tedir olamaz, fakat bir sureye galiben muktedir olur.
Onun için, en mühim makas›d-› Kur’âniye ekser uzun
surelerde derç edilerek, her bir sure bir küçük Kur’ân
hükmüne geçmifl. Demek, hiç kimseyi mahrum etme-
mek için tevhit ve haflir ve k›ssa-i Mûsa gibi baz› maksat-
lar tekrar edilmifl.
Hem, cismanî ihtiyaç gibi, manevî hacat dahi muhte-
liftir. Baz›s›na insan her nefes muhtaç olur: cisme hava,
ruha Hû gibi. Baz›s›na her saat: Bismillâh gibi ve hake-
za... Demek, tekrar-› ayet, tekerrür-ü ihtiyaçtan ileri gel-
mifl ve o ihtiyaca iflaret ederek, uyand›r›p teflvik etmek,
hem ifltiyak› ve ifltihay› tahrik etmek için tekrar eder.
Hem Kur’ân, müessistir, bir Din-i Mübinin esasat›d›r
ve flu âlem-i ‹slâmiyetin temelleridir ve hayat-› içtima-
iye-i befleriyeyi de¤ifltirip, muhtelif tabakata, mükerrer
suallerine cevapt›r. Müessise, tespit etmek için tekrar lâ-
z›md›r, te’kit için terdat lâz›md›r, teyit için takrir, tahkik,
tekrir lâz›md›r.
SÖZLER | 383
O
N
D
OKUZUNCU
S
ÖZ
lem’a-i i’caz:
mu’cizelik par›lt›s›.
mahrum:
yoksun kalmak.
manevî hacat:
manevî ihtiyaçlar.
muhtelif:
çeflitli, farkl›.
muktedir:
güç yetirme.
müessis:
temel atan, kuran, tesis
eden.
mükerrer:
tekrar edilen. .
müstahsen:
ö¤ülmüfl, be¤enil-
mifl, makbul.
sebeb-i kusur:
eksiklik nedeni.
fle’n:
gerek, özellik, yap›.
tahkik:
inceleme, iç yüzünü arafl-
t›rma.
tahrik:
harekete geçirme.
takrir:
yerlefltirme, anlatma.
te’kit:
kuvvetlendirme pekifltir-
me.
tekerrür-ü ihtiyaç:
ihtiyac›n tek-
rarlanmas›.
tekrarat:
tekrarlar.
tekrir:
tekrarlama.
tenvir:
ayd›nlatma.
terdat:
tekrar, devaml›.
teflvik:
özendirme, isteklendirme.
tevehhüm:
vehmetme, sanma.
tevhit:
Allah’›n birli¤i.
teyit:
do¤rulama.
zan:
zannetme.
âlem-i ‹slâmiyet:
‹slâm dün-
yas›.
Bismillâh:
Allah’›n ad› ve izni
ile.
derç:
içine almak, ilâve yap-
mak.
Din-i Mübinin esasat›:
‹slâm
dininin esaslar›, temelleri.
eblâ¤:
en beli¤, daha edebî.
ehl-i kusur:
kusur arayanlar.
ekser:
daha çok, ço¤unluk.
elzem:
daha lüzumlu.
galiben:
genellikle.
haflir:
dirilifl.
hayat-› içtimaiye-i befleriye:
insanl›¤›n sosyal, toplumsal
hayat›.
Hû:
Allah, demek.
hükmüne geçme:
yerine
geçme.
ifltiyak:
isteme, özleme.
k›ssa-i Mûsa:
Hz. Mûsa’n›n
k›ssas›.
kitab-› davet:
davet, tavsiye
kitab›.
kitab-› dua:
dua kitab›.
kitab-› zikir:
zikir kitab›.
1...,373,374,375,376,377,378,379,380,381,382 384,385,386,387,388,389,390,391,392,393,...1482
Powered by FlippingBook