Sadece kadınların binebileceği “pembe metrobüs” talebi zaman zaman gündeme geliyor, imza kampanyaları düzenleniyor ve İstanbul Belediyesi’ne bu konuyla ilgili çalışma yapmaları için talepler iletiyor.
Özgecan Aslan’ın katledilmesinin ardından da dile getirilen bu talep, bazı kesimler tarafından eleştirilere maruz kalıyor. Ancak “pembe metrobüs”le neyin amaçlandığını incelersek, yalnız kadınlar için değil erkekler için de hayırlı olacağını görmüş oluruz sanırım.
PEMBE METROBÜS NEDEN BİR İHTİYAÇTIR?
İstanbul her gün göç almaya devam eden, giderek kalabalıklaşan bir metropol. Bu kalabalıklaşmanın olumsuz bir neticesi olarak toplu taşıma araçlarında ciddî mânâda sıkışıklık ve bu sıkışıklığın neticesinde istenmeyen olaylar yaşanabiliyor. İnsanlar birbirini eziyor, inmek istediği durakta inemiyor, adeta istiflenerek seyahat etmek zorunda kalıyor. Bu tablo en çok da nazik ve naif fıtratlı kadınları etkiliyor, mağduriyetlerin yaşanmasına sebebiyet veriyor.
Bu kötü gidişata dur demek için sadece kadınların binebileceği “pembe metrobüs/otobüs” kullanımı, onu el üstünde tutmanın ve hak ettiği değeri vermenin bir neticesi olarak değerlendirilebilir. Bu sayede yoğunluğun had safhada olduğu saatlerde kadınlar rahat bir şekilde seyahat edebilirler. Hamile, çocuklu, yaşlı ve engellilere de ciddî mânâda kolaylık sağlanmış olur.
DÜNYA POZİTİF AYRIMCILIĞA DOĞRU GİDİYOR
Ülkemizde tartışma konusu olan ve kadına özel ulaşım sistemleri dünyanın birçok yerinde halihazırda uygulanıyor.
Örnek vermek gerekirse:
- Her ay ortalama 10 kadının lisanssız taksi şoförleri tarafından taciz edildiği Londra’da, “Pink Ladies” adlı taksi servisi yalnızca kadınlara hizmet veriyor.1
- Sarkıntılık hadiseleriyle bir türlü başa çıkamayan, dünyanın en kalabalık şehri 30 milyonluk Tokyo, çareyi sadece kadınların binebildiği, böylelikle tacize uğramayacakları trenleri hizmete sokmakta bulmuş. Tokyo’da başlayan bu uygulama, işe gidiş ve dönüşün yaşandığı saatlerde bir ya da birkaç vagonu kadınlara ve 12 yaşından küçük çocuklarına ayırma şeklinde uygulanıyor.2
- Meksika’nın başşehri Mexico City Belediyesi, Mexico City metrosunda sabah ve akşam günün yoğun saatlerinde metro trenlerinin vagonlarının üçte birine erkeklerin binmesini yasaklayarak bu vagonları ‘yalnızca kadın’ vagonları ilân etmiş.3
Ayrıca Google’da “Women-only passenger car” şeklinde bir arama yaptığınız takdirde Nepal, Mısır, Malezya, Hindistan, Endonezya, İsrail ve Tayvan gibi ülkelerde de bu tür uygulamaların olduğu bilgisine ulaşılabiliyor. Tabiî bütün ülkelerde “pembe metrobüs” yok; yalnızca kadınların kullanabildiği metro, tren, taksi ve otobüsler var. Yani kadınlara özel, ayrıcalıklı taşıma çözümleri dünyanın dört bir yanında uygulanıyor. Buna İsrail’in de dahil olması dikkat çekici.
YALNIZCA KADINLAR İÇİN DEĞİL…
Metrobüslerde yaşanan sıkışıklık, istemeden de olsa erkeklerin kadınlar tarafından yanlış anlaşılmalarına da sebebiyet verebiliyor. Özellikle yoğun iş saatlerinde yaşanan sıkışıklık esnasında elindeki çanta veya poşetin bir kadına teması sonucu erkekler yanlış anlaşılabiliyor. Bu tür hadiseleri zaman zaman duyuyoruz. Pembe metrobüsle erkekler de bu noktada da rahata ermiş olur.
DESTEK VERİLMELİ
Neticede pembe metrobüs/otobüs bir teklif… Karma eğitime karşı olduğumuz gibi, karma toplu taşımaya da karşı olmalıyız. Gerekiyorsa İstanbul içinde bir oylama yapılsın, vatandaş pembe metrobüs veya otobüsleri kullanmak istiyorsa bu talep yerine getirilsin.
Kadınların olumsuz şartlardan arındırılmış veya en azından asgariye indirilmiş bir ortamda huzurla ulaşım sağlamasından kime ne zarar gelir? Korkmayın; ayrımcılık olmaz, milletçe geriye gitmiş olmayız. Aksine çok da güzel olur. Bu konuya ilişkin talebi sıcak tutmakta ve gündemde kalmasını sağlamakta fayda var.
Kaynaklar:
1- http://bit.ly/1B81R4w
2- http://bit.ly/1MvyOAw
3- http://bit.ly/1Fek0UK