1955 yılında daha 27 yaşındayken Aydın Belediye Başkanlığı ile başlayan siyasî hayatı vefatına kadar hep siyasetin içinde geçen Sezgin, Başbakan yardımcılığından, Meclis Başkanlığına, İçişleri, Maliye, Savunma bakanlıklarından Gençlik Spor Bakanlığı kadar bir çok bakanlık yapmıştı. 50 yıllık siyasî hayatında darbeler, ara dönemler yaşamış bir siyasetçi… Bu süre zarfında hep demokrasiden yana olan ve demokrasinin gelişmesi ve ülkenin kalkınması için çaba gösteren bir siyasetçiydi. 

Siyasetin “İsmet Abisi” olan Sezgin, merhum Süleyman Demirel’in en yakın çalışma ve dâvâ arkadaşlarından birisiydi. 

Demokrasiye karşı yapılan üç darbede de görevde olan İsmet Sezgin adeta canlı bir tarihti…

İlerlemiş yaşına rağmen 12 Mart Muhtırasını, 12 Eylül darbesini bugün gibi hatırlayan İsmet Sezgin’le gazetemizde 17, 18, 19 Kasım 2015 tarihinde yayınlanan daha sonra da “Demokratlar Demirel’i anlatıyor” ismiyle kitap olan dizi röportaj serisi vasıtasıyla konuşmuştuk.

Yazarımız Cevher İlhan Ağabeyle Demirel’in vefatının ardından yaptığımız bir dizi röportaj serisi vesilesiyle kendisini evinde ziyaret etmiş ve 50 yıllık siyasî hayatını ve Demirel ile yaptığı demokrasi mücadelesini konuşmuştuk. 

1956 yılında Bayındırlık Bakanı Tevfik İleri’nin Aydın’ı ziyareti sırasında tanıştırdığı o dönem Devlet Su İşleri Genel Müdürü olan Süleyman Demirel’in vefatına kadar hep bir mücadele içinde olduğunu heyecanla anlatırken, 87 yaşındaki bir siyasetçinin tarih tarih olayları anlatması dikkatimi çekmişti.

1960 askerî darbesini, “27 Mayıs darbesi ile duvarların altında kaldık” diye yorumlayan, 1980 darbesini ise “demokrasinin yüz karası” olarak târif ederken, darbenin lideri Kenan Evren’in, “Siz ekonomiyi düzeltmeseydiniz biz darbeyi yapmaz” sözünü hatırlatması yakın tarihin açısından önemli anekdotlardandı. 

Yine 1971 muhtırasında ve 28 Şubat postmodern darbesinde Meclis’i kapanmasını önlediklerini söylemesi de demokrasiye karşı yapılan iki müdahalenin “yanlış bilinen ve yanlış anlatılan gerçekleri” ortaya koyması açısından önemliydi. 

***

Sohbetimizin sonunda demokrat misyonun son halini sorduğumuzdaki açıklamaları aslında İsmet Sezgin’in bu misyon sahibi insanlara bir vasiyeti niteliğinde olmuştu.

Demokratlara son vasiyetini kendi sözlerinden aktaralım:

“Siyasî hayatımızda merkezin sağında, bir de merkezin solunda partiler var. Türk siyasetinde merkezin solundaki partiler yüzde 30 civarında oy alırlar. Merkez sağdaki partilerin oy kapasitesi yüzde 60 vardır. 

“Merkez sağ millet demektir; milletin irâdesi, aklı, özlemi, birleştiği yer, inancı demektir. Değer yargılarının toplandığı yerdi. Muhâfazakâr, milliyetçi, aydın ve demokrasiye inanan insanlardır. Merkez sağ budur. Merkez sağı maalesef bitirdiler… 

“AKP, merkez sağın oylarının üzerine oturdu. Çünkü, geldiği partinin oyları en çok yüzde 20’e çıkıyordu, bu da gayr-ı nizâmidir. Normali yüzde 10-12’ydi. Partiden birçok arkadaşımız da maalesef oraya gittiler; tıpkı, 1983’te ANAP’a gitmeleri gibi.

“Kitle olarak AKP’ye gitmedi. Merkez sağ kitlesi hâlâ ortada duruyor. ‘Bizim halimiz ne olacak?’ diye soruyorlar. Ancak merkez sağı dağıttılar. Çünkü merkez sağ, bir fikrin, bir dünya görüşünün etrafında birleşmektir. Bu birleşmeyi de liderler sağlıyor. Çünkü demokrasi bir yerde lider rejimidir. Almanya’da Merkel’i mi, partisini mi tanıyoruz? ABD’de Obama’yı mı tanıyoruz, partisini mi?

“Parti liderle yürür. Her ne kadar bazen ‘kadro hareketi’ falan diyorsak da siyasette lider çok önemlidir. Vatandaş başvuracağı, özlem duyacağı, inanacağı, kendisinin kötü olan durumunu daha iyiye götüreceğine güvendiği insan arıyor. Bu liderdir. İşte o lider bugün yok. Bunu üzülerek ifade ediyorum. Çıkmaz mı, mutlaka çıkar… Liderin de kendini kabul ettirmesi, halkta güven duygusu meydana gelmesi en önemlisi de bu günü yaşantısından daha iyi bir yaşantıyı götürecek kimseyi seçtiğine inanmasıdır.

“Merkez Sağın gücü devam ediyor. Bunun yeniden ortaya çıkarılması lâzım. Ülkenin ve siyasetin buna ihtiyacı bu. Bugün vatandaş bunu arıyor…”

Demokratlara düşen bu misyonu düştüğü yerden ayağa kaldırıp bu vasiyeti yerine getirmek olmalı…

***

Devlet ve siyaset adamı, Demokrat misyonun önemli isimlerinden İsmet Sezgin’e Cenâb-ı Hak’tan rahmet ve mağfiret diler, kederli ailesi, yakınları ve Demokrat camiaya taziyetlerimizi sunarız.