Yaklaşık yetmiş yıl boyunca dinsiz-komünist bir rejim ile idare edilen Rusya, 11 Mart 1985 tarihi itibariyle gidişatını değiştirmeye başladı.

Bu tarihte, Sovyet Rusya’daki Bolşevik rejimi değiştirecek olan Mihail Gorbaçov ismindeki şahıs yönetim kademesinin başına geçti. 

Gorbaçov, hiç vakit kaybetmeden “açıklık ve şeffaflık” anlamına gelen “Glasnost ve Perestroyka” politikalarını uygulamaya başladı.

O dönemdeki hadiseler zincirinin bazı halkalarından kısaca söz etmeye çalışalım.

«

Koca Rusya’yı bugünkü hale dönüştüren Mihail Gorbaçov, kendinden önceki başkan Çernenko’nun ölümü üzerine seçimle işbaşına geldi.

Değişim ve dönüşüm meselesinde son derece kararlı olan Gorbaçov, mevcut sisteme göre, hem sosyalist rejimli Sovyet Rusya’nın, hem bu sisteme bağlı devletler topluluğuna hükmeden Komünist Partinin de başına geçmiş oldu.

Böylelikle, bölge ve dünya tarihi açısından yeni bir dönem başlamış oldu.

«

Gorbaçov, 11 Mart 1985’ten tâ 24 Ağustos 1991’e kadar geçen altı yıllık süreçte, Rusya’da en üst ve en yetkili mevki ve makamlarda bulunmanın avantajıyla hareket etti. 

Onun bu zaman zarfında gerçekleştirmiş olduğu en büyük icraatı, ülke genelinde Perestroika (yeniden yapılanma) ve Glasnost (açıklık) adını verdiği reformist politikaları başarıyla tahakkuk ettirmesiydi.

Gerçi, zaman zaman bir hayli zorlandı. Hatta, isyan ve darbe teşebbüsleri ile dahi karşı karşıya kaldığı durumlar oldu. Ancak, o buna rağmen idealinden hiç dönmedi. Hiç geri adım atmadı. Neticede komünist rejimi sonlandırmaya muvaffak oldu.

Esasen, Rusya’nın, o tarihte halkı her yönüyle perişan edip devleti çökme noktasına getiren komünist rejimden kurtulmaktan başka çaresi de kalmamıştı. Gorbaçov ve yakın adamları bu realiteyi gördü ve gereğini yapma koyuldu.

«

Komünistlerin yetmiş senedir Rusya’da örmüş olduğu “demir perde”nin yırtılmaya yüz tutmasıyla birlikte, benzer rejim ile ayakta durmaya çalışan diğer ülkelerde de sancılanma başladı.

Komünist rejimin, Rusya’nın ardından dünyanın sair ülkelerinde de patır patır yıkılması, çok gürültülü ve baş döndürücü bir hızla gerçekleşti.

Nihayet, Almanya’yı doğu-batı diye ikiye ayıran Utanç Duvarının (Berliner Mauer) da yıkılmasıyla birlikte (9 Kasım 1989), komünist sistemler Avrupa ve dünya genelinde terk edilmeye başlandı.

«

Konuyu Bediüzzaman Said Nursî’nin hafızalara kazınan bir sözü ile noktalayalım. O zât, “Rusya’nın da dinsiz kalamayacağı”na dair o sözü söylediğinde, buna çoğu kimse inanmıyordu. İnanmayanlardan biri de Prof. Cahit Tanyol idi. Bunu bir sohbet esnasında bizzat kendisi itiraf etti. Hatta, Said Nursî’nin o sözünü ilk okuduklarında, akademisyen arkadaşlarıyla birlikte alay ettiklerini de nakletti. Konuyu bağlarken, şu kanaatini ifade etti: Said Nursî’nin vaktiyle söylediklerinin hemen hepsi çıktı ve yaşandı.

İşte, Üstad Bediüzzaman’ın “Rusya ve dinsizlik” meselesine dair Emirdağ Lâhikası isimli eserinde sarf ettiği o hakikatli sözler: “Kat’iyen dinsiz bir millet yaşamaz. Rus da dinsiz kalamaz. Geri dönüp Hıristiyan da olamaz. Olsa olsa, küfr-ü mutlakı kıran, hak ve hakikate dayanan, hüccet ve delile istinad eden, aklı ve kalbi ikna eden Kur’ân ile bir musalâha veya tâbi olabilir.”